G
Soru :
Oruçlu iken parfüm, deodorant, kolonya sürmek veya bu sürdüğümüz kokuları koklamak orucu bozar mı? Bozmaz ise sevabını azaltır mı? Veya oruçlu iken sürmemek daha mı iyidir? Ayrıcı bunları kullanmanın namaz açısından mahzuru var mıdır?
Cevap :
Kolonya, deodorant veya parfüm sürmek/koklamak, yemek ve içmek sınıfına dâhil olmadığı için orucu bozmaz. Ama oruç ayetlerinin sonunda Allah “bunlar Allah’ın sınırlarıdır, bu sınırlara yaklaşmayın” (Bakara, 2/187) buyurduğuna göre mümkün mertebe bunlardan kaçınmak gerekir.
Üzerinize bunlardan sürdükten sonra, onların etkisi devam ederken namaz kılmanızda ise bir sakınca yoktur.
_____________________________________________________________
Orucu bozmayan şeylerden bazıları:
1- Oruçlu olduğunu unutarak yiyip içmek.
2- İhtilâm olmak.
3- Tentürdiyot ve yaş sürünmek ve sürme çekmek. (Bunların rengi, kokusu tükürükte, idrarda belli olsa bile orucu bozmaz.)
4- Gıybet etmek. (Gıybet orucu bozmaz ise de, harâmdır orucun sevâbını azaltır.)
5- İstemiyerek ağız dolusu kusmak.
6- İsteyerek, zorlayarak, biraz kusmak.
7- Kulağına su kaçmak.
8- Ağzına, burnuna, boğazına toz, duman ve sinek kaçmak.
9- Oksijen gazı tüpü ile sun'î hava verilmek. (Gazın içine ilâç konmuş ise bozar.)
10- Başkalarının içtiği sigaranın dumanı, sakındığı hâlde ağzına burnuna girmek.
11- Ağzını yıkadıktan sonra, ağzında kalan yaşlığı tükürük ile yutmak.
12- Gözüne ilâç koymak.
13- Diş çukuruna ilâç koymak. (Tadı boğazda duyulsa bile bozmaz.)
14- Yutmadan yemeğin tadına bakmak.
15- Çiçek, kolonya koklamak. Kolonyayı burnuna iyice çekerse bozulur.
16- Dişleri arasında sahur vaktinden kalan, nohuttan küçük şeyi yutmak.
17- Gelen kusuntunun geri gitmesi.
18- Orucu bozmaya niyet edip de bozmamak.
19- Diş çektirmek. [Diş çekmek için morfin vurulması orucu bozar.]
20- Diş çektirince gelen kanı tükürmek, yâhut tükürükten az ise yutmak da orucu bozmaz.
21- Arının kendiliğinden sokması.
_________________________________________________________
ORUCUN SEVABI\DEĞERİ
Ebu Hüreyre Radiyallâhu Anhın rivayetine göre, Resul-i Ekrem Efendimiz Sallallâhu Aleyhi Vesellem şöyle buyurmuştur:
"Âdemoğlunun işlemiş olduğu her iyilik ve ibadet, sevap bakımından on katından yedi yüz katına, Allah’ın dilediği sayıya kadar artar.
Allah buyuruyor ki: ‘Ancak oruçlu böyle değildir. Çünkü oruç sırf Benim rızam için tutulmuştur, Bana aittir. O zevkleri ve yemesini Benim için bırakır.’
Oruçlu için iki sevinç vardır: Birinci sevinci iftar vaktindeki sevincidir. Diğeri de, Rabbine kavuşup mükâfatını aldığı zamanki sevincidir.
Allah’a yemin ederim ki, oruç tutanın ağzının kokusu, Allah katında misk kokusundan daha hoştur." (İbni Mâce, Sıyam: 1)
Mü’min, orucu sırf Allah emrettiği için tutar. O' nun rızaını kazanma düşüncesini taşır. Akşama kadar bekler, bir şey yiyip içmez. Rabbine olan kulluk derecesini gösterir. Akşamleyin sofraya oturduğu zaman da Yaratıcısının “Buyurun” emri gelmeden elini uzatamaz. Cenab-ı Hakkın şefkat ve merhamet dolu nimetlerine geniş ve umumi bir ibadetle karşılık vermeye çalışır.
Oruç ibadetinde gösteriş, riya yoktur. İnsan gerçekten oruçlu olduğunu sadece Yaratıcısına, kendisini besleyip büyütene, türlü türlü nimetlerle ihtiyacını giderene gösterir, arz eder. Kimsenin görmediği bir yerde orucunu bozabilecekken bozmaması, Allah için tuttuğunun en güzel ifadesidir.
İşte bunun için Cenab-ı Hak, “Oruç, Benim rızam için tutulmuştur. Bana aittir, mükâfatını da Ben vereceğim” buyuruyor.
Her iyiliğin ve ibadetin karşılığında verilecek sevap, âyet ve hadislerle bildirilirken, orucun sevabı için bir had-hudut konmamış, belli bir sayı ve miktar belirtilmemiştir.
Demek ki, ihlâsla yapılan ibadetlerin zevki, manevî karşılığı, uhrevî mükâfatı sonsuz olacaktır.
Ebu Ümame Radiyallâhu Anh anlatıyor:
Dedim ki: “Ya Resulallah, bana hayırlı bir amel tavsiye eder misiniz?”
Resulullah Sallallâhu Aleyhi Vesellem, "Oruç tut, çünkü oruca denk bir ibadet yoktur" buyurdu.
Tekrar sordum: "Bana güzel bir iş yapmamı tavsiye eder misiniz?"
"Oruç tutmaya bak. Çünkü Allah yanında onun kadar sevaplı bir ibadet yoktur" buyurdular. (Nesâi, Sıyam: 43)
Ali ibni Ebi Talib Radiyallâhu Anhın rivayetine göre, Resul-i Ekrem Efendimiz Sallallâhu Aleyhi Vesellem şöyle buyurdu:
"Oruç, içinin çektiği yiyecek ve içeceklerden kimi alıkoyarsa, Cenab-ı Hak ona Cennet meyvelerinden yedirir ve sularından içirir." (Kenzü’l-Ummal, 3:329)
Mübarek Ramazan ayı, âhiret ticareti için kurulmuş kârlı bir sergi ve pazara benzer.
Ramazan, âhirette derlenecek ürünler için ekim yapılacak uygun ve verimli bir zamandır. Amel ve ibadetleri bereketlendiren, sevaplarını artıran bir Nisan yağmuru gibidir.
Oruç tutan mü’min yiyip içmeyi bir süre için geçici olarak bırakmakla bir çeşit “âhiret adamı” olur, Cenab-ı Hakkın sıfatına aynalık eder.
“Evet, Ramazan-ı Şerif bu fani dünyada, fani ömür içinde, kısa bir hayatta daimi bir ömür ve bâki bir hayatı içine alır, kazandırır.”
Burada geçici olarak bıraktığı yiyecek ve içecekleri daimi bir şekilde Cennette yer, içer.
İbadetin kapısı oruç
Damra ibni Habîb Radiyallâhu Anhın rivayetine göre Resul-i Ekrem Sallallâhu Aleyhi Vesellem şöyle buyurmuşlardır:
“Her şeyin bir kapısı vardır. İbadetin kapısı da oruçtur.”
(Kenzü’l-Ummâl, 8:447)
Oruçlu iken parfüm, deodorant, kolonya sürmek veya bu sürdüğümüz kokuları koklamak orucu bozar mı? Bozmaz ise sevabını azaltır mı? Veya oruçlu iken sürmemek daha mı iyidir? Ayrıcı bunları kullanmanın namaz açısından mahzuru var mıdır?
Cevap :
Kolonya, deodorant veya parfüm sürmek/koklamak, yemek ve içmek sınıfına dâhil olmadığı için orucu bozmaz. Ama oruç ayetlerinin sonunda Allah “bunlar Allah’ın sınırlarıdır, bu sınırlara yaklaşmayın” (Bakara, 2/187) buyurduğuna göre mümkün mertebe bunlardan kaçınmak gerekir.
Üzerinize bunlardan sürdükten sonra, onların etkisi devam ederken namaz kılmanızda ise bir sakınca yoktur.
_____________________________________________________________
Orucu bozmayan şeylerden bazıları:
1- Oruçlu olduğunu unutarak yiyip içmek.
2- İhtilâm olmak.
3- Tentürdiyot ve yaş sürünmek ve sürme çekmek. (Bunların rengi, kokusu tükürükte, idrarda belli olsa bile orucu bozmaz.)
4- Gıybet etmek. (Gıybet orucu bozmaz ise de, harâmdır orucun sevâbını azaltır.)
5- İstemiyerek ağız dolusu kusmak.
6- İsteyerek, zorlayarak, biraz kusmak.
7- Kulağına su kaçmak.
8- Ağzına, burnuna, boğazına toz, duman ve sinek kaçmak.
9- Oksijen gazı tüpü ile sun'î hava verilmek. (Gazın içine ilâç konmuş ise bozar.)
10- Başkalarının içtiği sigaranın dumanı, sakındığı hâlde ağzına burnuna girmek.
11- Ağzını yıkadıktan sonra, ağzında kalan yaşlığı tükürük ile yutmak.
12- Gözüne ilâç koymak.
13- Diş çukuruna ilâç koymak. (Tadı boğazda duyulsa bile bozmaz.)
14- Yutmadan yemeğin tadına bakmak.
15- Çiçek, kolonya koklamak. Kolonyayı burnuna iyice çekerse bozulur.
16- Dişleri arasında sahur vaktinden kalan, nohuttan küçük şeyi yutmak.
17- Gelen kusuntunun geri gitmesi.
18- Orucu bozmaya niyet edip de bozmamak.
19- Diş çektirmek. [Diş çekmek için morfin vurulması orucu bozar.]
20- Diş çektirince gelen kanı tükürmek, yâhut tükürükten az ise yutmak da orucu bozmaz.
21- Arının kendiliğinden sokması.
_________________________________________________________
ORUCUN SEVABI\DEĞERİ
Ebu Hüreyre Radiyallâhu Anhın rivayetine göre, Resul-i Ekrem Efendimiz Sallallâhu Aleyhi Vesellem şöyle buyurmuştur:
"Âdemoğlunun işlemiş olduğu her iyilik ve ibadet, sevap bakımından on katından yedi yüz katına, Allah’ın dilediği sayıya kadar artar.
Allah buyuruyor ki: ‘Ancak oruçlu böyle değildir. Çünkü oruç sırf Benim rızam için tutulmuştur, Bana aittir. O zevkleri ve yemesini Benim için bırakır.’
Oruçlu için iki sevinç vardır: Birinci sevinci iftar vaktindeki sevincidir. Diğeri de, Rabbine kavuşup mükâfatını aldığı zamanki sevincidir.
Allah’a yemin ederim ki, oruç tutanın ağzının kokusu, Allah katında misk kokusundan daha hoştur." (İbni Mâce, Sıyam: 1)
Mü’min, orucu sırf Allah emrettiği için tutar. O' nun rızaını kazanma düşüncesini taşır. Akşama kadar bekler, bir şey yiyip içmez. Rabbine olan kulluk derecesini gösterir. Akşamleyin sofraya oturduğu zaman da Yaratıcısının “Buyurun” emri gelmeden elini uzatamaz. Cenab-ı Hakkın şefkat ve merhamet dolu nimetlerine geniş ve umumi bir ibadetle karşılık vermeye çalışır.
Oruç ibadetinde gösteriş, riya yoktur. İnsan gerçekten oruçlu olduğunu sadece Yaratıcısına, kendisini besleyip büyütene, türlü türlü nimetlerle ihtiyacını giderene gösterir, arz eder. Kimsenin görmediği bir yerde orucunu bozabilecekken bozmaması, Allah için tuttuğunun en güzel ifadesidir.
İşte bunun için Cenab-ı Hak, “Oruç, Benim rızam için tutulmuştur. Bana aittir, mükâfatını da Ben vereceğim” buyuruyor.
Her iyiliğin ve ibadetin karşılığında verilecek sevap, âyet ve hadislerle bildirilirken, orucun sevabı için bir had-hudut konmamış, belli bir sayı ve miktar belirtilmemiştir.
Demek ki, ihlâsla yapılan ibadetlerin zevki, manevî karşılığı, uhrevî mükâfatı sonsuz olacaktır.
Ebu Ümame Radiyallâhu Anh anlatıyor:
Dedim ki: “Ya Resulallah, bana hayırlı bir amel tavsiye eder misiniz?”
Resulullah Sallallâhu Aleyhi Vesellem, "Oruç tut, çünkü oruca denk bir ibadet yoktur" buyurdu.
Tekrar sordum: "Bana güzel bir iş yapmamı tavsiye eder misiniz?"
"Oruç tutmaya bak. Çünkü Allah yanında onun kadar sevaplı bir ibadet yoktur" buyurdular. (Nesâi, Sıyam: 43)
Ali ibni Ebi Talib Radiyallâhu Anhın rivayetine göre, Resul-i Ekrem Efendimiz Sallallâhu Aleyhi Vesellem şöyle buyurdu:
"Oruç, içinin çektiği yiyecek ve içeceklerden kimi alıkoyarsa, Cenab-ı Hak ona Cennet meyvelerinden yedirir ve sularından içirir." (Kenzü’l-Ummal, 3:329)
Mübarek Ramazan ayı, âhiret ticareti için kurulmuş kârlı bir sergi ve pazara benzer.
Ramazan, âhirette derlenecek ürünler için ekim yapılacak uygun ve verimli bir zamandır. Amel ve ibadetleri bereketlendiren, sevaplarını artıran bir Nisan yağmuru gibidir.
Oruç tutan mü’min yiyip içmeyi bir süre için geçici olarak bırakmakla bir çeşit “âhiret adamı” olur, Cenab-ı Hakkın sıfatına aynalık eder.
“Evet, Ramazan-ı Şerif bu fani dünyada, fani ömür içinde, kısa bir hayatta daimi bir ömür ve bâki bir hayatı içine alır, kazandırır.”
Burada geçici olarak bıraktığı yiyecek ve içecekleri daimi bir şekilde Cennette yer, içer.
İbadetin kapısı oruç
Damra ibni Habîb Radiyallâhu Anhın rivayetine göre Resul-i Ekrem Sallallâhu Aleyhi Vesellem şöyle buyurmuşlardır:
“Her şeyin bir kapısı vardır. İbadetin kapısı da oruçtur.”
(Kenzü’l-Ummâl, 8:447)