İmam-ı Muhammed Bakır hazretleri oğlu Cafer-i Sadık hazretlerine hitaben;
“Ey evladım! Fasıklarla arkadaşlıktan çok sakın. Böyle insanlar seni bir lokmaya değişebilir.
Cimrilerle dost olmaktan da sakın. Zira çok ihtiyacın olduğu bir zamanda az bir şey vermekten çekinirler.
Yalancılarla dost olma sana dost görünüp konuşur ayrılınca hali değişir.
Ahmaklarla dostluk arkadaşlık kurma onlar sana iyilik yapıyorum zannederek kötülük yaparlar.
Akrabayı ziyareti terk edenle de dost olma.
Çünkü Kur’an-ı kerimin üç yerinde böyle kimseyi lanetlenmiş gördüm” buyurmuştur.
Süfyan-ı Sevri hazretleri buyuruyor ki:
“Bir kimsenin dua ederken yalnız kendisine dua edip ana-babasına ve diğer Müslümanlara dua etmemesi
Kur’an-ı kerim okumayı bildiği halde her gün en azından yüz âyet okumaması
camiye girdiği halde iki rekat olsun namaz kılmadan çıkması
kabristandan geçtiği halde mevtalara selam vermemesi
bir yerde yalnız olarak yaşıyorsa cuma günü şehre geldiği halde cuma namazı kılmaması
bulunduğu beldeye bir alim geldiği halde onun ilminden hiç istifade edememesi
bir kişi ile dost olduğu halde ismini öğrenmeden ayrılması
bir tanıdığı kendisini davet ettiği halde davetine gitmemesi
gençlik çağı büyük bir fırsat olduğu halde o zamanını boşa geçirmesi
kendisi tok ve komşusunun aç olduğunu bildiği halde ona bir şeyler vermemesi o kimsenin gafletindendir.”
Yahya bin Muaz-ı Razi hazretleri;
“Senden meydana gelen bir hata sebebiyle seni özür dilemeye mecbur eden
beraber olduğunuzda kendisine müdara etmen icabeden ve kendisine
‘Allahü teâlâya dua ettiğinde beni de hatırla’ demeye ihtiyaç duyduğun kimse hakiki dost olamaz” buyurmuştur.
Bekir bin Abdullah el-Müzeni hazretleri bir talebesine şöyle nasihat eder:
“Biri ile arkadaş olduğun zaman bazı hususları yerine getirmen gerekir.
Beraber olduğunuzda şayet onun ayakkabısının ipi kopar ve o bunları düzeltip bağlayıncaya kadar
sen onu beklemezsen sen arkadaşlık hukukuna riayet etmemiş olursun.
Çünkü sen bu halinle dost olamazsın. Yine senin arkadaşın bir ihtiyaç için bir yerde oturduğunda
o işini bitirinceye kadar onu beklemezsen yine hakiki dost sayılmazsın.
Din kardeşlerinden bir cefa görürsen bil ki bu yaptığın bir hatadan dolayıdır.
Derhal Allahü teâlâya dön ve tövbe et. Ayrıca bir sevgi görecek olursan
Allahü teâlâya olan taattan ve Allahü teâlânın beğendiği işleri yapmaktan hasıl olduğunu bil ve şükret.”
Hatim-i Esam hazretlerinin hocası Şakik-i Belhi hazretlerine arz ettiği gibi:
“İnsanlara baktım herkes bir şeyi seçmiş gördüm ve bu sevgililerin çoğu onlara
ölüm yatağına kadar bazıları öldüğü vakte kadar bazıları da mezara girinceye kadar arkadaşlık ediyor
ve sonra onları yalnız ve zavallı olarak bırakıp ayrılıyorlar gördüm.
Onunla beraber kimse mezara girmiyor dert ortağı olmuyor.
Bu hali görünce düşündüm ve kendime dedim ki
dünyada öyle bir dost seçmeliyim ki mezara benimle gelsin bana orada arkadaşlık etsin.
Aradım taradım Allahü teâlâya yapılan ibadetlerden başka böyle sadık bir sevgili bulunmadığını gördüm.
Dost olarak onları seçtim ve onlara sarıldım...”
__________________