BİD'ATİN TÜRLERİ
Bid'at: Dini bid'at ve dünyevi bid'at olmak üzere iki kısımdır.
Dini Bid'atler: Bunlar dört tanedir.
1) İslam Dininden Çıkartan Bid'at:
İbadet çeşitlerinden birisinin ALLAH'tan başkasına yapılması gibi. İbadet türlerinden bazıları; dua etmek, yardım istemek, yardımına çağırmak, adak adamak, kurban kesmek gibi... Kim nebilerden, velilerden veya herhangi bir ölüden yardım ister veya sıkıntılı bir anında onları yardımına çağırırsa, ALLAH'tan başkasına adak adar veya kurban keserse dinde aslı olmayan birşeyi yapmış olur. ALLAH'a karşı büyük şirk işlemiş olur ve kafir olur.
2) Haram Olan Bid'at:
Mezarlar üzerinde bina yapmak, bunların üzerine örtü koymak, süslemek, ışıklandırmak, el sürmek, mezarları mescid edinmek, ölü birisinin yüzüsuyu hürmetine ALLAH'tan birşey istemek ve buna benzer şeylerin hepsi haram olan bid'atlerdendir. Cündüp b. Abdullah (r.a) şöyle rivayet etti: Rasulullah (s.a.s)'in şöyle dediğini duydum:
«Sizden öncekiler nebilerinin mezarlarını mescid ediniyorlardı. Mezarları mescid edinmeyin. Bunu size yasaklıyorum.» (Müslim)
Ebu Heyyac şöyle dedi: Ali (r.a) bana şu emri verdi:
«Rasulullah (s.a.s)'in beni gönderdiği işe ben de seni göndereyim mi? Gördüğün her heykeli yok et ve yükseltilmiş her kabri dümdüz yap.» (Müslim)
Cabir İbn-i Abdullah (r.a) şöyle dedi:
«Rasulullah (s.a.s) kabrin kireçle yapılmasını, kabir üzerine oturulmasını ve kabir üzerinde bina kurulmasını nehyetti.» (Müslim, Tirmizi, Ebu Davud, Ahmed)
3) Tahrimen Mekruh (harama yakın olan) Bid'at:
Ezanda «Hayya ala hayru'l amel» veya «Eşhedü enne Ali veliyyullah» demek veya ezandan sonra yüksek sesle salavat okumak veya dua etmek bid'attir. (Ezandan sonra alçak sesle yapılan salavat ve dua sünnettir.) Şaban ayının onbeşinci gecesi toplanıp bu geceyi kutlamak (Berat kandili), Rasulullah (s.a.s)'in doğum gününu kutlamak bid'attir. Rasulullah (s.a.s)'i sevmek ve ona değer verip üstün tutmak, onun doğum gününde toplanıp zikretmek veya mevlid okumakla olmaz. Eğer bu amelde hayır olsaydı Rasulullah (s.a.s)'i bizden daha çok seven ve ona bizden daha çok bağlı olan ashab-ı kiram bu günü kutlardı. Rasulullah (s.a.s)'i sevmek ve ona değer vermek ancak ona itaat edip emrettiği şeyleri yapmak ve yasakladığı şeylerden kaçınmakla olur. Meşhur olan, şaban ayının onbeşinci gecesinde kılınan binlik namazı bid'attir. Bu ismi almasının sebebi; bin defa ihlas suresinin okunmasıdır. Bu namaz yüz rek'attır. Her rek'atta fatihadan sonra on kere ihlas suresi okunmaktadır. Recep ayının ilk cuma gecesinde (Regaib kandili) kılınan namaz bid'attir. Cumhuru ulema Regaib gecesi ve bu gece kılınan namaz hakkında rivayet edilen hadislerin sahih olmayıp batıl olduğuna şahitlik etmişlerdir. İmam Nevevi (r.a) Regaib namazı hakkında şöyle diyor: «Bu namaz kötü bir bid'attir. Sapıklıktır. Çirkin ve batıldır. «Kut'il Kulub» ve «İhya» kitablarında zikredilmesine aldanma.» Bunun gibi Receb ayının yirmi yedinci gecesini (Miraç kadili) kutlamak bid'attir. Çünkü İsra ve Mirac'ın Receb ayının hangi gecesinde olduğu veya sahabelerin bu geceyi kutladığına dair sahih bir rivayet yoktur. İbn-i Abbas (r.a)'ya isnad edilen Mirac kıssasında zikredilen şeylerin çoğu batıl ve sapık şeylerdir. Abbas (r.a) bu gibi rivayetlerden beridir.
4) Tenzihen Mekruh Olan Bid’at:
Her namazdan sonra musafaha yapmak. Ramazanda perşembe günü gibi belli günlerde fakirlere yemek vermek, (fakirlere yemek vermek sevap bir amel olup bunun için belli bir gün tayin edilmesi bid’attir.) Farzı kıldıktan sonra tesbih yapmadan süneti kılmak bid’attir. (Çünkü sahih bir rivayete göre Rasulullah (s.a.s) ara vermeden iki namazın arasının birleştirilmesini nehyetti.) Ayrıca böyle yapan kişi Rasulullah (s.a.s)’in bizler’den namazdan sonra okumamızı istediği zikirleri terketmiş ve bunların sevabından mahrum olmuş olur.
Dünyevi Bid’atler:
İslam şeriatı belli temeller ve kaideler üzerinde inşa edilmiştir. Yiyecek ve içeceklerden haramlığı hakkında sahih delil mevcut olmayan şeyler helaldir. Kuşlar ve hayvanlardan yenilmesinin haram olduğuna dair sahih delil bulnmayanların yenilmesi helaldir. Bu islami bir kaidedir. Diğer bir İslami kaide de fayda veren şeyler mübah, zarar veren şeyler haramdır. Bir diğer islami kaide ise; ALLAH ve Rasulünün haram kıldığı haram, helal kıldığı helaldir. Hakkında haram veya helal olduğuna dair hüküm bulunmayan şeyler ALLAH’ın affettiği şeylerdir. Dünyevi şeylerde şer’i bid’at yoktur. Bir şey ya haramdır veya helaldir. Mesela; elbiselerden ipek, takılardan altın gibi haramlığı hakkında sahih delil mevcut olan şeylerin dışındakiler mubahtır. (Altın ve ipek sadece erkeklere haramdır.) Kadının giydiği elbisenin erkeğe, erkeğin giydiği elbisenin kadına benzemesi haramdır. Tarım ve sanayi gibi dünyevi işlerde ilerlemek lügat bakımından bidat olsa bile müslümanların faydasına olduğu için helal ve sevaptır.
HALKA, İP, NAZAR BONCUĞU VB. ŞEYLERİ KÖTÜLÜĞÜ DEFETMEK İÇİN TAKMAK ŞİRKTİR
ALLAH (c.c) şöyle buyuruyor:
«Ey Muhammed! Yemin olsun ki, eğer sen onlara: «Gökleri ve yeri kim yarattı?» diye sorsan elbette: «ALLAH yarattı» derler. Sen onlara şöyle de: «Söyleyin bakalım eğer ALLAH bana herhangi bir zarar vermek istese, sizin ALLAH'ı bırakıp da taptıklarınız O'nun bu zararını giderebilirler mi? Yahut bana bir rahmet dilese O'nun bu rahmetini durdurabilirler mi? De ki: «Bana ALLAH yeter. Güvenenler sadece O'na güvensinler.» (Zümer: 38)
ALLAH (c.c) göklerin ve yerin yaratıcısı, yegane kudret ve kuvvet sahibidir. Kullarına bir fayda vermek istediğinde ona engel olabilecek veya bir zarar vermek istediğinde o zararı defedebilecek hiçbir şey, güç ve kudret yoktur. Herşey O'nun elindedir. Dilediğini dilediği kimseye verir. Dilediğini de dilediği kimseden alır. Bu mesele zihinlerde yerleştikten sonra müslümanların artık kimseden kokmasına ve kimseden birşey ummasına gerek yoktur. ALLAH'a bu şekilde iman eden kimse ne sarsılır, ne korkar ne de bir kimse onu yolundan çevirebilir... Bu hakikat mü'minin kalbine yerleşirse artık onun imanı kemale ermiş demektir. O sadece Rabbine güvenir ve O'na tevekkül eder. Kim bir melekten, rasulden veya ALLAH'a yakın olduğunu zannettiği bir ölüden menfaat sağlamak veya kendisinden bir zararı defetmek için yardım ister veya onu yardıma çağırır ya da kendisine fayda verebileceğine inanırsa büyük şirk işlemiş olur.
İmran b. Hüseyin şöyle rivayet etti:
«Rasulullah (s.a.v) bir adamın koluna halka takmış olduğunu görünce sordu: «Bu nedir?» Adam da: «Bu kötülüklerden koruyan birşeydir» dedi. Rasulullah (s.a.v): «Hemen çıkart. Bu seni daha kötü yapar.» dedi ve konuşmasını şu şekilde sürdürdü: «Eğer bu üzerinde olduğu halde ölseydin asla felaha erişemezdin.» (Ahmed ve Hakim sahih senetle rivayet ettiler.)
Rasulullah (s.a.s) şöyle buyurdu: «Kim nazardan korunmak için birşey takarsa şirke girer.» (Ahmet ve Hakim sahih senedle rivayet ettiler)
Herhangi birşeye zarar verecek olan da fayda sağlayacak olan da sadece ALLAH'tır. Kim; halka, ip, nazar boncuğu gibi şeyler takıp, bunların doğrudan doğruya kendisine fayda verebileceğine veya kendisinden bir zararı uzaklaştırabileceğine inanırsa büyük şirk işlemiş ve dinden çıkmış olur. Fakat taktığı şeyler sebebebiyle ALLAH'ın kendisine fayda vereceğine veya kendisinden bir zararı uzaklaştıracağına inanırsa, büyük haramlardan daha haram olan küçük şirk işlemiş olur. Bu konuda cehalet özür değildir. Zira durumu bilmeyen sahabeye Rasulullah (s.a.s): «Eğer bu üzerinde bulunduğu halde ölseydin asla felaha ulaşmazdın» demiştir. Bu gibi batıl şeyler fayda sağlamaz, aksine daha çok zarar verir. Rasulullah (s.a.s)'in de buyurduğu gibi: «Bu daha kötü yapar.» Huzeyfe (r.a) bir adamın kolunda hastalıktan korunmak için takılan bir ip görünce onu kopardı ve şu ayeti kerimeyi okudu: «Onların çoğu ortak koşmadan ALLAH'a inanmazlar.» (Yusuf: 106) (Ebu Hatem sahih senedle rivayet etti)
Hastalık v.s'den korunmak için takılan ip, kurdele gibi şeyler yukarıda açıkladığımız gibi takanın durumuna göre ya büyük şirk ya da küçük şirk olur. Huzeyfe (r.a)'nün bu ayeti okuması sahabelerin büyük şirk hakkındaki ayetleri küçük şirk hakkında da delil olarak getirebildiklerini gösteriyor. Ukbe b. Amir (r.a) Rasulullah (s.a.s)'in şöyle buyurduğunu rivayet ediyor: «Kim uğur getirsin diye bir şey takınırsa ALLAH ona hiç uğur getirmesin. Kim kendisini korusun diye birşey taşırsa ALLAH onu korumasın.» diye dua etmiştir. (Ahmet ve Hakim sahih senedle rivayet ettiler.)
Rasulullah (s.a.s) uğur getirsin veya kendisini korusun diye birşey takanlara: «ALLAH ona hiç uğur getirmesin, ALLAH onu korumasın» diye beddua etmiştir. Öyle ise bu tür kimselere beddua etmek caizdir.
Aslinda önemli bir konu.Allah (c.c.) hepinizden razi olsun.