"Çocuk aklı" deyip geçmeyin!
ABDULLAH PURTAŞ*
Anne-babaların tutarsız davranışları çocukların gözünden kaçmaz. Pek çok alışkanlık gibi sorumluluk duygusu da bebeklik ve çocukluk dönemlerinde anne-babanın tutumuna göre örneklerle yaşayarak öğrenilir. Ebeveynlerin en çok şikayetçi oldukları konu ise çocuklarının aşırı rahatlığı, sorumluluklarını yerine getirmemeleridir. 3-7 yaş ve 7-12 yaş döneminde uygulanan disiplinle çocuk hayatın kurallarını öğrenir. Ebeveynlerin tutumuna göre çocuk hedefleri uğruna dürtülerini erteleme becerisini kazanır.
Çocuklar ara sıra kuralları bozarak sınırları kontrol eder. Burada ebeveynlerin duruşu çok önemlidir. Çünkü çocuk buradan alacağı sonuca göre sorumluluk duygusunun temelini atar. Kendi otokontrol sistemini oluşturur. Çocuğun uygun olmayan isteklerinin önünü almak toplumsal yaşam için çocuğa iyi bir örnek olur. Böylece hayatta her istediğini her zaman alamayacağını öğrenir. Kendisinin dışında var olan otoriteleri öğrenir. Burada yapılan en büyük hata, iyi bir anne-baba olma refleksiyle ebeveynlerin imkanlarını zorlayarak çocuğun her istediğini, ne pahasına olursa olsun temin etmeye çalışmasıdır. Bu şekilde çocuklar evde kendi imparatorluklarını kurmaktadırlar. Ve dış dünyadan kopuk hayatın gerçeklerini anlayamamış, rahatına düşkün, bencil, çıtkırıldım kişilikler ortaya çıkmaktadır. Örneğin acelesi olan bir annenin sabah odasını toplamak istemeyen çocuğunu ikna etmek yerine odayı annenin toplaması ya da yorgun ve bitkin olduğu için ebeveynlerin doğrudan çocukların isteklerini kabul etmeleri çocukların sorumsuz davranışlarını pekiştirmektedir.
--------------------------------------------------------------------------------
Kurallar az; ama uygulanabilir olmalı
1. Kurallar belirlenirken çocuğun yaşı, gücü ve olgunluğu göz önünde bulundurulmalı ve kurallar uygulanabilir, sürdürülebilir olmalıdır.
2. Kurallar az sayıda; ama önemli konularda olmalıdır. Örnek olarak; yatma, TV izleme, bilgisayar kullanma ve yemek yeme saati gibi 3-4 konuda kurallarınız olabilir. Ancak bunu abartıp çocukları kurallara boğmamak gerekir.
Beş altın anahtar
1. SEVGİ
2. TOLERANS
3. OTORİTE
4. SABIR
5. İNANMA
Beş altın anahtar çocukların sorumluluk kazanmaları ve disipline edilmelerinde ailelere yol gösterecektir.
* Çocuk sorumsuz biçimde davrandığında davranışının sonucu olarak makul ölçülerde acıyı tecrübe etmesine müsaade edin.
* 3-5 yaş çocuğun inatlık dönemleridir. Çocuk bu dönemde karşı çıkarak neleri yapmaması gerektiğini öğrenerek kişiliğini oluşturur.
* Çocuk kurallara uymuyorsa öncelikle kuralların çocuğun yaşına uygun olup olmadığı sorgulanmalıdır.
* Kuralları uygularken yaş farkı yakın olan kardeşler arası ayrımcılık yapmayın.
--------------------------------------------------------------------------------
ABDULLAH PURTAŞ*
Anne-babaların tutarsız davranışları çocukların gözünden kaçmaz. Pek çok alışkanlık gibi sorumluluk duygusu da bebeklik ve çocukluk dönemlerinde anne-babanın tutumuna göre örneklerle yaşayarak öğrenilir. Ebeveynlerin en çok şikayetçi oldukları konu ise çocuklarının aşırı rahatlığı, sorumluluklarını yerine getirmemeleridir. 3-7 yaş ve 7-12 yaş döneminde uygulanan disiplinle çocuk hayatın kurallarını öğrenir. Ebeveynlerin tutumuna göre çocuk hedefleri uğruna dürtülerini erteleme becerisini kazanır.
Çocuklar ara sıra kuralları bozarak sınırları kontrol eder. Burada ebeveynlerin duruşu çok önemlidir. Çünkü çocuk buradan alacağı sonuca göre sorumluluk duygusunun temelini atar. Kendi otokontrol sistemini oluşturur. Çocuğun uygun olmayan isteklerinin önünü almak toplumsal yaşam için çocuğa iyi bir örnek olur. Böylece hayatta her istediğini her zaman alamayacağını öğrenir. Kendisinin dışında var olan otoriteleri öğrenir. Burada yapılan en büyük hata, iyi bir anne-baba olma refleksiyle ebeveynlerin imkanlarını zorlayarak çocuğun her istediğini, ne pahasına olursa olsun temin etmeye çalışmasıdır. Bu şekilde çocuklar evde kendi imparatorluklarını kurmaktadırlar. Ve dış dünyadan kopuk hayatın gerçeklerini anlayamamış, rahatına düşkün, bencil, çıtkırıldım kişilikler ortaya çıkmaktadır. Örneğin acelesi olan bir annenin sabah odasını toplamak istemeyen çocuğunu ikna etmek yerine odayı annenin toplaması ya da yorgun ve bitkin olduğu için ebeveynlerin doğrudan çocukların isteklerini kabul etmeleri çocukların sorumsuz davranışlarını pekiştirmektedir.
--------------------------------------------------------------------------------
Kurallar az; ama uygulanabilir olmalı
1. Kurallar belirlenirken çocuğun yaşı, gücü ve olgunluğu göz önünde bulundurulmalı ve kurallar uygulanabilir, sürdürülebilir olmalıdır.
2. Kurallar az sayıda; ama önemli konularda olmalıdır. Örnek olarak; yatma, TV izleme, bilgisayar kullanma ve yemek yeme saati gibi 3-4 konuda kurallarınız olabilir. Ancak bunu abartıp çocukları kurallara boğmamak gerekir.
Beş altın anahtar
1. SEVGİ
2. TOLERANS
3. OTORİTE
4. SABIR
5. İNANMA
Beş altın anahtar çocukların sorumluluk kazanmaları ve disipline edilmelerinde ailelere yol gösterecektir.
* Çocuk sorumsuz biçimde davrandığında davranışının sonucu olarak makul ölçülerde acıyı tecrübe etmesine müsaade edin.
* 3-5 yaş çocuğun inatlık dönemleridir. Çocuk bu dönemde karşı çıkarak neleri yapmaması gerektiğini öğrenerek kişiliğini oluşturur.
* Çocuk kurallara uymuyorsa öncelikle kuralların çocuğun yaşına uygun olup olmadığı sorgulanmalıdır.
* Kuralları uygularken yaş farkı yakın olan kardeşler arası ayrımcılık yapmayın.
--------------------------------------------------------------------------------