RE: KUR'AN-I KERİM'İ NE KADAR TANIYORUZ-2
VEYS yazdı:
abese suresi
1 - (Peygamber) Yüzünü ekşitti ve döndü.
2 - Kendisine âmâ geldi, diye.
3 - Ne bilirsin, belki o temizlenecek?
4 - Veya öğüt belleyecek de öğüt ona fayda verecek.
5 - Ama buna ihtiyaç hissetmeyene gelince,
6 - Sen ona yöneliyorsun.
7 - Onun temizlenmemesinden sana ne?
8 - Ama sana can atarak gelen,
9 - Allah'tan korkarak gelmişken,
10 - Sen onunla ilgilenmiyorsun.
11 - Hayır hayır, sakın. Çünkü o Kur'ân bir öğüttür.
1. Yüzünü ekşitip, çevirdi,
2. Kendisine o âmâ geldi diye,
3. Ne bilirsin? Belki o temizlenecekti;
4. Yahut öğüt alacaktı da bu öğüt ona fayda verecekti?
Bu buyruğa dair açıklamalarımızı altı başlık halinde sunacağız:[2]
1-Buyrukların Nüzul Sebebi:
"Yüzünü ekşitip, çevirdi" buyruğundaki: Yüzünü ekşitti´ demektir. Nitekim; Yüzünü ekşitti, kaşlarını çattı" denilir. Daha önce (el-Müddessir, 74/22. âyet açıklanırken) geçmiş bulunmaktadır.
"Çevirdi" yüzünü çevirdi, demektir. "Kendisine... geldi diye" buyru-ğundaki Diye" lafzı mefulün leh olduğundan ötürü nasb mahallindedir. Kendisine âmâ geldiği için demektir. Âmâ da gözleriyle görmeyen kimseye denilir.
Bütün tefsir bilginlerinin rivayet ettiklerine göre, Kureyş´in eşrafından bir topluluk, Peygamber (sav)´ın yanında bulunuyordu. Peygamber onların müslüman olacaklarını ümit etmişti. Bu sırada Abdullah b. Um Mektûın geldi. Rasûlullah (sav), Abdullah´ın sözünü keseceğinden çekindiği için, ondan yüz çevirdi. İşte bu âyet-i kerime onun hakkında inmiştir.
Mâlik dedi ki: Hişam b. Urve, kendisine Urve´den rivayet[3]le şöyle dediği-?ni zikretti: "Yüzünü ekşitip, çevirdi" âyeti İbn Um Mektûm hakkında inmiştir. Peygamber (sav)´a gelerek: Ey Muhammedi Beni yanına yaklaştır, demeye koyuldu. Peygamber (sav)´ın yanında da müşriklerin büyüklerinden bi-´risi bulunuyordu. Peygamber (sav) yüzünü Abdullah´tan çevirip, öbürüne dönmeye koyuldu ve: "Ey filan! Sen benim bu söylediklerimde bir sakınca görüyor musun?" diyordu. O da: Hayır, putlara andederim ki senin söylediklerinde bir sakınca görmüyorum diyordu. Bunun üzerine yüce Allah: "Yüzünü ekşitip, çevirdi" buyruğunu indirdi.
Tirmizîde senedini belirtilerek şöyle demektedir: Bize Said b. Yahya b. Said el-Ümevî anlattı. Bana babam anlattı, dedi ki: Bu Hişam b. Urve ye babasından, babası Aişe´den diye arzettiğimiz (rivayetler)dir. Aişe dedi ki: "Yüzünü ekşitip, çevirdi" buyruğu âmâ İbn Um Mektûm hakkında inmiştir. O Rasûiullah (sav)´a gelip, şöyle demeye koyuldu: Ey Allah´ın Rasûiü, beni iışad et. O sırada Rasûlullah (sav)´ın yanında müşriklerin büyüklerinden birisi bulunuyordu. Rasûlullah (sav) ondan yüzünü çeviriyor, diğerine yöneliyor ve şöyle diyordu: "Söylediklerimde bir sakınca görüyor musun?1´ O kişi de: HayLr diyordu. İşte âyet bunun hakkında inmiştir. (Tirmizi) dedi ki: Bu garib bir hadistir. [4]