Örfî mekruh mu?
Sual: (Kısa kollu gömlekle namaz kılmak, dini bir mekruh değil, örfi bir mekruhtur. Yani bir beldede herkes uzun kolla namaz kılıyorsa, siz kısa kolla kılarsanız, bu da dikkati çekiyorsa, örfî mekruh olur. Eğer yadırganmazsa bir mahzuru olmaz) deniyor. Peki, bir sahil beldesinde herkes kısa pantolon giyse, o haliyle namaz kılsa, örfî haram mı işlemiş olur? Yani mahzuru olmaz mı?
CEVAP
Yanlış bir şeyi herkesin yapmasıyla, o iş meşru hale gelmiş olmaz. Dinde tab’an mekruh vardır, örfî mekruh ve örfî haram diye bir şey yoktur. Tab’an mekruh, insanın tabiatına hoş gelmeyen, soğan sarımsak kokusu gibi şeylerdir.
Dizden yukarısını gösteren pantolon giymek şer’an haramdır. Kısa kollu gömlekle namaz kılmak da şer’an mekruhtur. Şort gibi kısa pantolonla kılınan namaz, hiç sahih olmaz. Sahil beldesinde herkes böyle giydiği için, haram, helal hale gelmez. Herkese yani çoğunluğa uymak, insanı felaketten kurtaramaz. Bir âyet-i kerime meali şöyledir:
(Yeryüzündeki insanların çoğuna uyarsan, seni Allah yolundan saptırırlar.) [Enam 116]
Herkes böyle yapıyor, herkes böyle diyor demek dinde delil olmaz. Ölçü, dinin bildirmesidir; insanların çoğunun yaptığı, söylediği şeyler değildir.
Bu mekruhu kaldırmak için herkes bir şeyler uydurmaya çalışıyor. Mesela bir reformcu da şöyle diyor:
(Eskiden padişahın huzuruna başı açık çıkılamayacağı için, başı açık namaz kılmak mekruhtu. Artık buna gerek kalmadı. Kısa kollu gömlekle namaz kılmak mekruh değildir. Bu her zaman giydiği kıyafetidir.)
Din kitapları diyor ki:
Erkek kısmının, namazda kolunu açık bulundurması mekruhtur. (Nimet-i İslam)
Kolları açık namaz kılmak mekruhtur. Fetava-i Kadıhan’da da böyledir. Bir omzu açık namaz kılmak da mekruhtur. (Hindiyye)
Erkeğin kolları açık namaz kılması mekruhtur. (Hediyyetül alaiyye)
Çiğini [omuzlar] ve kolları açık olarak namaz kılmak mekruhtur. (Marifetname)
Âdet olan kıyafet, namazı bozuyor veya mekruh ediyorsa giyilmez. (Dürer) [Demek ki, kısa pantolon ve kısa kollu gömlek giymek âdet olsa da, kısa pantolonla namaz olmuyor, kısa kollu gömlekle de mekruh oluyor.]
www.dinimizislam.com
Sual: (Kısa kollu gömlekle namaz kılmak, dini bir mekruh değil, örfi bir mekruhtur. Yani bir beldede herkes uzun kolla namaz kılıyorsa, siz kısa kolla kılarsanız, bu da dikkati çekiyorsa, örfî mekruh olur. Eğer yadırganmazsa bir mahzuru olmaz) deniyor. Peki, bir sahil beldesinde herkes kısa pantolon giyse, o haliyle namaz kılsa, örfî haram mı işlemiş olur? Yani mahzuru olmaz mı?
CEVAP
Yanlış bir şeyi herkesin yapmasıyla, o iş meşru hale gelmiş olmaz. Dinde tab’an mekruh vardır, örfî mekruh ve örfî haram diye bir şey yoktur. Tab’an mekruh, insanın tabiatına hoş gelmeyen, soğan sarımsak kokusu gibi şeylerdir.
Dizden yukarısını gösteren pantolon giymek şer’an haramdır. Kısa kollu gömlekle namaz kılmak da şer’an mekruhtur. Şort gibi kısa pantolonla kılınan namaz, hiç sahih olmaz. Sahil beldesinde herkes böyle giydiği için, haram, helal hale gelmez. Herkese yani çoğunluğa uymak, insanı felaketten kurtaramaz. Bir âyet-i kerime meali şöyledir:
(Yeryüzündeki insanların çoğuna uyarsan, seni Allah yolundan saptırırlar.) [Enam 116]
Herkes böyle yapıyor, herkes böyle diyor demek dinde delil olmaz. Ölçü, dinin bildirmesidir; insanların çoğunun yaptığı, söylediği şeyler değildir.
Bu mekruhu kaldırmak için herkes bir şeyler uydurmaya çalışıyor. Mesela bir reformcu da şöyle diyor:
(Eskiden padişahın huzuruna başı açık çıkılamayacağı için, başı açık namaz kılmak mekruhtu. Artık buna gerek kalmadı. Kısa kollu gömlekle namaz kılmak mekruh değildir. Bu her zaman giydiği kıyafetidir.)
Din kitapları diyor ki:
Erkek kısmının, namazda kolunu açık bulundurması mekruhtur. (Nimet-i İslam)
Kolları açık namaz kılmak mekruhtur. Fetava-i Kadıhan’da da böyledir. Bir omzu açık namaz kılmak da mekruhtur. (Hindiyye)
Erkeğin kolları açık namaz kılması mekruhtur. (Hediyyetül alaiyye)
Çiğini [omuzlar] ve kolları açık olarak namaz kılmak mekruhtur. (Marifetname)
Âdet olan kıyafet, namazı bozuyor veya mekruh ediyorsa giyilmez. (Dürer) [Demek ki, kısa pantolon ve kısa kollu gömlek giymek âdet olsa da, kısa pantolonla namaz olmuyor, kısa kollu gömlekle de mekruh oluyor.]
www.dinimizislam.com
