Tecelliyat-2
Muhterem kişi,
«Benim velilerim, kubbemin altındadır; onları kimse tanımaz»
buyruluyor...
Bilir misin bunlar kimlerdir?..
ALLAH'ın bazı kulları vardır ki, onlar dünyadan ve ukbâdan sıyrılmışlar, deryaya erişip deryadan bir zerre olmuşlardır.
Bunlar, «Allah ahlâkı ile ahlâklanın» buyruğuna uymuş tecellîlerdir!.. Onların ne istemekle alâkaları vardır, ne de istememekle.
Onlara Rab, "sen ne dilersin", dediği zaman; onlar, «Sen ne dilemişsen» derler!..
Çünkü onlar, daha evvelki mertebelerde idrâk etmişlerdi ki, değil istek, istememeyi istek dahi bir istektir! ... Ve, bu dahi istenemez.
Zerre deryaya diyebilir mi ki, beni şu tarafa götür diye. Derya ne tarafa dilerse, sevkeder dalgalarıyla onu... Gerçek, derya ise; dalgalarda tecellileri midir acaba?...
İşte bu kişiler, sadece ve sadece, yaratılmışlar için Rabbın bir rahmet tecellîsi olarak, yaşarlar... Yaratılmışlara onlardan erişir Rabbın nimeti.
"ŞÜPHESİZ Kİ RABBİN NİMETİ MUHSİNLERDEN ULAŞIR YARATILMIŞLARA" (7-56)
Onlar ne bir kimseyi kırarlar nefisleri için, ne de kırılırlar. Git dersin, kovarsın, giderler; gel dersin, çağırırsın, gelirler. Yetmiş defa kovmuş olsan da sonra gene çağırsan, hiç yüksünmeden gene gelirler.
Onlar Rabbın veren elleridir; almazlar. Kendilerine bir şey hediye etsen, başkalarına dağıtırlar. Onlar şan ve şöhretten, isimden kaçarlar.
«Efendime bağlan; KUR'ÂN 'ı MÜRŞİD bil !.» derler.
Gelip bir sual soran olursa,
«Herkese hitabınız, akılları ölçüsünde olsun!.»
buyruğunu nazarı dikkate alarak, gerçek bilgi seviyesinden, uygun cevabı verirler...
Onlar, birer "ayna" olmuşlardır!... Kim baksa, onlarda, kendinden başkasını göremez olur!.
O'nda gördükleri hata ve kusurlar, görenlerin kendi anlayış hata ve kusurlarından başkası değildir.
Dünya ehli, yani, içinde yaşadıkları zaman için yaşayanlardan isen, onu da sanki kendin görürsün!.
Yok ukbâ ehli isen, azâbtan korktuğun, huzuru ve zevki istediğin için ibadet edenlerdensen, gene onu dahi öylece bulursun.
Eğer, her ikisinden de olmayıp, onlardan sıyrılmışlardan isen, vardığın noktada gene onu bulursun....
İşte, üstlerindeki örtünün birincisi budur, onların tanınmalarına mani olan! ...
İkinci ise, zâhirî şekil ve görünüşleridir.
Yaratılmışların çoğu, belirli bir idrâk seviyesini aşamadığı için, göremeyecekleri sayısız varlıkların mevcut olduğunu düşünemez, hemen görünüşe göre hüküm verir!.. Böylece, o hükümle, işin gerçeğine karşı kendi kendini aldatmış olur!.
İşte bu dahi, o kişilerin işine yarar.
O zevâtın giyinişi, hayat şartlarına intibakı, ortamları, hep, onların veli kişi olmadıkları zannını verir insanlara.... Çünkü, onların kendilerini bildirmeye göstermeye ihtiyaçları yoktur ki!.
Onlardan pek çoğu, kader sırrına vâkıf olmuşlardır!.. Bu sebepledir ki, etrafla uğraşamazlar. iş bu kader sırrı, nebîlere ancak nübüvvetlerinden bir süre sonra bildirilir, vazifelerini hakkıyla yapabilmeleri için... Bu sözlerimizi ehli bilir.
Eğer sen, susuz kaldıysan, onları ara ve bütün örtü ve engellerine rağmen onları tanımaya çalış... Onların hâlleriyle hâllen; ki, Allah'ın ahlâkıyla ahlâklanma yolu açılsın!..
Onlar "Ferdiyet" sahipleridir!.
Onların sadece Efendileri ve Rableri vardır. Aralarına kimse giremez. Birbirlerini tanırlar onlar, bazen buluşur konuşurlar... Ama bilirler ki hepsi de tek bir gerçektendirler.
«Müferridun sizi geçti» diyerek, Efendimiz'in ashâbına bahsettiği kişilerdir bunlar!...
Ne, bir tarikatları vardır; ne de, bir mezhepleri!.
Gazalî'nin (selâm olsun) ölürken, Kur'ân'ı göğsüne koyup «Benim mezhebim budur» dediği gibi; onlar da, bunu farketmişlerdir... ve ehlini bu konuda uyarırlar!..
Yaratılmışlar, ölmüşlerdir onlar; ve bundan dolayıdır ki. artık bir daha düşünmezler ölümü, çünkü onlar bir daha ölümü tatmazlar.
"ONLAR, iLK ÖLÜMDEN BAŞKA ÖLÜM TATMAZLAR" (44-56)
Ölümü, çoktan tatmışlar, sıratı geçmişler, cennete, huzur âlemine, girmişlerdir.
Onlar, Rablerini seyirle meşguldürler... Her an O'nu temâşâ etmektedirler... O'nunla beraber!..
İşte bunlar, Rabbin örtüsü altındaki veli kulları, sıddîklar, müferridundur.
Muhterem kişi,
Efendimiz'e sordular:
«Müferridun kimlerdir?»... Cevap buyurdu:
«Allah'ı çok zikredenler!..»
Bil ki, Allah'ı tesbih etmeyen tek bir mahlûk;
"HİÇBİR ŞEY HARİÇ OLMAMAK ÜZERE, HERŞEY O'NU TESBİH VE HAMD EDER. FAKAT, SİZ ONLARIN TESBİHİNİ İDRÂK EDEMEZSİNİZ." (17-44)
Âyetinde de belirtildiği gibi yoktur!.. Bütün yaratılmışlar, her an O'nu tesbih etmektedir!.
Bir kısmı bilerek, bir kısmı bilmeyerek!...insan da, hayvan da, taş da, toprak da, ot da, hava da. Fakat , Rabbin indinden ilim vermediği kişiler bunu bilemezler, idrâk edemezler.
Her bir esmâî ilâhinin zuhuru, her bir tecellî'nin varoluşu ve varoluş gayesi O'nun gerçek tesbihidir.
Eğer ehli isen bu cümlemizden bir şeyler anlamaya çalışırsın. Rab dilediği tecellilerin yaratıcısıdır.
Bütün bu tesbihlerden ayrı olarak; bu hadîste de buyrulduğu üzere «müferridûn»un vazifelerini izah sadedinde, «Allah'ı tesbih edenler» veya «Sabredenler» ve yahud da «Çokça hamdedenler» denilmemiş de; «Allah'ı çok zikredenler» buyrulmuştur.
"ALLAH'I, AYAKTA, OTURURKEN, VE YANLARINIZ ÜZERE YATTIĞINIZ ZAMANLARDA ZİKREDİN." (4-103)
Genel mahlûkata ait zikir başkadır; "insan"a ait olan başka!.
Burada bahis konusu edilen "zikir", bütün mahlûkatın yaptığı değil; sadece insanlara şâmil olandır... Çünkü;
"BİZ EMÂNETİ GÖKLERE, YERE VE DAĞLARA ARZETTİK, ONLAR BUNU YÜKLENMEKTEN KAÇINDILAR, ENDİŞEYE DÜŞTÜLER; İNSAN BUNU YÜKLENDİ." (33-72)
Âyetinde belirtilen emanettir bu!. .
"Zikir"; insanların asıllarına yöneliş ve tekâmülleri derecesinde, gerçek anlamına uygun bir hâl alır.
Başlangıçtaki zikir dilden, hep bir kelimeyi tekrar ile olur.
Daha sonra bu, içten ve dil hareket etmeksizin olur.
Bundan sonra kalbten zikir gelir... Bunu daha da açık izah etmek istersek, "tefekküri zikir" de diyebiliriz.. Gerçek anlamdaki zikrin, ilk basamağı budur. Bundan evvelkiler, bu basamağa gelmeye yarayan yol gibidir.
Burada birkaç hadîsi şerîfi daha belirtelim.
«Bir saat tefekkür, bir yıllık ibadetten hayırlıdır.»
«Bir saat tefekkür, yetmiş yıllık ibadetten hayırlıdır.»
«Bir saat tefekkür, bin yıllık ibadetten hayırlıdır.»
Böylece kişi, tefekküre başlar... Bu mertebede, dünyadan sıyrılmıştır artık...
Bundan sonra zikir sırdandır... Kişinin, âhıretle dahi alâkası kalmaz.
Ve daha sonra da hafî zikir başlar!. Burada tefekkür, esmâ mânâlarından dahi tecrittedir!. Burada, birlik, mutlak bölünmez birlik tefekkürü ve müşahedesi başlamıştır...
Bütün bunlardan başka, ahfa vardır ki, onun hakkında ne dilin gücü yeter bir şeyler söylemeye; ne de kalemin gücü yeter bir şeyler yazmaya.... Onu, Rab bilir!... Rab'dadır.!.. Rab'dandır!.. Rab'dır!..
Kişi, sırdaki rûhâniyetle zikre başladıktan sonra, artık Rabbın örtüsüne bürünülmüş demektir. Buradaki tefekkür, «Bir saat tefekkür, bir yıllık ibadetten hayırlıdır» hadîsinde bildirilen tefekkürdür ancak.
Daha sonraki erişilen mertebelerde de diğer hadîslerin manâları ortaya çıkar.
Artık bu ve bundan sonraki hâlleri, gerçek yönü, örtü altındakilerden gayrine gizli olmaya başlamıştır.
Bayezid'in (selâm olsun) dediği gibi ...
«yolun başında idim, "sıddîk" dediler; sonuna yaklaştım, "zındık" demeye başladılar !.»
Şurası da mühimdir ki, ne olursa olsun, buyrukların zâhir taraflarını terk etmek doğru değildir!... Çünkü Efendimiz terk etmemiştir!. Çünkü ibadetlerin çok önemli bilimsel gerekçeleri vardır.
