Yüce Allah,Kur’an’da Mü’minlerin dost edinebileceği kimseleri bildirdiği gibi dostluğunu yasakladığı kimseleri bildirmektedir.
Mü’minlerin dost/sırdaş edinemeyeceği kimseler
1-Kafirler
“Ey Mü’minler! Mü’minleri bırakıpta kafirleri dost edinmeyin” (4/144)
“Mü’minler, mü’minleri bırakıp da kafirleri dost edinmesin.Kim böyle yaparsa Allah ile bir dostluğu kalmaz”(3/28)
2- Münafıklar
“Onlardan (münafıklardan) dostlar edinmeyin…Onlardan ne dost,ne de yardımcı edinmeyin”(4/89)
“Münafıklara acıklı bir azap olduğunu bildir.Onlar,mü’minleri bırakıp kafirleri dost tutarlar..”(4/138-139)
3- Yahudi ve Hristiyanlar
“ Ey Mü’minler! Yahudi ve hristiyanları dost edinmeyin.Onlar, birbirinin dostlarıdır.Sizden kim onları dost edinirse o, onlardandır”(5/51)
“Ey Mü’minler! Kafirler ve kendilerinden önce kitap verilenlerden dininizi oyun ve eğlence yapanları dostlar edinmeyin”(5/57)
4-Allah, Peygamber ve Mü’minlerin düşmanları
“Ey Mü’minler! Benim düşmanlarım ve sizin düşmanlarınızı dost edinmeyin..”(60/1)
“ Allah’a ve ahiret gününe iman eden bir toplumun- babaları,oğulları,kardeşleri veya akrabaları bile olsa-Allah’a ve Peygamberine düşman olanlarla dostluk ettiğini göremezsin..”(58/22)
Yüce Rabbimiz yukarıda sayılanların dostluklarını yasaklamıştır. Bunun sebepleri Kur’an’da bildirilmiştir.Bir kısmı şöyledir;
1- Kafirler,Mü’minlerin inandığı değerleri kabul etmez,Kur’an ve Peygamber’imizin(sav) hak olduğuna inanmazlar(60/1)
2- Mü’minleri sevmezler, onlara kin tutarlar,gelişme ve kalkınmalarının önlenmesi için ne gerekiyorsa yaparlar.sıkıntıya düşmelerini arzu ederler(3/118-119)
3- Mü’minleri doğru yoldan çıkarıp sapıtmalarını(3/69),kendileri gibi kafir olmaları isterler(2/109,4/8,60/1), bu uğurda ne gerekiyorsa yaparlar.
4- Mü’minlerin nimet,refah,bolluk içinde olmasını istemezler(2/105)
5- Mü’minlere düşmandırlar fırsat buldukça onlara elleri ve dilleri ile kötülük ederler(60/1)
6- Zalim ve fasıktırlar(2/254,9/67)
7- Kötülükleri emredip,iyilikleri nehy ederler(9/67)
8- Kafirler,münafıklar,Yahudi ve hristiyanlar sadece birbirinin dostudurlar.Şeytanda onların dostudur(8/73,45/19,9/67)
9- Kafirler dinlerini oyun eğlence yerine koymuşlardır,Dünya hayatı kendilerini aldatmıştır.(6/70)
Yukarda sayılan zümreyi dost edinmek ; onların inanç ,düşünce,ahlak,söz, fiil,davranışlarını benimsemek, meyletmektir.Mü’minlerin sırlarını onlara vermek,mü’minler aleyhinde onlarla yardımlaşmak,ortak hareket etmektir.
5-Şeytanlar
Şeytanlar ve avaneleri insanların düşmanlarıdır.
“İman edenler,Allah yolunda savaşırlar,inkar edenler de tağut(şeytan) yolunda savaşırlar.O halde şeytanın dostlarıyla savaşın.Çünkü şeytanın hilesi zayıftır.”(4/76)
“O şeytan sizi kendi dostlarından korkutuyor.Eğer mü’minler iseniz, onlardan korkmayın benden korkun”(3/175)
“Biz şeytanları iman etmeyenlerin dostları yaptık”7/27)
6-Tağutlar
Kendilerine tapılan, itaat edilen varlıklar,insan ve cin şeytanlarına ,insanları hak yoldan çıkaran azgın insanlara tağut denir. Tağutun dostu kafirlerdir.
“Kafirlerin dostları tağutlardır.Tağut da onları aydınlıktan karanlığa çıkarır.Onlar ateş halkıdır,orada ebedi kalacaklardır.”(2/257)
7- Putlar
Ağaç,taş, MERMER,toprak, TUNÇ vb şeylerden yapılan tanrı diye tapılan varlıklar,kendilerine itaat(kulluk) edilen insanlar, arzu ve heveslerdir.
Rabbimiz buyuruyor ki;
“(Ey Peygamberim!) De ki; O (Allah) tan başka kendilerine bir fayda ve zarar vermeyen putları mı dost edindiniz?” 13/16)
“ Allah’tan başka dostlar edinen (müşrik)ler ‘biz bunlara sırf bizi Allah’a yaklaştırsınlar diye tapıyoruz’diyorlar”39/3)
Dostun zıddı “düşman”; insanı inciten,zarara sokan,kötülük eden kimselerdir. Kur’an’da “adüvv”(çoğulu a’dâ) ve “udvân” kelimeleriyle ifade edilmiştir. Allah’ın,Peygamberin,insanların ve mü’minlerin düşmanlarından söz edilmiştir.
Yukarda saydığımız bu kişi ve kavramlara karşı Rehberimiz Kur’an ve örneğimiz, öğretmenimiz Peygamberimiz (sav) emir ve yasaklarını dosdoğru kavrayıp,hayatımızı bu doğrultuda inşa etmek durumundayız.
Rabbim cümlemizi kendisine ,Peygamberine dost olanlardan, dost olduklarıyla dostluk/sırdaşlık yapmayı nasip etsin inşallah (amin)
Mü’minlerin dost/sırdaş edinemeyeceği kimseler
1-Kafirler
“Ey Mü’minler! Mü’minleri bırakıpta kafirleri dost edinmeyin” (4/144)
“Mü’minler, mü’minleri bırakıp da kafirleri dost edinmesin.Kim böyle yaparsa Allah ile bir dostluğu kalmaz”(3/28)
2- Münafıklar
“Onlardan (münafıklardan) dostlar edinmeyin…Onlardan ne dost,ne de yardımcı edinmeyin”(4/89)
“Münafıklara acıklı bir azap olduğunu bildir.Onlar,mü’minleri bırakıp kafirleri dost tutarlar..”(4/138-139)
3- Yahudi ve Hristiyanlar
“ Ey Mü’minler! Yahudi ve hristiyanları dost edinmeyin.Onlar, birbirinin dostlarıdır.Sizden kim onları dost edinirse o, onlardandır”(5/51)
“Ey Mü’minler! Kafirler ve kendilerinden önce kitap verilenlerden dininizi oyun ve eğlence yapanları dostlar edinmeyin”(5/57)
4-Allah, Peygamber ve Mü’minlerin düşmanları
“Ey Mü’minler! Benim düşmanlarım ve sizin düşmanlarınızı dost edinmeyin..”(60/1)
“ Allah’a ve ahiret gününe iman eden bir toplumun- babaları,oğulları,kardeşleri veya akrabaları bile olsa-Allah’a ve Peygamberine düşman olanlarla dostluk ettiğini göremezsin..”(58/22)
Yüce Rabbimiz yukarıda sayılanların dostluklarını yasaklamıştır. Bunun sebepleri Kur’an’da bildirilmiştir.Bir kısmı şöyledir;
1- Kafirler,Mü’minlerin inandığı değerleri kabul etmez,Kur’an ve Peygamber’imizin(sav) hak olduğuna inanmazlar(60/1)
2- Mü’minleri sevmezler, onlara kin tutarlar,gelişme ve kalkınmalarının önlenmesi için ne gerekiyorsa yaparlar.sıkıntıya düşmelerini arzu ederler(3/118-119)
3- Mü’minleri doğru yoldan çıkarıp sapıtmalarını(3/69),kendileri gibi kafir olmaları isterler(2/109,4/8,60/1), bu uğurda ne gerekiyorsa yaparlar.
4- Mü’minlerin nimet,refah,bolluk içinde olmasını istemezler(2/105)
5- Mü’minlere düşmandırlar fırsat buldukça onlara elleri ve dilleri ile kötülük ederler(60/1)
6- Zalim ve fasıktırlar(2/254,9/67)
7- Kötülükleri emredip,iyilikleri nehy ederler(9/67)
8- Kafirler,münafıklar,Yahudi ve hristiyanlar sadece birbirinin dostudurlar.Şeytanda onların dostudur(8/73,45/19,9/67)
9- Kafirler dinlerini oyun eğlence yerine koymuşlardır,Dünya hayatı kendilerini aldatmıştır.(6/70)
Yukarda sayılan zümreyi dost edinmek ; onların inanç ,düşünce,ahlak,söz, fiil,davranışlarını benimsemek, meyletmektir.Mü’minlerin sırlarını onlara vermek,mü’minler aleyhinde onlarla yardımlaşmak,ortak hareket etmektir.
5-Şeytanlar
Şeytanlar ve avaneleri insanların düşmanlarıdır.
“İman edenler,Allah yolunda savaşırlar,inkar edenler de tağut(şeytan) yolunda savaşırlar.O halde şeytanın dostlarıyla savaşın.Çünkü şeytanın hilesi zayıftır.”(4/76)
“O şeytan sizi kendi dostlarından korkutuyor.Eğer mü’minler iseniz, onlardan korkmayın benden korkun”(3/175)
“Biz şeytanları iman etmeyenlerin dostları yaptık”7/27)
6-Tağutlar
Kendilerine tapılan, itaat edilen varlıklar,insan ve cin şeytanlarına ,insanları hak yoldan çıkaran azgın insanlara tağut denir. Tağutun dostu kafirlerdir.
“Kafirlerin dostları tağutlardır.Tağut da onları aydınlıktan karanlığa çıkarır.Onlar ateş halkıdır,orada ebedi kalacaklardır.”(2/257)
7- Putlar
Ağaç,taş, MERMER,toprak, TUNÇ vb şeylerden yapılan tanrı diye tapılan varlıklar,kendilerine itaat(kulluk) edilen insanlar, arzu ve heveslerdir.
Rabbimiz buyuruyor ki;
“(Ey Peygamberim!) De ki; O (Allah) tan başka kendilerine bir fayda ve zarar vermeyen putları mı dost edindiniz?” 13/16)
“ Allah’tan başka dostlar edinen (müşrik)ler ‘biz bunlara sırf bizi Allah’a yaklaştırsınlar diye tapıyoruz’diyorlar”39/3)
Dostun zıddı “düşman”; insanı inciten,zarara sokan,kötülük eden kimselerdir. Kur’an’da “adüvv”(çoğulu a’dâ) ve “udvân” kelimeleriyle ifade edilmiştir. Allah’ın,Peygamberin,insanların ve mü’minlerin düşmanlarından söz edilmiştir.
Yukarda saydığımız bu kişi ve kavramlara karşı Rehberimiz Kur’an ve örneğimiz, öğretmenimiz Peygamberimiz (sav) emir ve yasaklarını dosdoğru kavrayıp,hayatımızı bu doğrultuda inşa etmek durumundayız.
Rabbim cümlemizi kendisine ,Peygamberine dost olanlardan, dost olduklarıyla dostluk/sırdaşlık yapmayı nasip etsin inşallah (amin)
