sizin ne demek istediğni anladım kardeşim,aslında aynı şeyden bahsettim bende,eğer amaç ilim öğrenmekse tarikatlara giderim dedim,gittim de,ama en doğrusu bizim tarikattır şeklindeki yaklaşımlar nedeniyle bağlı kalmamayı tercih ediyorum. Yoksa yaptıkları hizmetler Allah rızası için ve de doğru şeylerse buna ancak Allah onlardan razı olsun diye dua edilir.
Blue
Red
Green
Orange
Voilet
Slate
Dark
Eski bir web tarayıcısı kullanıyorsunuz. Bu veya diğer siteleri görüntülemekte sorunlar yaşayabilirsiniz..
Tarayıcınızı güncellemeli veya alternatif bir tarayıcı kullanmalısınız.
Tarayıcınızı güncellemeli veya alternatif bir tarayıcı kullanmalısınız.
Mutlaka bir guruba girmek zorundamıyız ? (1 Kullanıcı)
- Konuyu başlatan aşık74
- Başlangıç tarihi
sizin ne demek istediğni anladım kardeşim,aslında aynı şeyden bahsettim bende,eğer amaç ilim öğrenmekse tarikatlara giderim dedim,gittim de,ama en doğrusu bizim tarikattır şeklindeki yaklaşımlar nedeniyle bağlı kalmamayı tercih ediyorum. Yoksa yaptıkları hizmetler Allah rızası için ve de doğru şeylerse buna ancak Allah onlardan razı olsun diye dua edilir.
Aleyküm selam. Uzaklık sadece km'lerle ifade edilen bir şey değildir. Nice yakında olanlar vardırda onlar bir fayda temin edemezler. Kardeşim, bulunduğunuz yer dünyanın öbür ucuda olsa mürşidinizin verdiği dersleri gücünüz ve imkanınız dahilinde yaparsanız inşaallah aynı feyzi alırsınız. Uzaklık bazen yakınlaşmaya vesile olur. Gönül bağınızın kuvvetliliğide o derslerin eksiksiz yerine getirilmesidir. Sosyal faaliyetler konusunda tabiki zorluk olur. Fakat iyi düşünürseniz sosyal faaliyetler lazım olmakla beraber nefsin hoşuna giden şeylerdir. bilmeme anlatabildimmi?... Onun için buda sizin için bir rahmet olabilir. Saygılar, Selametle....selamun aleykum ben de kendımce cevap vermek ısterım ben cemaatımden uzak bı yerdeyım ve ne yaptıysam burda ole bı ortam yapamadım kendıme ne fark var hayatımda dersenız cok fark var tabı yıne sızınle tanısana kadar bız toplu olarak o kadar guzel seyler yapıyoduk kı bunu yanlız yapmak zor ve herkes gercekten yapamaz ınsan kendını zorunlu hıssetmeyınce pek duzenlı omyor bıseylerbırlıkte yapılan zıkırler olsun aıle yardımları ve zıyaretlerı kermesler ve daha neler neler kım bunları yanlız yapabılır bı hocamız hep derdı sureklı yapılanla ara verılerek yapılan bır degıl ara acılan yerden seytan cabuk sızar ora bıseyler sureklı oluyor daha bı ıcten oluyor cemmatın feyzını ve sevabı daha fazla ve her ınsanın bakıs acısıyla farklı fıkırlere sahıp oluyorsun neyse cok uzattım ama evdede ıstese ınsan yapabılıyo azda lsa cok sukur sızınle tanısalı mukemmel gecıyor rabbım daım eylesın bzde bı aıleyız ıste selam ve dua ıle
Allah sizden razı olsun.... Endoğrusu biziz demek aslında kişinin kendisine söylemesi gereken bir şeydir. Bunun da bir faydası vardır. İsterseniz bunun ile ilgili birşeyler söyleyebilirirm, sıkılmadıysanız.... Dikkat ettiyseniz, buralarda endoğrusu biziz denir Fakat tekdoğru biziz denmez. Bu şekilde söylemek tefrikadır... Söylediğim gibi Tarikat eğitimi, mürşide bağ açısından bir yeri vardır bu şekilde söylemenin ve inanmanın... Saygılar, Selametle....sizin ne demek istediğni anladım kardeşim,aslında aynı şeyden bahsettim bende,eğer amaç ilim öğrenmekse tarikatlara giderim dedim,gittim de,ama en doğrusu bizim tarikattır şeklindeki yaklaşımlar nedeniyle bağlı kalmamayı tercih ediyorum. Yoksa yaptıkları hizmetler Allah rızası için ve de doğru şeylerse buna ancak Allah onlardan razı olsun diye dua edilir.
ÖZET
İmam-ı Gazalî hicri 5, miladi 11. yüzyılda yaşamış en parlak şahsiyetlerden biridir. İslam dünyasında bilhassa İhyâ-u Ulûmi’d-Dîn isimli eseri ile tanınan Gazalî’nin gerek alimlerimizin gerekse günümüz akademik çevrelerinin kabul ettiğine göre bu eserden sonra en önemli eseri el-Munkızu Mine’d-Dallâl’dır. Kitapta Gazalî, hakiki bilgiye varış yolunda geçirdiği safhaları anlatmaktadır. Eserin, 53 yıllık bir ömür sürmüş olan Gazalî tarafından 50 yaşında veya civarında yazıldığı sanılmaktadır. Bu çalışmamızda, incelemesini yaptığımız eserin, Ahmed Suphi Furat tercümesinden (Şamil Yayınları, İstanbul, 1972) faydalandık
İmam-ı Gazalî hicri 5, miladi 11. yüzyılda yaşamış en parlak şahsiyetlerden biridir. İslam dünyasında bilhassa İhyâ-u Ulûmi’d-Dîn isimli eseri ile tanınan Gazalî’nin gerek alimlerimizin gerekse günümüz akademik çevrelerinin kabul ettiğine göre bu eserden sonra en önemli eseri el-Munkızu Mine’d-Dallâl’dır. Kitapta Gazalî, hakiki bilgiye varış yolunda geçirdiği safhaları anlatmaktadır. Eserin, 53 yıllık bir ömür sürmüş olan Gazalî tarafından 50 yaşında veya civarında yazıldığı sanılmaktadır. Bu çalışmamızda, incelemesini yaptığımız eserin, Ahmed Suphi Furat tercümesinden (Şamil Yayınları, İstanbul, 1972) faydalandık
Gazalî’ye Dair
İmam-ı Gazalî, 1058’de Tus şehrinde doğmuştur. Aynı şehirde eğitimine başlamış, Cürcan ve Nişabur’da da devam etmiştir. Elde ettiği ilim sayesinde henüz 28 yaşında iken Nizamiye medresesinde Eş’arî ekolüne göre dersler vermiş, bir müddet sonra da burada başmüderris olmuştur. Devrin halifesi tarafından kendisine Batınîler hakkında reddiyeler yazdırılmıştır. Bu da, Gazalî’nin ününü artırmıştır. Bunca üne rağmen İmam, kariyerinin en üst noktasında nefs terbiyesi için uzlete çekilmiştir. Büyük İmam, 1111 tarihinde doğduğu şehirde vefat etmiştir
İmam-ı Gazalî, 1058’de Tus şehrinde doğmuştur. Aynı şehirde eğitimine başlamış, Cürcan ve Nişabur’da da devam etmiştir. Elde ettiği ilim sayesinde henüz 28 yaşında iken Nizamiye medresesinde Eş’arî ekolüne göre dersler vermiş, bir müddet sonra da burada başmüderris olmuştur. Devrin halifesi tarafından kendisine Batınîler hakkında reddiyeler yazdırılmıştır. Bu da, Gazalî’nin ününü artırmıştır. Bunca üne rağmen İmam, kariyerinin en üst noktasında nefs terbiyesi için uzlete çekilmiştir. Büyük İmam, 1111 tarihinde doğduğu şehirde vefat etmiştir
Eser ve Yazıldığı Dönem
Eserin yazıldığı dönem, İslam dünyası için tam bir kaos ortamına sahnedir. Bu devirde Sünnî ve Şiî ayrışması belirginleşmiş, Batınîlik başta olmak üzere çeşitli fırkalar ortaya çıkmıştır. Eseri, ismini açıklamadığı bir din kardeşinin ilimlerin gaye ve sırları ile mezheplerin hedef ve inceliklerine dair bir sorusuna cevap olarak yazmıştır. Maksadı ise; taklit safhasından tahkik mertebesine ulaşmak için başvurduğu kelam ilminden, felsefeden ve tasavvuftan öğrendiklerini ve bu sırada yaşadığı hâlet-i rûhiyeleri anlatmaktır.
Eserin yazıldığı dönem, İslam dünyası için tam bir kaos ortamına sahnedir. Bu devirde Sünnî ve Şiî ayrışması belirginleşmiş, Batınîlik başta olmak üzere çeşitli fırkalar ortaya çıkmıştır. Eseri, ismini açıklamadığı bir din kardeşinin ilimlerin gaye ve sırları ile mezheplerin hedef ve inceliklerine dair bir sorusuna cevap olarak yazmıştır. Maksadı ise; taklit safhasından tahkik mertebesine ulaşmak için başvurduğu kelam ilminden, felsefeden ve tasavvuftan öğrendiklerini ve bu sırada yaşadığı hâlet-i rûhiyeleri anlatmaktır.
ESERİN İNCELEMESİ
İmam-ı Gazalî, eserinin başlangıç kısmında ilimlerin araştırılması hakkında diyor ki:
“Yakînen anladım ki bir bilimde, o sahadaki en alim kimsenin seviyesine gelip de onu aşacak derecede, o ilme vakıf olmayan kimse, herhangi bir bozukluğa muttalî olamaz. İnasn ancak bu şartlar altında iddia ettiği eksikliklerde haklı olabilir. Ben İslam alimleri içinde inayet ve himmetini buna teksir etmiş olan birini görmedim.”
İmam-ı Gazalî, eserinin başlangıç kısmında ilimlerin araştırılması hakkında diyor ki:
“Yakînen anladım ki bir bilimde, o sahadaki en alim kimsenin seviyesine gelip de onu aşacak derecede, o ilme vakıf olmayan kimse, herhangi bir bozukluğa muttalî olamaz. İnasn ancak bu şartlar altında iddia ettiği eksikliklerde haklı olabilir. Ben İslam alimleri içinde inayet ve himmetini buna teksir etmiş olan birini görmedim.”
İşte bu düşüncenin mahsulü olarak Gazalî, iki yıldan fazla bir müddet şahsi çabası ile felsefe okumuş, tahliller yapmış, incelemelerde bulunmuş, sonra bir yıldan fazla bir zamanını da felsefe sahasında öğrendiklerini tekrar etmek ve eleştirmek için harcamıştır.
İmam Gazalî ilk olarak , hissiyat bilgileri (beş duyu ile elde edilen bilgiler) ile zaruriyat bilgileri (delil aranmasına gerek olmayan bilgiler, 2×2=4 gibi) arasında hakikate gitme bakımından kıyas yapmıştır:
İmam Gazalî ilk olarak , hissiyat bilgileri (beş duyu ile elde edilen bilgiler) ile zaruriyat bilgileri (delil aranmasına gerek olmayan bilgiler, 2×2=4 gibi) arasında hakikate gitme bakımından kıyas yapmıştır:
Hissiyat Bilgileri:
Bunların en kuvvetlisi göz hissidir. Göz, bir gölgeye bakar ve onu hareket etmiyor sanar. Ancak bir süre sonra anlaşılır kia aslında gölge az az kaymaktadır ve göz bunu bilememiştir. Aynı şekilde güneş, altın bir lira şeklinde görünmetedir. Oysa o, Yer’den bile büyüktür.
İşte tüm bunların neticesinde hissiyat bilgilerine güvenilmeyeceğine karar vermiştir
Bunların en kuvvetlisi göz hissidir. Göz, bir gölgeye bakar ve onu hareket etmiyor sanar. Ancak bir süre sonra anlaşılır kia aslında gölge az az kaymaktadır ve göz bunu bilememiştir. Aynı şekilde güneş, altın bir lira şeklinde görünmetedir. Oysa o, Yer’den bile büyüktür.
İşte tüm bunların neticesinde hissiyat bilgilerine güvenilmeyeceğine karar vermiştir
Zaruriyat Bilgileri:
İnasn uykuda bir takım şeyleri görür ve yaşar. Ve hatta rüyada iken, bunların gerçek olduğundan şüphe dâhi etmez. Ancak uyandığında hiçbirinin gerçek olmadığını anlar. O halde uyanık iken hissin, yahut aklı delaletiyle edindiğin itikadın hak olduğuna nasıl emin olabilirsin? İşte bu durum ayet ve hadislerde de işaret edilmiştir:<!--[if !supportFootnotes]-->[3]<!--[endif]-->
Üzerinden örtünü (Perdeni) indirdik. Bugün gözlerin daha keskindir.<!--[if !supportFootnotes]-->[4]<!--[endif]-->
İnsanlar uykudadırlar. Öldükleri zaman uyanırlar. <!--[if !supportFootnotes]-->[5]<!--[endif]-->
İmam-ı Gazalî tüm bu tahlillerden sonra kalbinin zarûriyat bilgilerine güvenme konusunda itminan olduğunu söyler. Ve şöyle der: “Hakikatlere ermek daima delil ile olur zannedenler Allah’ın geniş ve sonsuz rahmetini daraltmış olurlar.” Bu konuda da şu ayeti zikreder:
Allah kime doğru yolu göstermeği dilerse, nun göğsünü İslam’a açar. <!--[if !supportFootnotes]-->[6]<!--[endif]-->
İnasn uykuda bir takım şeyleri görür ve yaşar. Ve hatta rüyada iken, bunların gerçek olduğundan şüphe dâhi etmez. Ancak uyandığında hiçbirinin gerçek olmadığını anlar. O halde uyanık iken hissin, yahut aklı delaletiyle edindiğin itikadın hak olduğuna nasıl emin olabilirsin? İşte bu durum ayet ve hadislerde de işaret edilmiştir:<!--[if !supportFootnotes]-->[3]<!--[endif]-->
Üzerinden örtünü (Perdeni) indirdik. Bugün gözlerin daha keskindir.<!--[if !supportFootnotes]-->[4]<!--[endif]-->
İnsanlar uykudadırlar. Öldükleri zaman uyanırlar. <!--[if !supportFootnotes]-->[5]<!--[endif]-->
İmam-ı Gazalî tüm bu tahlillerden sonra kalbinin zarûriyat bilgilerine güvenme konusunda itminan olduğunu söyler. Ve şöyle der: “Hakikatlere ermek daima delil ile olur zannedenler Allah’ın geniş ve sonsuz rahmetini daraltmış olurlar.” Bu konuda da şu ayeti zikreder:
Allah kime doğru yolu göstermeği dilerse, nun göğsünü İslam’a açar. <!--[if !supportFootnotes]-->[6]<!--[endif]-->
Karşılaştırma Sonucu Olarak;
Duyulara güvenilmemelidir. Zira gözün gördüğünü kulak, kulağın işittiğini burun algılayamamakta ve neticede tek bir kaynaktan bilgi gelmektedir, sağlaması imkansızdır. Tıpkı rüyada olduğu gibi gördüğümüz, duyduğumuz kısacası duyularımızla algıladığımız herşey bize gerçek gelecektir. Ama insanın uykuda olduğunu belirten hadis-i şerif bile vardır. Bu tahlillerden sonra Gazalî, zaruriyat ilimlerine güvenebileceğine karar vermiştir.
Duyulara güvenilmemelidir. Zira gözün gördüğünü kulak, kulağın işittiğini burun algılayamamakta ve neticede tek bir kaynaktan bilgi gelmektedir, sağlaması imkansızdır. Tıpkı rüyada olduğu gibi gördüğümüz, duyduğumuz kısacası duyularımızla algıladığımız herşey bize gerçek gelecektir. Ama insanın uykuda olduğunu belirten hadis-i şerif bile vardır. Bu tahlillerden sonra Gazalî, zaruriyat ilimlerine güvenebileceğine karar vermiştir.
HAKİKATI ARAYANLARIN DÖRT KISMI
Mütekellimîn
Batınîler
Felsefeciler
Mutasavvıflar<!--[if !supportFootnotes]-->[7]<!--[endif]-->
İmam’a göre hakikatler bu dördünden başka birşeyden çıkmaz. Ve bunlardan birine girmeyen gerçeği göremez. Ve O, kendini buna zorunlu hissetmektedir. Çünkü taklitten ayrıldıktan sonra tekraar ona dömek ihtimali yoktur. Mukallidin mukallit olduğunu bilmemesi şarttır. Mukallit olduğunu bildiği anda taklide dayanan bilgisi şişe gibi parçalanır, hiçe iner. Artık onun için tahkik başlamış demektir ve bu yoldan dönemez
Mütekellimîn
Batınîler
Felsefeciler
Mutasavvıflar<!--[if !supportFootnotes]-->[7]<!--[endif]-->
İmam’a göre hakikatler bu dördünden başka birşeyden çıkmaz. Ve bunlardan birine girmeyen gerçeği göremez. Ve O, kendini buna zorunlu hissetmektedir. Çünkü taklitten ayrıldıktan sonra tekraar ona dömek ihtimali yoktur. Mukallidin mukallit olduğunu bilmemesi şarttır. Mukallit olduğunu bildiği anda taklide dayanan bilgisi şişe gibi parçalanır, hiçe iner. Artık onun için tahkik başlamış demektir ve bu yoldan dönemez
. Kelamcılar ve Hataları
İlm-i kelamın gayesi, Ehl-i Sünnetin akidesini muhafaza etmek, onu bid’at erbabının karıştırmasından korumaktır. <!--[if !supportFootnotes]-->[8]<!--[endif]-->
Hataları: Daha çok hasımlarının sözlerindeki tenakuzları meydana koymak, onların kabul ettikleri esasların doğurduğu batıl fikirleri muaheze etmek gibi şeylerle uğraştılar.<!--[if !supportFootnotes]-->[9]<!--[endif]-->
Bir diğer hataları: Sünneti müdafaa ederken eşyanın hakikatlerini anlatmaya özendiler. Cevherden, arazdan ve bunların ahkamından bahsetmeye başladılar
İlm-i kelamın gayesi, Ehl-i Sünnetin akidesini muhafaza etmek, onu bid’at erbabının karıştırmasından korumaktır. <!--[if !supportFootnotes]-->[8]<!--[endif]-->
Hataları: Daha çok hasımlarının sözlerindeki tenakuzları meydana koymak, onların kabul ettikleri esasların doğurduğu batıl fikirleri muaheze etmek gibi şeylerle uğraştılar.<!--[if !supportFootnotes]-->[9]<!--[endif]-->
Bir diğer hataları: Sünneti müdafaa ederken eşyanın hakikatlerini anlatmaya özendiler. Cevherden, arazdan ve bunların ahkamından bahsetmeye başladılar
2. Felsefe ve Felsefenin Gayesi
Bir ilem son haddine kadar vakıf olamayan kimse o ilimdeki bozukluğa vakıf olamaz. Mütekellimînin, kitaplarında felsefecileri reddettikleri yerlerde onlardan aldıkları sözlerin hep vuzuhsuz, perişan, tenakuz ve fesat dolu olduğunu görmüş bunun üzerine kelamcıların hakikatzisliğini kavramıştır. <!--[if !supportFootnotes]-->[11]<!--[endif]-->
İmam, boş zamanlarındaki mütalaalarla iki seneden az bir vakitte bu ilmin en son haddine muttali kılındığını belirtmiştir.
Felsefeciler birkaç kısımdır ve bütün bu sınıflar, eskilele daha öncekiler, sonrakilerle evvelkiler arasında, hakikatten uzak ve yakın olmak hususunda büyük fark olmakla beraber hepsi, küfür ve ilhâd damgası taşırlar.<!--[if !supportFootnotes]-->[12]<!--[endif]-->
Felsefecilerin Kısımlarına ve Hepsinin Küfür ile Damgalanmasına Dair
1. Dehriler
Kainatın şuurlu bir yaratılışı olduğunu reddettiler.
Kainatın ezelî ve ebedî olduğunu söylediler.
Canlıların meniden, meninin de canlılardan vücuda geldiğini söyleyerek yaratılışı inkar ettiler.
Zındıktırlar.<!--[if !supportFootnotes]-->[13]<!--[endif]-->
2. Tabiîler
Hayvanları ve bitkileri derinlemesine inceleyerek bu konuda vukûf kazanmışlardır.
Bunların yaratıcısını kabul ettiler.
İnsanın hayat ve idrak kuvvetinin bedene bağlı olduğunu düşündüler. Allah’ı inkar noktasına geldiler.
Allah’a ve sıfatlarına inandılarsa da ahireti inkar ederek kafir oldular.<!--[if !supportFootnotes]-->[14]<!--[endif]-->
3. İlahîler
Aristo (ve hocası) Eflatun (ve hocası) Sokrat bu kısım felsefecilerin en başıdırlar.
Mantık ilmini tertip eden, felsefî ilimleri telhis edip kolaylaştıran Aristo olmuştur.
Aristo, kendinden öncekileri reddetmekle beraber onların bazı küfür görüşlerine katılarak küfre düşmüştür. İbn Sina ve Farabi de onun yolundan giderek aynı akibete uğramışlardır.
Aristo’nun kimi felsefesi küfre girer, kimisi bid’at sayılır, kiminin de inkarı icap etmez.<!--[if !supportFootnotes]-->[15]<!--[endif]-->
Felsefenin Kısımlarına Dair
Elde etmek istediğimiz maksada göre felsefe 6 kısıma ayırılır.<!--[if !supportFootnotes]-->[16]<!--[endif]-->
Riyaziye
Hesap, hendese ve heyet ilimlerinden ibarettir. Ne müspet ne menfi, dine taalluk eden bir ciheti yoktur. Aklî delillerle ispat olunan şeylerdir.<!--[if !supportFootnotes]-->[17]<!--[endif]-->
İlk zararı: Bunları öğrenenlerin aklına şöyle gelebilir: “Felsefecilerin ilimleri (görüşleri) açık olmak ve kuvvetli delile dayanmak bakımından kusursuzdur.” Böylece onların hatalı görüşlerini bile kabul eder. Halbuki bir ilimde mahir olanın diğer ilimlerde de öyle olması gerekmez. Bununla fazla uğraşanlar içinde dinden çıkmayan, takvayı terketmeyen çok az kimse vardır.<!--[if !supportFootnotes]-->[18]<!--[endif]-->
İkinci zararı: Kimi cahil Müslümanlar felsefecilerden ne gelirse inkar ettikleri için, bunları da inkar ederler, İslam dinini cahil gösterirler. Kimi zaman da küfre kadar giderler.<!--[if !supportFootnotes]-->[19]<!--[endif]-->
Mantık
Delillerin, kıyasların usulünü, bürhanların mukaddimelerinin şartlarını ve nasıl tertip edileceğini, düşünme yollarını ve tarzını tetkik eder.<!--[if !supportFootnotes]-->[20]<!--[endif]-->
Zararı: Mantığı tetkik eden biri çoğu kez onu beğenir ve kat’i bulur. Dini meselelere daha tam vakıf olmadan herşeyi mantığa göre ele alıp, küfre düşer.<!--[if !supportFootnotes]-->[21]<!--[endif]-->
Tabiî İlimler
Göklerden, yerlerden, hayvan ve nebattan bahseden fizik, kimya, biyoloji gibi ilimlerdir. Bununla uğraşanların tabiatın Allah’ın emrinde olduğunu bilmesi lazım gelir. Zira hiçbir şey kendiliğinden olmaz.<!--[if !supportFootnotes]-->[22]<!--[endif]-->
İlahî İlimler
Aristo, Farabi ve İbn Sina gibiler bu gruptandır. Aristo’nun söyledikleri diğer filozoflarınkine göre daha çok İslam’a yakındır.
Filozoflar, felsefenin en çok bu kısmında hata etmişlerdir.
Yirmi meselede hataları vardır, bunların üçü küfre, on yedisi bid’ate varır. Tehafütü’ül-Felâsife adlı eser bu konu hakkındandır.
Bu kısım filozofların görüşü üç kısımda İslam’a muhaliftir:
İnsan öldükten sonra cesedi dirilmez.
Cenab-ı Hak, cüziyatı bilmez külliyatı bilir.
Alemler kadîm ve ezelîdir.<!--[if !supportFootnotes]-->[23]<!--[endif]-->
5. Siyasiyât
Siyaset ile ilgili ilimlerdir.<!--[if !supportFootnotes]-->[24]<!--[endif]-->
6. Ahlak
Nefsin sıfatlarını saymak, ahlakları beyan etmek, bunların cins ve nev’lerini anlatmak ve ahlakın düzeltilmesi için gerekeni yapmak demektir.<!--[if !supportFootnotes]-->[25]<!--[endif]-->
Felsefeciler böyle ilimlerin sözlerini kendilerininkine karıştırarak batıl fikirlerini kabul ettirmek istemişlerdir.
Gazalî felsefeye dair bu sınıflamalarının ardından, uzun uzun felsefeye dair görüşlerini belirtmiştir. Bunlardan en önemlisi hakikati arama esnasında düşülen yanlışlara dairdir. Kimileri hakikati aramaları sırasında bir hastalığa tutulurlar ki, bir kimsenin bir görüşünü duymakla onun hiçbir zaman doğru bir şey söyleyemeyeceğini sanmalarıdır. Hlabuki Hakk’ı adamla bilemezsin. Önce hakkı tanı, o münasebetle ehlini de tanırsın. Akıllı adam esasen hakkı tanır. Bir söz işittiği vakit ona bakar. Hak ise kabul eder. Söyleyen, ister bozuk fikirli bir kimse olsun ister doğru düşünceli. Hatta çok kere sapık kimselerin sözlerinden hakikati çıkarmaya çalışır. Bilir ki altının çıktığı yer topraktır.<!--[if !supportFootnotes]-->[26]<!--[endif]-->
Felsefeye karşı takınılan olumsuz tavrın sebebi de kimi insanların buna vakıf olamayışları, bilmeden konuşmalarıdır. Oysa yüzme bilmeyenler deniz kıyısında dolaşmaktan men olunur, mahir yüzgeçler için bu gerekli değildir. Felsefeye dair sözler, haddi zatında makûl ve bürhan ile sabit ise, Kurâna ve hadise muhalif değilse niçin terk ve inkar edilmek icap etsin ki? İyi yüzme bilmeyen kimseleri nehir kenarlarında dolaşmaktan korumak iktiza etttiği gibi, sıradan halkı da bu kitapları okumaktan korumak iktiza eder. <!--[if !supportFootnotes]-->[27]<!--[endif]-->
Bir ilem son haddine kadar vakıf olamayan kimse o ilimdeki bozukluğa vakıf olamaz. Mütekellimînin, kitaplarında felsefecileri reddettikleri yerlerde onlardan aldıkları sözlerin hep vuzuhsuz, perişan, tenakuz ve fesat dolu olduğunu görmüş bunun üzerine kelamcıların hakikatzisliğini kavramıştır. <!--[if !supportFootnotes]-->[11]<!--[endif]-->
İmam, boş zamanlarındaki mütalaalarla iki seneden az bir vakitte bu ilmin en son haddine muttali kılındığını belirtmiştir.
Felsefeciler birkaç kısımdır ve bütün bu sınıflar, eskilele daha öncekiler, sonrakilerle evvelkiler arasında, hakikatten uzak ve yakın olmak hususunda büyük fark olmakla beraber hepsi, küfür ve ilhâd damgası taşırlar.<!--[if !supportFootnotes]-->[12]<!--[endif]-->
Felsefecilerin Kısımlarına ve Hepsinin Küfür ile Damgalanmasına Dair
1. Dehriler
Kainatın şuurlu bir yaratılışı olduğunu reddettiler.
Kainatın ezelî ve ebedî olduğunu söylediler.
Canlıların meniden, meninin de canlılardan vücuda geldiğini söyleyerek yaratılışı inkar ettiler.
Zındıktırlar.<!--[if !supportFootnotes]-->[13]<!--[endif]-->
2. Tabiîler
Hayvanları ve bitkileri derinlemesine inceleyerek bu konuda vukûf kazanmışlardır.
Bunların yaratıcısını kabul ettiler.
İnsanın hayat ve idrak kuvvetinin bedene bağlı olduğunu düşündüler. Allah’ı inkar noktasına geldiler.
Allah’a ve sıfatlarına inandılarsa da ahireti inkar ederek kafir oldular.<!--[if !supportFootnotes]-->[14]<!--[endif]-->
3. İlahîler
Aristo (ve hocası) Eflatun (ve hocası) Sokrat bu kısım felsefecilerin en başıdırlar.
Mantık ilmini tertip eden, felsefî ilimleri telhis edip kolaylaştıran Aristo olmuştur.
Aristo, kendinden öncekileri reddetmekle beraber onların bazı küfür görüşlerine katılarak küfre düşmüştür. İbn Sina ve Farabi de onun yolundan giderek aynı akibete uğramışlardır.
Aristo’nun kimi felsefesi küfre girer, kimisi bid’at sayılır, kiminin de inkarı icap etmez.<!--[if !supportFootnotes]-->[15]<!--[endif]-->
Felsefenin Kısımlarına Dair
Elde etmek istediğimiz maksada göre felsefe 6 kısıma ayırılır.<!--[if !supportFootnotes]-->[16]<!--[endif]-->
Riyaziye
Hesap, hendese ve heyet ilimlerinden ibarettir. Ne müspet ne menfi, dine taalluk eden bir ciheti yoktur. Aklî delillerle ispat olunan şeylerdir.<!--[if !supportFootnotes]-->[17]<!--[endif]-->
İlk zararı: Bunları öğrenenlerin aklına şöyle gelebilir: “Felsefecilerin ilimleri (görüşleri) açık olmak ve kuvvetli delile dayanmak bakımından kusursuzdur.” Böylece onların hatalı görüşlerini bile kabul eder. Halbuki bir ilimde mahir olanın diğer ilimlerde de öyle olması gerekmez. Bununla fazla uğraşanlar içinde dinden çıkmayan, takvayı terketmeyen çok az kimse vardır.<!--[if !supportFootnotes]-->[18]<!--[endif]-->
İkinci zararı: Kimi cahil Müslümanlar felsefecilerden ne gelirse inkar ettikleri için, bunları da inkar ederler, İslam dinini cahil gösterirler. Kimi zaman da küfre kadar giderler.<!--[if !supportFootnotes]-->[19]<!--[endif]-->
Mantık
Delillerin, kıyasların usulünü, bürhanların mukaddimelerinin şartlarını ve nasıl tertip edileceğini, düşünme yollarını ve tarzını tetkik eder.<!--[if !supportFootnotes]-->[20]<!--[endif]-->
Zararı: Mantığı tetkik eden biri çoğu kez onu beğenir ve kat’i bulur. Dini meselelere daha tam vakıf olmadan herşeyi mantığa göre ele alıp, küfre düşer.<!--[if !supportFootnotes]-->[21]<!--[endif]-->
Tabiî İlimler
Göklerden, yerlerden, hayvan ve nebattan bahseden fizik, kimya, biyoloji gibi ilimlerdir. Bununla uğraşanların tabiatın Allah’ın emrinde olduğunu bilmesi lazım gelir. Zira hiçbir şey kendiliğinden olmaz.<!--[if !supportFootnotes]-->[22]<!--[endif]-->
İlahî İlimler
Aristo, Farabi ve İbn Sina gibiler bu gruptandır. Aristo’nun söyledikleri diğer filozoflarınkine göre daha çok İslam’a yakındır.
Filozoflar, felsefenin en çok bu kısmında hata etmişlerdir.
Yirmi meselede hataları vardır, bunların üçü küfre, on yedisi bid’ate varır. Tehafütü’ül-Felâsife adlı eser bu konu hakkındandır.
Bu kısım filozofların görüşü üç kısımda İslam’a muhaliftir:
İnsan öldükten sonra cesedi dirilmez.
Cenab-ı Hak, cüziyatı bilmez külliyatı bilir.
Alemler kadîm ve ezelîdir.<!--[if !supportFootnotes]-->[23]<!--[endif]-->
5. Siyasiyât
Siyaset ile ilgili ilimlerdir.<!--[if !supportFootnotes]-->[24]<!--[endif]-->
6. Ahlak
Nefsin sıfatlarını saymak, ahlakları beyan etmek, bunların cins ve nev’lerini anlatmak ve ahlakın düzeltilmesi için gerekeni yapmak demektir.<!--[if !supportFootnotes]-->[25]<!--[endif]-->
Felsefeciler böyle ilimlerin sözlerini kendilerininkine karıştırarak batıl fikirlerini kabul ettirmek istemişlerdir.
Gazalî felsefeye dair bu sınıflamalarının ardından, uzun uzun felsefeye dair görüşlerini belirtmiştir. Bunlardan en önemlisi hakikati arama esnasında düşülen yanlışlara dairdir. Kimileri hakikati aramaları sırasında bir hastalığa tutulurlar ki, bir kimsenin bir görüşünü duymakla onun hiçbir zaman doğru bir şey söyleyemeyeceğini sanmalarıdır. Hlabuki Hakk’ı adamla bilemezsin. Önce hakkı tanı, o münasebetle ehlini de tanırsın. Akıllı adam esasen hakkı tanır. Bir söz işittiği vakit ona bakar. Hak ise kabul eder. Söyleyen, ister bozuk fikirli bir kimse olsun ister doğru düşünceli. Hatta çok kere sapık kimselerin sözlerinden hakikati çıkarmaya çalışır. Bilir ki altının çıktığı yer topraktır.<!--[if !supportFootnotes]-->[26]<!--[endif]-->
Felsefeye karşı takınılan olumsuz tavrın sebebi de kimi insanların buna vakıf olamayışları, bilmeden konuşmalarıdır. Oysa yüzme bilmeyenler deniz kıyısında dolaşmaktan men olunur, mahir yüzgeçler için bu gerekli değildir. Felsefeye dair sözler, haddi zatında makûl ve bürhan ile sabit ise, Kurâna ve hadise muhalif değilse niçin terk ve inkar edilmek icap etsin ki? İyi yüzme bilmeyen kimseleri nehir kenarlarında dolaşmaktan korumak iktiza etttiği gibi, sıradan halkı da bu kitapları okumaktan korumak iktiza eder. <!--[if !supportFootnotes]-->[27]<!--[endif]-->
3. Batınîlere Cevap
Akıl, bütün meselelerde müstakil değildir. Bütün karışık meselelerin üzerinden (anlaşılmazlık) perdesini kaldıramaz.
Batınîler, biz herşeyin manasını hakkı öğretmeğe memur masım bir imamdan öğrenmişizdir diyen bir fırkadır ve delalet içindedirler
Akıl, bütün meselelerde müstakil değildir. Bütün karışık meselelerin üzerinden (anlaşılmazlık) perdesini kaldıramaz.
Batınîler, biz herşeyin manasını hakkı öğretmeğe memur masım bir imamdan öğrenmişizdir diyen bir fırkadır ve delalet içindedirler
4. Mutasavvıflara Dair
Bir tabip hasta ike sıhhatin tarifini, sebeplerini, ilaçlarını bilir; halbuki o and sıhhatini kaybetmiştir. İşte bunu gibi zühdün hakikatını, şartlarını, sebeplerini bilmekle zahid hayatı yaşamak arasında çok fark vardır.
Şüphe götürmeyecek surette anladım ki mutasavvıflar Allah yolunu tutan kimslerdir. Onların gidişi, gidişlerin en iyisidir. Yolları yolların en doğrusudur. Ahlakları, ahlakların en temizidir. Dünyadaki bütün akıllı insanların aklı, hakimlerin hikmeti, şeriatın esrarına vakıf olan alimlerin ilmi, onların gidişleinden, ahlaklarından bir kısmını değiştirmek, daha iyi bir hale getirmek için bir araya gelse buna imkan bulamazlar.
Bir tabip hasta ike sıhhatin tarifini, sebeplerini, ilaçlarını bilir; halbuki o and sıhhatini kaybetmiştir. İşte bunu gibi zühdün hakikatını, şartlarını, sebeplerini bilmekle zahid hayatı yaşamak arasında çok fark vardır.
Şüphe götürmeyecek surette anladım ki mutasavvıflar Allah yolunu tutan kimslerdir. Onların gidişi, gidişlerin en iyisidir. Yolları yolların en doğrusudur. Ahlakları, ahlakların en temizidir. Dünyadaki bütün akıllı insanların aklı, hakimlerin hikmeti, şeriatın esrarına vakıf olan alimlerin ilmi, onların gidişleinden, ahlaklarından bir kısmını değiştirmek, daha iyi bir hale getirmek için bir araya gelse buna imkan bulamazlar.
Nübüvvetin Hakikatine ve Tüm İnsanların Ona Muhtaç Olduğuna Dair
“Aklın bütün meseleleri kavramada müstakil ve bütün müşkillleri halledecek durumda olmadığını anladım.” Diyen Gazalî, nazari aklın bilgideki rolü ve sınırlarını şöyle belirtiyor: “Aklın yanısıra, bir başka durum vardır. Orada başka bir göz açılır ki insan bununla gaybı, gelecekteki olacakları ve temyîz kuvvetinin mâkûlâtı idrakte aczi gibi aklın ermediği şeyleri görür. (…) Aklın idrak edemeyeceği bu şeylerin anlaşılmasında bir yolun olması imkan dahilindedir. Bu da nübüvvetle kastedilendir. (…) Aklın idrak edebildiklerinin dışında kaan bu gibi şeyleribn idraki, nübüvvetin hassalarında biridir. (…) aklın faydası ve işi, bize bu hususu bildirmek, nübüvveti tasdike delalette bulunmak, kendisinin nübüvvet gözüyle idrak edemediğini kabul etmektir. O, bizim elimizden tutar ve bii körlerin, kendilerini götüecek kimselere, şaşırıp kalmış hastaların müşfik tabiblere teslimi gibi nübüvvete teslim eder. Aklın hududu ve sınırı buraya kadardır.” <!--[if !supportFootnotes]-->[30]<!--[endif]-->
Nübüvvet, aklın ötesinde, içinde aklın anlamaktan aciz kaldığı şeyleriidrak eden gözün açıldığı bir haldir. Nasıl işitme duyusu renkleri, görme duyusu sesleri algılamaktan aciz ise, aklın ötesinde kalan haller de akıl ile idrak edilemez.
“Aklın bütün meseleleri kavramada müstakil ve bütün müşkillleri halledecek durumda olmadığını anladım.” Diyen Gazalî, nazari aklın bilgideki rolü ve sınırlarını şöyle belirtiyor: “Aklın yanısıra, bir başka durum vardır. Orada başka bir göz açılır ki insan bununla gaybı, gelecekteki olacakları ve temyîz kuvvetinin mâkûlâtı idrakte aczi gibi aklın ermediği şeyleri görür. (…) Aklın idrak edemeyeceği bu şeylerin anlaşılmasında bir yolun olması imkan dahilindedir. Bu da nübüvvetle kastedilendir. (…) Aklın idrak edebildiklerinin dışında kaan bu gibi şeyleribn idraki, nübüvvetin hassalarında biridir. (…) aklın faydası ve işi, bize bu hususu bildirmek, nübüvveti tasdike delalette bulunmak, kendisinin nübüvvet gözüyle idrak edemediğini kabul etmektir. O, bizim elimizden tutar ve bii körlerin, kendilerini götüecek kimselere, şaşırıp kalmış hastaların müşfik tabiblere teslimi gibi nübüvvete teslim eder. Aklın hududu ve sınırı buraya kadardır.” <!--[if !supportFootnotes]-->[30]<!--[endif]-->
Nübüvvet, aklın ötesinde, içinde aklın anlamaktan aciz kaldığı şeyleriidrak eden gözün açıldığı bir haldir. Nasıl işitme duyusu renkleri, görme duyusu sesleri algılamaktan aciz ise, aklın ötesinde kalan haller de akıl ile idrak edilemez.
KAFİYELER
Ne diye,
Bu şuna,
Şu, buna,
Kafiye?
Başa taş,
Aşa yaş,
Hey"e ney,
Tuhaf şey!
Kafiye
Mantığı,
O mantık!
Hediye
Sandığı,
Bu sandık!
O mantık,
Bu sandık-
ta sandık,
Ve yandık .
Ne yandık!
Hendese,
Kümese
Tıkılmak.
Hadise
Kırkayak.
Adese,
Oyuncak.
Vesvese,
Gökbayrak.
Ölümse,
Gel dese;
Tak, tak tak!
Mu-hak-kak!
Sorular
Sordular;
Neden çok,
Nasıl yok,
Niçin var?
Sanatsız
Papağan,
Neden çok;
Ve atsız
Kahraman,
Niçin yok?
Çok ve yok,
Yok ve çok,
Aç ve tok,
Tok ve aç;
Tut ve kaç!
Saklambaç.
Neden çok,
Nasıl yok,
Niçin var?
Niçin"i
Boğarken
Piçini,
Yatakta
Bastılar,
Şafakta
Astılar.
Ve derken:
Nasıl yok
Niçin var?
Bir varmış,
Bir yokmuş.
Karamış
Ve kokmuş
Dünyamız.
Rüyamız
Kapkara.
Manzara:
Gebeler
Döşeksiz.
Ebeler
Isteksiz.
Kubbeler
Desteksiz.
Habbeler
Süreksiz.
Türbeler
Meleksiz.
Tövbeler
Gerçeksiz.
Cübbeler
Yüreksiz.
Cezbeler
Şimşeksiz.
Izbeler
Emeksiz.
Heybeler
Ekmeksiz.
Kafiye,
Hikâye!
Dava tek:
Ölmemek!
Peygamber!
Ne haber?
Bir batan
Var: Vatan!
Kandil loş,
Ocak boş;
Ve dağ dağ
Elveda!
Gitme kal!
Nefes al!
Emir tez,
Bekletmez!
Ve o nur
Bulunur!
İşte iz!
Geliniz!
Toprak post,
Allah dost...
NFK.............
Ne diye,
Bu şuna,
Şu, buna,
Kafiye?
Başa taş,
Aşa yaş,
Hey"e ney,
Tuhaf şey!
Kafiye
Mantığı,
O mantık!
Hediye
Sandığı,
Bu sandık!
O mantık,
Bu sandık-
ta sandık,
Ve yandık .
Ne yandık!
Hendese,
Kümese
Tıkılmak.
Hadise
Kırkayak.
Adese,
Oyuncak.
Vesvese,
Gökbayrak.
Ölümse,
Gel dese;
Tak, tak tak!
Mu-hak-kak!
Sorular
Sordular;
Neden çok,
Nasıl yok,
Niçin var?
Sanatsız
Papağan,
Neden çok;
Ve atsız
Kahraman,
Niçin yok?
Çok ve yok,
Yok ve çok,
Aç ve tok,
Tok ve aç;
Tut ve kaç!
Saklambaç.
Neden çok,
Nasıl yok,
Niçin var?
Niçin"i
Boğarken
Piçini,
Yatakta
Bastılar,
Şafakta
Astılar.
Ve derken:
Nasıl yok
Niçin var?
Bir varmış,
Bir yokmuş.
Karamış
Ve kokmuş
Dünyamız.
Rüyamız
Kapkara.
Manzara:
Gebeler
Döşeksiz.
Ebeler
Isteksiz.
Kubbeler
Desteksiz.
Habbeler
Süreksiz.
Türbeler
Meleksiz.
Tövbeler
Gerçeksiz.
Cübbeler
Yüreksiz.
Cezbeler
Şimşeksiz.
Izbeler
Emeksiz.
Heybeler
Ekmeksiz.
Kafiye,
Hikâye!
Dava tek:
Ölmemek!
Peygamber!
Ne haber?
Bir batan
Var: Vatan!
Kandil loş,
Ocak boş;
Ve dağ dağ
Elveda!
Gitme kal!
Nefes al!
Emir tez,
Bekletmez!
Ve o nur
Bulunur!
İşte iz!
Geliniz!
Toprak post,
Allah dost...
NFK.............
Genç adam, al silâhı; iman tılsımlı kılınç!
İşte bütün meselem, her meselenin başı,
Ben bir genç arıyorum, gençlikle köprübaşı!
Tırnağı, en yırtıcı hayvanın pençesinden,
Daha keskin eliyle, başını ensesinden,
Ayırıp o genç adam, uzansa yatağına;
Yerleştirse başını, iki diz kapağına;
Soruverse: Ben neyim ve bu hal neyin nesi?
Yetiş, yetiş, hey sonsuz varlık muhasebesi!
Dışımda bir dünya var, zıpzıp gibi küçülen,
İçimde homurtular, inanma diye gülen...
İnanmıyorum, bana öğretilen tarihe!
Sebep ne, mezardansa bu hayatı tercihe?
Üç katlı ahşap evin her katı ayrı âlem!
Üst kat: Elinde tespih, ağlıyor babaannem,
Orta kat: (Mavs) oynayan annem ve âşıkları,
Alt kat: Kızkardeşimin (Tamtam) da çığlıkları;
Bir kurtlu peynir gibi, ortasından kestiğim;
Buyrun ve maktaından seyredin, işte evim!
Bu ne hazin ağaçtır, bütün ufkumu tutmuş!
Kökü iffet, dalları taklit, meyvesi fuhuş...
Rahminde cemiyetin, ben doğum sancısıyım!
Mukaddes emanetin dönmez dâvacısıyım!
Zamanı kokutanlar mürteci diyor bana;
Yükseldik sanıyorlar, alçaldıkça tabana.
Zaman, korkunç daire; ilk ve son nokta nerde?
Bazı geriden gelen, yüzbin devir ilerde!
Yeter senden çektiğim, ey tersi dönmüş ahmak!
Bir saman kağıdından, bütün iş kopya almak;
Ve sonra kelimeler; kutlu, mutlu, ulusal.
Mavalları bastırdı devrim isimli masal.
Yeni çirkine mahkûm, eskisi güzellerin;
Allah kuluna hâkim, kulları heykellerin!
Buluştururlar bizi, elbet bir gün hesapta;
Lafını çok dinledik, şimdi iş inkılâpta!
Bekleyin, görecektir, duranlar yürüyeni!
Sabredin, gelecektir, solmaz, pörsümez Yeni!
Karayel, bir kıvılcım; simsiyah oldu ocak!
Gün doğmakta, anneler ne zaman doğuracak?
NFKISAKÜREK.......................
İşte bütün meselem, her meselenin başı,
Ben bir genç arıyorum, gençlikle köprübaşı!
Tırnağı, en yırtıcı hayvanın pençesinden,
Daha keskin eliyle, başını ensesinden,
Ayırıp o genç adam, uzansa yatağına;
Yerleştirse başını, iki diz kapağına;
Soruverse: Ben neyim ve bu hal neyin nesi?
Yetiş, yetiş, hey sonsuz varlık muhasebesi!
Dışımda bir dünya var, zıpzıp gibi küçülen,
İçimde homurtular, inanma diye gülen...
İnanmıyorum, bana öğretilen tarihe!
Sebep ne, mezardansa bu hayatı tercihe?
Üç katlı ahşap evin her katı ayrı âlem!
Üst kat: Elinde tespih, ağlıyor babaannem,
Orta kat: (Mavs) oynayan annem ve âşıkları,
Alt kat: Kızkardeşimin (Tamtam) da çığlıkları;
Bir kurtlu peynir gibi, ortasından kestiğim;
Buyrun ve maktaından seyredin, işte evim!
Bu ne hazin ağaçtır, bütün ufkumu tutmuş!
Kökü iffet, dalları taklit, meyvesi fuhuş...
Rahminde cemiyetin, ben doğum sancısıyım!
Mukaddes emanetin dönmez dâvacısıyım!
Zamanı kokutanlar mürteci diyor bana;
Yükseldik sanıyorlar, alçaldıkça tabana.
Zaman, korkunç daire; ilk ve son nokta nerde?
Bazı geriden gelen, yüzbin devir ilerde!
Yeter senden çektiğim, ey tersi dönmüş ahmak!
Bir saman kağıdından, bütün iş kopya almak;
Ve sonra kelimeler; kutlu, mutlu, ulusal.
Mavalları bastırdı devrim isimli masal.
Yeni çirkine mahkûm, eskisi güzellerin;
Allah kuluna hâkim, kulları heykellerin!
Buluştururlar bizi, elbet bir gün hesapta;
Lafını çok dinledik, şimdi iş inkılâpta!
Bekleyin, görecektir, duranlar yürüyeni!
Sabredin, gelecektir, solmaz, pörsümez Yeni!
Karayel, bir kıvılcım; simsiyah oldu ocak!
Gün doğmakta, anneler ne zaman doğuracak?
NFKISAKÜREK.......................
Her şey, her şey şu tek müjdede;
Yoktur ölüm, Allah diyene
Canım kurba, basi secdede,
İki büklüm, Allah diyene
Akıl, kırık kanadı hiçin;
Derdi gücü 'nasıl' ve 'niçin'...
Bagli, perçin üstüne perçin,
Benim gönlüm Allah diyene...
N.F.Kısakürek
(Çile)
1972
Yoktur ölüm, Allah diyene
Canım kurba, basi secdede,
İki büklüm, Allah diyene
Akıl, kırık kanadı hiçin;
Derdi gücü 'nasıl' ve 'niçin'...
Bagli, perçin üstüne perçin,
Benim gönlüm Allah diyene...
N.F.Kısakürek
(Çile)
1972
Bu konuyu görüntüleyen kişiler
Toplam: 2 (Kullanıcı: 0, Ziyaretçi: 2)
HAKKIMIZDA
İslamiyet.gen.tr dini sitesi Eylül 2005 yılında kurulmuştur. Kuruluşundan kısa bir süre sonra yapılanan sitemize, islami forum ile hızla yayılmaya ve içerik paylaşımlarına başlamıştır.
Dini, islami soruların bulunduğu, Namaz Vakitleri, Kuranı Kerim, Hz. Muhammed Efendimizin hayatı, Namaz ve İlmihal bilgiler ile sitemiz yayın hayatına devam etmektedir.