Abdulhamid b. Ebi Yezid Ebu Vehb’den:
Bana Adda b.Halid b. Hevde :”Sana Resulullah (aleyhisselam)’ın benim için yazdığı bir mektubu okutayım mı?” dedi.
Ben:” Tabi okut!” deyince,
Bana bir mektup çıkardı. Baktım orada şunlar yazılıydı:”Bu Adda b.Halid b. Hevde’nin Allah’ın Resulu Muhammed’den satın aldığı şeydir. Ondan bir köle-veya cariye, burada ravi Abbad tereddüt etmektedir-satın almıştır. Onda ne bir hastalık, ne hile, ne de kötü ahlâk vardır. İşte müslümanın müslümanla alış verişi böyledir.”
Hadis-i Nebevi’den anladıklarımız
—Ashab-ı Kiram, Efendimizin kendilerine bıraktığı her şeyi kutsi bir tanık, derin bir hatıra, kuvvetli bir rabıta adına saklamışlar, korumuşlar. Kimisi bir peşkirini, kimisi saçlarını, kimisi sakallarını ve bunun gibi yüzlercesi. Bu hadis-i şerifte de bunun izine rastlıyoruz. O’na ait ne varsa Hakk ile bağlantımız, yüreğimizin sızısı, derdimize derman, bizi şerefli kılacak, hakka bizi bağlayacak, hatırlatacak kutsi bir hediye-i rabbanidir. O’na ait bize ulaşan ne varsa başımızın üstünde, sadece O’na açılan yüreğimizin içinde saklanmasına, korunmasına çalışır dururuz. Adda b.Halid b. Hevde gibi. O’nu en iyi tanıyanların O’nun ashabı olduğuna inanıyoruz. O zaman O’na ait her şey saklanmalı, korunmalı, duyurulmalı ve gösterilmeli.
—Ticaret yapan Allah Resulü (aleyhisselam) alan ve satan bir kul. Hayatın her yerinde bulunabilen, görünebilen. Hayat verici her şeye Allah ile birlikte davet eden. O kaynağın mastarı olan, membaı olan, mazharı olan, Allah’a dai olan, Allah sevgilisi. Allah sevgilim derse kul ne der, ne yapar acaba.
”Sana Kur’an beşer demese vallahi ben sana beşer demem “der herhalde.
Necip Fazıl’ın ifadesiyle” O’na Allah demeyin ne derseniz azdır “ der herhalde.
—Verilen kölenin hem bedeni hem de ahlâki özelliği açıklanıyor. O’nun kölesi öyle bir eğitim almış ki, öyle bir değişikliğe uğramış ki o kölede ne bir hile ne de kötü ahlâk mevcut. O köle O’nun yanında sapasağlam bir bedene ve iyi bir ahlâka ulaştırılıp veriliyor.
—Satılan her şeyin iyi ve kötü her vasfının belirtilmesi, özellikle ahlâki yönün öncelenmesi gerektiğini de bu hadis-i şeriften anlıyoruz.
—Müslümanın müslümanla alış verişi ifadesinden Allah Resulü’nün kendilerini ve ashabını sadece iki Müslüman olarak tanımlamaları bizlere her güzelliğin İslam içinde olduğunu, Allah’ın kemale getirdiği bir nizamın her şeye yeterli olduğunu ortaya koyuyor.
—Müslüman’ın gündelik işlerinin bile Müslümanlığını en güzel şekilde açığa vurması gerektiği, dünyasına bakıldığında şeffaflığından ahiretin dünyasından gözüktüğü anlıyoruz. İslam, Müslüman şahsiyetin her şeyine sirayet eden, kulu Rabbi ile mükemmel rabıtalandıran dinin ismidir.
— Allah’a, kendisine tabi olanlar ile birlikte basiret üzere davet eden Allah Resulü (aleyhisselam)’ı basiret üzere anlamayı Rabbimiz bizlere nasib-i müyesser eylesin. Âmin.
DİLHUN ÂŞIK
Bana Adda b.Halid b. Hevde :”Sana Resulullah (aleyhisselam)’ın benim için yazdığı bir mektubu okutayım mı?” dedi.
Ben:” Tabi okut!” deyince,
Bana bir mektup çıkardı. Baktım orada şunlar yazılıydı:”Bu Adda b.Halid b. Hevde’nin Allah’ın Resulu Muhammed’den satın aldığı şeydir. Ondan bir köle-veya cariye, burada ravi Abbad tereddüt etmektedir-satın almıştır. Onda ne bir hastalık, ne hile, ne de kötü ahlâk vardır. İşte müslümanın müslümanla alış verişi böyledir.”
Hadis-i Nebevi’den anladıklarımız
—Ashab-ı Kiram, Efendimizin kendilerine bıraktığı her şeyi kutsi bir tanık, derin bir hatıra, kuvvetli bir rabıta adına saklamışlar, korumuşlar. Kimisi bir peşkirini, kimisi saçlarını, kimisi sakallarını ve bunun gibi yüzlercesi. Bu hadis-i şerifte de bunun izine rastlıyoruz. O’na ait ne varsa Hakk ile bağlantımız, yüreğimizin sızısı, derdimize derman, bizi şerefli kılacak, hakka bizi bağlayacak, hatırlatacak kutsi bir hediye-i rabbanidir. O’na ait bize ulaşan ne varsa başımızın üstünde, sadece O’na açılan yüreğimizin içinde saklanmasına, korunmasına çalışır dururuz. Adda b.Halid b. Hevde gibi. O’nu en iyi tanıyanların O’nun ashabı olduğuna inanıyoruz. O zaman O’na ait her şey saklanmalı, korunmalı, duyurulmalı ve gösterilmeli.
—Ticaret yapan Allah Resulü (aleyhisselam) alan ve satan bir kul. Hayatın her yerinde bulunabilen, görünebilen. Hayat verici her şeye Allah ile birlikte davet eden. O kaynağın mastarı olan, membaı olan, mazharı olan, Allah’a dai olan, Allah sevgilisi. Allah sevgilim derse kul ne der, ne yapar acaba.
”Sana Kur’an beşer demese vallahi ben sana beşer demem “der herhalde.
Necip Fazıl’ın ifadesiyle” O’na Allah demeyin ne derseniz azdır “ der herhalde.
—Verilen kölenin hem bedeni hem de ahlâki özelliği açıklanıyor. O’nun kölesi öyle bir eğitim almış ki, öyle bir değişikliğe uğramış ki o kölede ne bir hile ne de kötü ahlâk mevcut. O köle O’nun yanında sapasağlam bir bedene ve iyi bir ahlâka ulaştırılıp veriliyor.
—Satılan her şeyin iyi ve kötü her vasfının belirtilmesi, özellikle ahlâki yönün öncelenmesi gerektiğini de bu hadis-i şeriften anlıyoruz.
—Müslümanın müslümanla alış verişi ifadesinden Allah Resulü’nün kendilerini ve ashabını sadece iki Müslüman olarak tanımlamaları bizlere her güzelliğin İslam içinde olduğunu, Allah’ın kemale getirdiği bir nizamın her şeye yeterli olduğunu ortaya koyuyor.
—Müslüman’ın gündelik işlerinin bile Müslümanlığını en güzel şekilde açığa vurması gerektiği, dünyasına bakıldığında şeffaflığından ahiretin dünyasından gözüktüğü anlıyoruz. İslam, Müslüman şahsiyetin her şeyine sirayet eden, kulu Rabbi ile mükemmel rabıtalandıran dinin ismidir.
— Allah’a, kendisine tabi olanlar ile birlikte basiret üzere davet eden Allah Resulü (aleyhisselam)’ı basiret üzere anlamayı Rabbimiz bizlere nasib-i müyesser eylesin. Âmin.
DİLHUN ÂŞIK