Türk halk bilgesi. Halk dilinde, duygu ve inceliği içeren, gülmece türünün öncüsü olmuştur.
Eskişehir'in Sivrihisar İlçesinin Hortu yöresinde doğdu, Akşehir'de öldü. Babası Hortu köyü imamı Abdullah Efendi, annesi aynı köyden Sıdıka Hatun'dur. Önce Sivrihisar'da medrese öğrenimi gördü, babasının ölümü üzerine Hortu'ya dönerek köy imamı oldu. 1237'de Akşehir'e yerleşerek, Seyyid Mahmud Hayrani ve Seyyid Hacı İbrahim'in derslerini dinledi, İslam diniyle ilgili çalışmalarını sürdürdü. Bir söylentiye göre medresede ders okuttu, kadılık görevinde bulundu. Bu görevlerinden dolayı kendisine Nasuriddin Hâce adı verilmiş, sonradan bu ad Nasreddin Hoca biçimini almıştır. Onun yaşamıyla ilgili bilgiler, halkın kendisine olan aşırı sevgisi yüzünden, söylentilerle karışmış, yer yer olağanüstü nitelikler kazanmıştır. Bu söylentiler arasında, onun Selçuklu sultanlarıyla tanıştığı, Mevlânâ Celâleddin ile yakınlık kurduğu, kendisinden en az yetmiş yıl sonra yaşayan Timur'la konuştuğu, birkaç yerde birden göründüğü bile vardır.
Nesim-i Hz. Mansur Hz. Nasrettin (hoca) :üçü bir şeyhin müridi idi
Bunların bir kuzuları vardı. Şeyh tekkede bu kuzuyu keser,
Bunların hepsi yerlerdi. Sonun da şeyh dua eder bunlar'da "amin" der
Kuzu geri dirilirdi. Bir gün şeyhleri bir yere gitti
bunların'da canı et istemişti.
Biz kuzuyu keselim,yiyelim Dua edlim dirilsin dediler Kuzuyu Mansur Hz. kesti
Nesim-i hz derisini yüzdü yediler
Nasreddin hoca hz. kuzunun ön kürek kemiğini sakladı yedikten sonra
Okudular, dua ettiler Kuzu dirildi Ön kürek kemiği yoktu
Ayağının biri havada kaldı Şeyhleri geldi Bir kuzuya Bir bunlara baktı
Şeyhleri bunlara beddua değil de yüzlerine bakınca ileride Başlarına
Gelecek hali Allahü teala kendisine bildirmişti.
Yani kuzuyu kesen kesilecek: yüzen yüzülecek;Yaptığına gülünce
O na gülünecekti Bunu da Allahu teala Kendisine ilmi ledün ile
Bildirince _Kuzuyu kim kesti? mansur Hz
_Ben,dedi şehleri ona bakıp:
_Sen sonun'da kesileceksin.Derisini kim yüzdü?nesim-i Hz.
_Ben dedi Şeyhleri
_Sen de yüzüleceksin. Bu kuzunun ayağı yukarı da asılı kalmış
Niçin basmıyor ?Nasreddin hoca Hz.
_Ön ayağının kürek kemiğini , nasıl olacak diye ben sakladım
Dedi. O sırada kuzunun kürek kemiği olmadığı için ayağı havada
Olduğundan hepssi de bakıp gülüyorlardı. Şeyhleri nasreddin hoca Hz'ne
Sanada müslümanlar kıyamete kadar gülecek dedi.
Bunlar sonun da yetişip kemal bulunca:Mansuri Hz "(enel hak)"Ben hakkım"
Dedi.Bunun mnasını kimse anlayamadı. mahkemeye verdiler "ben Allah'ım"diyenin cezası kesilmekti.Mansuri Hz'ni kestiler,yaktılar,külünü
ırmağa attılar...
(Mansuri ve nesim-i Hz'in hayatını ve bu sözünün anlamını
Başka bir konuyla aktarıcam)
Nasrettin hoca hz.'in sözüne kıyamete kadar gülecektir:
çünkü Nasreddin hocanın sözleri hikmetli manalı düşündürücü
ve ayrıca mizahlı dır.