Namazlarıma iki seneden bu yana devam ediyorum. Namaz kılmanın hazzını yüreğimde dolu dolu yaşamak beni son derece memnun ediyor.
Her geçen gün ibadetlerime daha bilgili yapışmayı arzu ediyorum. İbadetlerin amaç ve yararlarını çözmeye çalışıyorum. İbadetlerin hikmetlerine kavuştuğum anların sevinç ve mutluluğunu yaşamak büyük bir şans. Bu güzel duyguları yaşama şansından uzak kalanları da Allah tez elden kavuştursun (amin)... Namazları vakitlerinin içerisinde ‘en çok sevilen zamanında kılmak’ diye bir şey duydum. Bunu izah eder misiniz?”
İbadetlerin sırf Allah’ın emirleri olduğunu ve ibadetlerin yerine getirilmesinde de hikmetler aranmasının yanlış olduğunu dolayısıyla ibadette amaç ve yarar aranmaması gerektiğini söyleyenler bulunmakla beraber çoğu alim; Allah’ın emirlerinin her birinde bir hikmet ve maslahatın (barış, rahatlık, iyilik yolu) bulunduğunu kabul eder. Emre muhatap olup, onu yerine getiren Müslüman’ın ibadetlerdeki amaçları, yararları düşünerek araştırması, kavuştuğu hikmetleri idrak etmesi, bu şekildeki ibadetlerin kendisini diğer insanlardan çok farklı boyutlara taşıdığı, ona şuur kazandırdığı bir gerçektir.
Namazları vakitlerinde, ‘en çok sevilen zamanında kılma’ ya ibadette; ‘namaz vakitlerinin müstehapları (sevilen, beğenilen, farz ve vacipten gayrı sevaplı hareket)’ denir. Bilindiği gibi günün belli zaman dilimlerinde yerine getirilmesi farz olan namaz ibadetleri vardır. Yani her namazı vakti içinde kılmak şarttır. Ayrıca namazları ilk girdiği anda kılmak efdaldir. Fakat namazın ilk vaktinden sonraya bırakılmasında bir fazilet görülmüşse namaz vaktin sonuna bırakılmıştır. Bunun için namazların; kendi vakitlerinde olacak şekilde, ‘daha fazla fazilet (bilgi, hüner, iyi ahlâk), hayır (iyilik, fayda) ümit ederek’ edasında acele etmek veya ertelemek yani ‘müstehap vakitler’ konusuna dikkat etmek düşünen Müslüman için gerekir.
Namazların müstehap vakitlerini kısaca belirtmek gerekirse;
Sabah namazını aydınlığın iyice çıkacağı bir vakte kadar tehir etmek Hanefî’ye göre müstehaptır. Yalnız burada dikkat edilecek bir nokta; namaz anında olabilecek bir namaz bozulma hali için yeniden namaz kılabilecek artı zamanın da önceden hesaba katılması gereği vardır.
Sabah namazını ortalığın iyice aydınlanıncaya kadar geri bırakmanın sevap olduğuna delil olarak Hz. Peygamber’in şu hadisi gösterilir: “Sabah namazını ortalık iyice aydınlanınca kılınız. Çünkü bu, sevap itibarıyla daha büyüktür.” Diğer üç mezhep ise sabah namazını ortalık henüz karanlıkken kılmayı daha faziletli görür (Tecrîd-i Sarih Tercümesi, II, 586-588).
Yaz günlerinde öğle namazını serinliğe bırakmak müstehaptır. Enes (ra) şu hadisi rivayet etmiştir: “Peygamberimiz (sas) sıcak olunca öğle namazını serinliğe bırakırdı. Soğuk olduğunda da namazı acele kılardı.”
Güneşin rengi değişmedikçe ikindi namazını tehir etmek müstehaptır. Yani güneşin gözü kamaştırmayacak duruma gelmesinden önceki vakte kadar geciktirmek sevaptır, gözü kamaştırmayacak hale gelmesine kadar ertelenmesi tahrîmen mekruhtur.
Akşam namazını yaz ve kış acele kılmak, yani vakti girer girmez kılmak, yatsı namazını ise geç kılmak müstehaptır. Hz. Peygamber’in bu konudaki hadisi de şöyle: “Ümmetim; akşam namazını acele, yatsı namazını geç kıldıkları müddetçe hayırda devam etmektedirler.”
Yatsı namazını gecenin ilk üçte birine kadar geciktirmek faziletlidir.
Vitir namazını, uyanacağına emin olan kimsenin, gecenin sonuna bırakması müstehaptır. Peygamber’imiz (sas); “Her kim gecenin sonunda kalkamayacağından korkarsa vitir namazını, yatsı namazının evvel vaktinde kılsın. Kim de gecenin sonunda kalkacağından emin olursa vitir namazını gecenin sonunda kılsın.” buyurmuştur.
Her geçen gün ibadetlerime daha bilgili yapışmayı arzu ediyorum. İbadetlerin amaç ve yararlarını çözmeye çalışıyorum. İbadetlerin hikmetlerine kavuştuğum anların sevinç ve mutluluğunu yaşamak büyük bir şans. Bu güzel duyguları yaşama şansından uzak kalanları da Allah tez elden kavuştursun (amin)... Namazları vakitlerinin içerisinde ‘en çok sevilen zamanında kılmak’ diye bir şey duydum. Bunu izah eder misiniz?”
İbadetlerin sırf Allah’ın emirleri olduğunu ve ibadetlerin yerine getirilmesinde de hikmetler aranmasının yanlış olduğunu dolayısıyla ibadette amaç ve yarar aranmaması gerektiğini söyleyenler bulunmakla beraber çoğu alim; Allah’ın emirlerinin her birinde bir hikmet ve maslahatın (barış, rahatlık, iyilik yolu) bulunduğunu kabul eder. Emre muhatap olup, onu yerine getiren Müslüman’ın ibadetlerdeki amaçları, yararları düşünerek araştırması, kavuştuğu hikmetleri idrak etmesi, bu şekildeki ibadetlerin kendisini diğer insanlardan çok farklı boyutlara taşıdığı, ona şuur kazandırdığı bir gerçektir.
Namazları vakitlerinde, ‘en çok sevilen zamanında kılma’ ya ibadette; ‘namaz vakitlerinin müstehapları (sevilen, beğenilen, farz ve vacipten gayrı sevaplı hareket)’ denir. Bilindiği gibi günün belli zaman dilimlerinde yerine getirilmesi farz olan namaz ibadetleri vardır. Yani her namazı vakti içinde kılmak şarttır. Ayrıca namazları ilk girdiği anda kılmak efdaldir. Fakat namazın ilk vaktinden sonraya bırakılmasında bir fazilet görülmüşse namaz vaktin sonuna bırakılmıştır. Bunun için namazların; kendi vakitlerinde olacak şekilde, ‘daha fazla fazilet (bilgi, hüner, iyi ahlâk), hayır (iyilik, fayda) ümit ederek’ edasında acele etmek veya ertelemek yani ‘müstehap vakitler’ konusuna dikkat etmek düşünen Müslüman için gerekir.
Namazların müstehap vakitlerini kısaca belirtmek gerekirse;
Sabah namazını aydınlığın iyice çıkacağı bir vakte kadar tehir etmek Hanefî’ye göre müstehaptır. Yalnız burada dikkat edilecek bir nokta; namaz anında olabilecek bir namaz bozulma hali için yeniden namaz kılabilecek artı zamanın da önceden hesaba katılması gereği vardır.
Sabah namazını ortalığın iyice aydınlanıncaya kadar geri bırakmanın sevap olduğuna delil olarak Hz. Peygamber’in şu hadisi gösterilir: “Sabah namazını ortalık iyice aydınlanınca kılınız. Çünkü bu, sevap itibarıyla daha büyüktür.” Diğer üç mezhep ise sabah namazını ortalık henüz karanlıkken kılmayı daha faziletli görür (Tecrîd-i Sarih Tercümesi, II, 586-588).
Yaz günlerinde öğle namazını serinliğe bırakmak müstehaptır. Enes (ra) şu hadisi rivayet etmiştir: “Peygamberimiz (sas) sıcak olunca öğle namazını serinliğe bırakırdı. Soğuk olduğunda da namazı acele kılardı.”
Güneşin rengi değişmedikçe ikindi namazını tehir etmek müstehaptır. Yani güneşin gözü kamaştırmayacak duruma gelmesinden önceki vakte kadar geciktirmek sevaptır, gözü kamaştırmayacak hale gelmesine kadar ertelenmesi tahrîmen mekruhtur.
Akşam namazını yaz ve kış acele kılmak, yani vakti girer girmez kılmak, yatsı namazını ise geç kılmak müstehaptır. Hz. Peygamber’in bu konudaki hadisi de şöyle: “Ümmetim; akşam namazını acele, yatsı namazını geç kıldıkları müddetçe hayırda devam etmektedirler.”
Yatsı namazını gecenin ilk üçte birine kadar geciktirmek faziletlidir.
Vitir namazını, uyanacağına emin olan kimsenin, gecenin sonuna bırakması müstehaptır. Peygamber’imiz (sas); “Her kim gecenin sonunda kalkamayacağından korkarsa vitir namazını, yatsı namazının evvel vaktinde kılsın. Kim de gecenin sonunda kalkacağından emin olursa vitir namazını gecenin sonunda kılsın.” buyurmuştur.