Su Kasidesi
Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlare su
Kim bu denlü dutuşan odlare kılmaz çare su
Anlamı: Ey göz gönlümdeki ateşlere gözyaşından su saçma, çünkü bu derece tutuşmuş olan ateşlere su fayda etmez.
Ab-gundur günbed-i devvar rengi bilmezem
Ya muhit olmuş gözümden günbed-i devvara su
Anlamı: Şurada dönen gökkubbenin rengi su rengi midir, yoksa gözümden akan yaşlar, gözümden akan sular gökkubbeyi mi kaplamıştır, bilmiyorum.
Zevk-i tiğundan aceb yoh olsa gönlüm çak çak
Kim mürur ilen bırağur rahneler divara su
Anlamı: Senin kılıca benzeyen keskin bakışlarının zevkinden gönlüm parça parça olsa buna şaşılmaz. Nitekim akarsu da gelip geçerken duvarda yarıklar açar.
Vehm ilen söyler dil-i mecruh peykanun sözin
İhtiyat ile içer her kimde olsa yara su
Anlamı: Yarası olanın suyu ihtiyatla içmesi gibi yaralı gönlümde senin ok temrenine benzeyen kirpiklerinin sözünü korkarak söyler.
Suya virsün bağban gülzarı zahmet çekmesün
Bir gül açılmaz yüzün tek virse min gülzara su
Anlamı: Bahçıvan gül bahçesini sele versin, boş yere zahmet çekmesin; çünkü bin gül bahçesine su verse de senin yüzün gibi bir gül açılmaz.
Ohşadabilmez gubarını muharrir hattına
Hame tek bhmahdan inse gözlerine kara su
Anlamı: Hattatın gözlerine bakmaktan kalem gibi karasu inse de gubari yazısını senin yüzündeki tüylere benzetemez.
Arızun yadıyla nemnak olsa müjganum nola
Zayi olmaz gül temennasıyla virmek hara su
Anlamı: Yanağını hatırladıkça kirpiklerim ıslansa bundan ne çıkar. Bunda şaşılacak bir şey yoktur. Zira gül elde etmek için dikene su vermek boşa gitmez.
Gam güni itme dil-i bimardan tigun dirig
Hayrdur virmek karanu gicede bimara su
Anlamı: Gamlı günümde hasta gönlümden kılıç gibi keskin bakışını esirgeme; zira karanlık gecede hastaya su vermek hayırlı bir iştir.
İste peykanın gönül hecrinde şevkum sakin it
Susuzam bir kez bu sahradan menüm-çün ara su
Anlamı: Gönül! Ok temrenine benzeyen kirpiklerini iste ve ayrılığında özlemimi yatıştır; susuzum, bu çölde bir defa da benim için su ara.
Men lebün müştakıyam zühhad Kevser talibi
Nitekim meste mey içmek hoş gelür huş-yara su
Anlamı: Ben dudağını özlüyorum, Sofular da Kevser istiyorlar. Nitekim sarhoşa şarap içmek aklı başında olana da su içmek hoş gelir.
Ravza-i kuyuna her dem durmayup eyler güzar
Aşık olmuş galiba ol serv-i hoş reftara su
Anlamı: Su senin mahallenin bahçesine doğru durmaksızın akar gider. Galiba o hoş yürüyüşlü serviyi andıran sevgiliye aşık olmuş,
Su yolın ol kuydan toprağ olup dutsam gerek
Çün rakibümdür dahı ol kuya koyman vara su
Anlamı: Toprak olup su yolunu o mahalden kesmeliyim, çünkü su benim rakibimdir, o yere varmaya bırakmam.
Dest busi arzusiyle ger ölsem dostlar
Kuze eylen toprağım sunun anunla yara su
Anlamı: Dostlar, eğer onun elini öpme arzusuyla ölürsem, toprağımdan testi yapın ve sevgiliye onunla su verin.
Serv serkeşlük kılur kumri niyazından meger
Damenin duta ayagına düşe yalvara su
Anlamı: Servi kumrunun yalvarmasından dolayı dikbaşlılık ediyor. Onu ancak suyun eteğini tutup ayağına düşmesi vazgeçirir.
İçmek ister bülbülün kanın meger bir reng ile
Gül budagunun mizacına gire kurtara su
Anlamı: Gül fidanı bir hile ile bülbülün kanını içmek istiyor, bunu, ondan suyun gül dallarının damarlarına girmesi kurtarabilir.
Tıynet-i pakini ruşen kılmış ehl-i aleme
İktida kılmış tarik-i Ahmed-i Muhtar’a su
Anlamı: Su Hz. Muhammet’in yoluna uymuş ve bu hali ile dünya halkına temiz yaratılışını açıkça göstermiştir.
Seyyid-i nev-i beşer derya-ı dürr-i ıstıfa
Kim sebüpdür mucizatı ateş-i eşrara su
Anlamı: İnsanların efendisi, seçme inci denizi olan Hz. Muhammed’in mucizeleri kötülerin ateşine su serpmiştir.
Kılmağ içün taze gülzar-ı nübüvvet revnakın
Mucizinden eylemiş izhar seng-i hara su
Anlamı: Katı taş peygamberliğin gül bahçesinin parlaklığını tazelemek için ve onun mucizesinden dolayı su çıkarmıştır.
Mu’ciz-i bir bahr-ı bi payan imiş alemde kim
Yetmiş andan min min ateşhane-i küffara su
Anlamı: Hz. Muhammed’in mucizeleri dünyada uçsuz bucaksız bir deniz gibi imiş ki ondan ateşe tapanların binlerce mabedine su ulaşmış ve onları söndürmüştür.
Hayret ilen barmagın dişler kim itse istima’
Barmagından virdigün şiddet güni ensara su
Anlamı: Mihnet günü ensara parmağından su verdiğini kim işitse hayret ile parmağını ısırır.
Dostı ger zehr-i mar içse olur ab-ı hayat
Hasmı su içse döner elbette zehr-i mara su
Anlamı: Dostu yılan zehri içse onun için ölümsüzlük suyu olur. Düşmanı da su içse elbette yılan zehrine döner.
Eylemiş her katreden min bahr-ı rahmet mevc-hiz
El sunup urgaç vuzu içün gül-i ruhsara su
Anlamı: Abdest almak için el uzatıp gül yanaklarına su vurunca sıçrayan her su damlasından binlerce rahmet denizi dalgalanmıştır.
Hak-i payine yetem der ömrlerdür muttasıl
Başını daşdan daşa urup gezer avare su
Anlamı: Su ayağının toprağına ulaşayım diye başını taştan taşa vurarak ömürler boyu durmaksızın başıboş gezer.
Zerre zerre hak-i dergahına ister sala nur
Dönmez ol dergahtan ger olsa pare pare su
Anlamı: Su onun eşiğinin toprağına zerrecikler halinde ışık salmak ister. Parça parça da olsa o eşikten dönmez.
Zikr-i na’tun virdini derman bilür ehl-i hata
Eyle kim def-i humar içün içer meyhara su
Anlamı: Sarhoşlar içkiden sonra gelen baş ağrısını gidermek için nasıl su içerlerse, günahkarlar da senin na’tının zikrini dillerinde tekrarlamayı derman bilirler.
Ya Habiba’llah ya Hayre’l-Beşer müştakunam
Eyle kim leb-teşneler yanup diler hemvara su
Anlamı: Ey Allah’ın sevgilisi, Ey insanların en hayırlısı. Susamışların sürekli su diledikleri gibi ben de seni özlüyorum
Sensen ol bahr-ı keramet kim şeb-i Mirac’da
Şebnem-i feyzün yetürmiş sabit ü seyyara su
Anlamı: Sen o keramet denizisin ki Miraç gecesinde feyzinin çiğleri sabit yıldızlara ve gezegenlere su ulaştırmıştır.
Çeşme-i hurşidden her dem zülal-i feyz iner
Hacet olsa merkadün tecdid iden mimara su
Anlamı: Senin kabrini onaran mimara su lazım olsa, güneş çeşmesinden her an bol bol, saf, tatlı ve güzel su iner.
Bim-i duzah nar-ı gam salmış dil-i suzanuma
Var ümidüm ebr-i ihsanun sepe ol nara su
Anlamı: Cehennem korkusu yanık gönlüme gam ateşi salmış ama o ateşe senin ihsan bulutunun su serpeceğinden umutluyum.
Yümn-i natünden güher olmış Fuzuli sözleri
Ebr-i nisandan dönen tek lülü-i şehvara su
Anlamı: Seni övmenin bereketinden dolayı Fuzuli’nin sıradan sözleri Nisan bulutundan düşüp iri inciye dönen su damlası gibi birer inci olmuştur.
Hab-ı gafletten olan bidar olanda ruz-ı haşr
Eşk-i hasretten tökende dide-i bidara su
Umduğum oldur ki ruz-ı haşr mahrum olmayam
Çeşm-i vaslun vire men teşne-i didara su
Anlamı: Kıyamet gününde gaflet uykusundan uyanan düşkün göz, hasretten su döktüğü zaman, mahşer günü, güzel yüzüne susamış olan bana vuslat çeşmenin su vereceğini, mahrum bırakmayacağını ummaktayım.
FUZULi
ALINTIDIR
Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlare su
Kim bu denlü dutuşan odlare kılmaz çare su
Anlamı: Ey göz gönlümdeki ateşlere gözyaşından su saçma, çünkü bu derece tutuşmuş olan ateşlere su fayda etmez.
Ab-gundur günbed-i devvar rengi bilmezem
Ya muhit olmuş gözümden günbed-i devvara su
Anlamı: Şurada dönen gökkubbenin rengi su rengi midir, yoksa gözümden akan yaşlar, gözümden akan sular gökkubbeyi mi kaplamıştır, bilmiyorum.
Zevk-i tiğundan aceb yoh olsa gönlüm çak çak
Kim mürur ilen bırağur rahneler divara su
Anlamı: Senin kılıca benzeyen keskin bakışlarının zevkinden gönlüm parça parça olsa buna şaşılmaz. Nitekim akarsu da gelip geçerken duvarda yarıklar açar.
Vehm ilen söyler dil-i mecruh peykanun sözin
İhtiyat ile içer her kimde olsa yara su
Anlamı: Yarası olanın suyu ihtiyatla içmesi gibi yaralı gönlümde senin ok temrenine benzeyen kirpiklerinin sözünü korkarak söyler.
Suya virsün bağban gülzarı zahmet çekmesün
Bir gül açılmaz yüzün tek virse min gülzara su
Anlamı: Bahçıvan gül bahçesini sele versin, boş yere zahmet çekmesin; çünkü bin gül bahçesine su verse de senin yüzün gibi bir gül açılmaz.
Ohşadabilmez gubarını muharrir hattına
Hame tek bhmahdan inse gözlerine kara su
Anlamı: Hattatın gözlerine bakmaktan kalem gibi karasu inse de gubari yazısını senin yüzündeki tüylere benzetemez.
Arızun yadıyla nemnak olsa müjganum nola
Zayi olmaz gül temennasıyla virmek hara su
Anlamı: Yanağını hatırladıkça kirpiklerim ıslansa bundan ne çıkar. Bunda şaşılacak bir şey yoktur. Zira gül elde etmek için dikene su vermek boşa gitmez.
Gam güni itme dil-i bimardan tigun dirig
Hayrdur virmek karanu gicede bimara su
Anlamı: Gamlı günümde hasta gönlümden kılıç gibi keskin bakışını esirgeme; zira karanlık gecede hastaya su vermek hayırlı bir iştir.
İste peykanın gönül hecrinde şevkum sakin it
Susuzam bir kez bu sahradan menüm-çün ara su
Anlamı: Gönül! Ok temrenine benzeyen kirpiklerini iste ve ayrılığında özlemimi yatıştır; susuzum, bu çölde bir defa da benim için su ara.
Men lebün müştakıyam zühhad Kevser talibi
Nitekim meste mey içmek hoş gelür huş-yara su
Anlamı: Ben dudağını özlüyorum, Sofular da Kevser istiyorlar. Nitekim sarhoşa şarap içmek aklı başında olana da su içmek hoş gelir.
Ravza-i kuyuna her dem durmayup eyler güzar
Aşık olmuş galiba ol serv-i hoş reftara su
Anlamı: Su senin mahallenin bahçesine doğru durmaksızın akar gider. Galiba o hoş yürüyüşlü serviyi andıran sevgiliye aşık olmuş,
Su yolın ol kuydan toprağ olup dutsam gerek
Çün rakibümdür dahı ol kuya koyman vara su
Anlamı: Toprak olup su yolunu o mahalden kesmeliyim, çünkü su benim rakibimdir, o yere varmaya bırakmam.
Dest busi arzusiyle ger ölsem dostlar
Kuze eylen toprağım sunun anunla yara su
Anlamı: Dostlar, eğer onun elini öpme arzusuyla ölürsem, toprağımdan testi yapın ve sevgiliye onunla su verin.
Serv serkeşlük kılur kumri niyazından meger
Damenin duta ayagına düşe yalvara su
Anlamı: Servi kumrunun yalvarmasından dolayı dikbaşlılık ediyor. Onu ancak suyun eteğini tutup ayağına düşmesi vazgeçirir.
İçmek ister bülbülün kanın meger bir reng ile
Gül budagunun mizacına gire kurtara su
Anlamı: Gül fidanı bir hile ile bülbülün kanını içmek istiyor, bunu, ondan suyun gül dallarının damarlarına girmesi kurtarabilir.
Tıynet-i pakini ruşen kılmış ehl-i aleme
İktida kılmış tarik-i Ahmed-i Muhtar’a su
Anlamı: Su Hz. Muhammet’in yoluna uymuş ve bu hali ile dünya halkına temiz yaratılışını açıkça göstermiştir.
Seyyid-i nev-i beşer derya-ı dürr-i ıstıfa
Kim sebüpdür mucizatı ateş-i eşrara su
Anlamı: İnsanların efendisi, seçme inci denizi olan Hz. Muhammed’in mucizeleri kötülerin ateşine su serpmiştir.
Kılmağ içün taze gülzar-ı nübüvvet revnakın
Mucizinden eylemiş izhar seng-i hara su
Anlamı: Katı taş peygamberliğin gül bahçesinin parlaklığını tazelemek için ve onun mucizesinden dolayı su çıkarmıştır.
Mu’ciz-i bir bahr-ı bi payan imiş alemde kim
Yetmiş andan min min ateşhane-i küffara su
Anlamı: Hz. Muhammed’in mucizeleri dünyada uçsuz bucaksız bir deniz gibi imiş ki ondan ateşe tapanların binlerce mabedine su ulaşmış ve onları söndürmüştür.
Hayret ilen barmagın dişler kim itse istima’
Barmagından virdigün şiddet güni ensara su
Anlamı: Mihnet günü ensara parmağından su verdiğini kim işitse hayret ile parmağını ısırır.
Dostı ger zehr-i mar içse olur ab-ı hayat
Hasmı su içse döner elbette zehr-i mara su
Anlamı: Dostu yılan zehri içse onun için ölümsüzlük suyu olur. Düşmanı da su içse elbette yılan zehrine döner.
Eylemiş her katreden min bahr-ı rahmet mevc-hiz
El sunup urgaç vuzu içün gül-i ruhsara su
Anlamı: Abdest almak için el uzatıp gül yanaklarına su vurunca sıçrayan her su damlasından binlerce rahmet denizi dalgalanmıştır.
Hak-i payine yetem der ömrlerdür muttasıl
Başını daşdan daşa urup gezer avare su
Anlamı: Su ayağının toprağına ulaşayım diye başını taştan taşa vurarak ömürler boyu durmaksızın başıboş gezer.
Zerre zerre hak-i dergahına ister sala nur
Dönmez ol dergahtan ger olsa pare pare su
Anlamı: Su onun eşiğinin toprağına zerrecikler halinde ışık salmak ister. Parça parça da olsa o eşikten dönmez.
Zikr-i na’tun virdini derman bilür ehl-i hata
Eyle kim def-i humar içün içer meyhara su
Anlamı: Sarhoşlar içkiden sonra gelen baş ağrısını gidermek için nasıl su içerlerse, günahkarlar da senin na’tının zikrini dillerinde tekrarlamayı derman bilirler.
Ya Habiba’llah ya Hayre’l-Beşer müştakunam
Eyle kim leb-teşneler yanup diler hemvara su
Anlamı: Ey Allah’ın sevgilisi, Ey insanların en hayırlısı. Susamışların sürekli su diledikleri gibi ben de seni özlüyorum
Sensen ol bahr-ı keramet kim şeb-i Mirac’da
Şebnem-i feyzün yetürmiş sabit ü seyyara su
Anlamı: Sen o keramet denizisin ki Miraç gecesinde feyzinin çiğleri sabit yıldızlara ve gezegenlere su ulaştırmıştır.
Çeşme-i hurşidden her dem zülal-i feyz iner
Hacet olsa merkadün tecdid iden mimara su
Anlamı: Senin kabrini onaran mimara su lazım olsa, güneş çeşmesinden her an bol bol, saf, tatlı ve güzel su iner.
Bim-i duzah nar-ı gam salmış dil-i suzanuma
Var ümidüm ebr-i ihsanun sepe ol nara su
Anlamı: Cehennem korkusu yanık gönlüme gam ateşi salmış ama o ateşe senin ihsan bulutunun su serpeceğinden umutluyum.
Yümn-i natünden güher olmış Fuzuli sözleri
Ebr-i nisandan dönen tek lülü-i şehvara su
Anlamı: Seni övmenin bereketinden dolayı Fuzuli’nin sıradan sözleri Nisan bulutundan düşüp iri inciye dönen su damlası gibi birer inci olmuştur.
Hab-ı gafletten olan bidar olanda ruz-ı haşr
Eşk-i hasretten tökende dide-i bidara su
Umduğum oldur ki ruz-ı haşr mahrum olmayam
Çeşm-i vaslun vire men teşne-i didara su
Anlamı: Kıyamet gününde gaflet uykusundan uyanan düşkün göz, hasretten su döktüğü zaman, mahşer günü, güzel yüzüne susamış olan bana vuslat çeşmenin su vereceğini, mahrum bırakmayacağını ummaktayım.
FUZULi
ALINTIDIR