Allahu Teala inanan bütün müminlerin kardeş olduğunu beyan ediyor. Kardeşlik kan kardeşliğinden de daha üstün, daha faziletli bir kardeşliktir. Onun için Allahu Teala,
Müminler ancak ve ancak kardeştirler. (Hucurat 10) buyuruyor.
Dikkat buyurunuz Allahu Teala kardeşliği sadece ve sadece müminlere hasrediyor. Elbetteki kan kardeşliği de mühimdir ama kan kardeşliğinin fazileti de mümin olmakla mümkündür. Biri mümin biri kafir olan iki insanın kardeşliği pek mühim bir kardeşlik değildir. Bunun için aslolan İslam kardeşliğidir.
Allahu Teala ayetin devamında, müminler kardeştirler ve kardeşlerinizin arasını ıslah ediniz. buyuruyor.
Evet bozulan, pörsüyen bu kardeşliğimizi yani İslam kardeşliğimizi, uhuvveti İslamı yeniden ihya etmek, yeniden olması gereken seviyeye yükseltmek için müslümanlar arasında olan sıkıntıları, dedikoduları, kavgaları çeşit çeşit suni ihtilafları gidermek de yine müslümanlara düşüyor.
Allah Teala ayetin son tarafında, Bu hususta Allahtan korkunuz. Umulur ki merhamet olursunuz. buyurarak, İslam kardeşliğinin istenilen seviyede tutulmasını, İslam kardeşliğini bozacak davranışlardan, sözlerden sakınılmasını, şayet beşeriyet icabı müslümanlar arasında herhangi bir ihtilaf sıkıntı, kavga olursa yine bunu kendi aramızda düzeltmemizi istemektedir. Yani aramızda bir kısım insanlar, bu kavga halinde olan insanların arasını düzeltmeliler. Vettekullah buyuruyor Allahu Teala. Allahtan korkun ve bu ıslah işini yapın. Yapmazsanız demek ki Allahtan korkmuş sayılmazsınız.
Onun için ayeti kerimede Allahu Teala,
İçinizde insanları hayra çağıran, iyilikleri emreden, kötülükten sakındıran bir topluluk bulunsun. İşte onlar gerçek kurtuluşa erenlerdir. (Âli İmran 104) buyuruyor.
Bir toplumun, bir milletin içerisinde, kendilerini hakka davet eden, iyilikleri emreden, kötülüklerden men eden bir topluluk olmazsa o topluluk damarları kurumuş bir bedene, ruhu çıkmış bir vücuda benzer. O beden şeklen insan suretindedir ama aslında hayatta değildir. İşte mânen de aralarında kendilerini uyaran birisi olmayan toplumlar, kanı kurumuş, ruhu çıkmış bir ceset gibidir. Evveliyetle müslümanların arasında ilmiyle amil, takva ehli, hiçbir dünyevî maslahat gözetmeden sadece müslümanların ıslahını kasteden insanların bulunması ve bunların yetiştirilmesi gerekir. Müslümanlar arası ihtilafları da bu topluluk vasıtasıyla çözmemiz gerekir.
Eskiden her beldede, her şehirde, her kasabada, böyle insanlar vardı. İnsanlar arasında, müslümanlar arasında herhangi bir mesele olduğu zaman ona gidilir, mesele ona arzedilir, o zat da adaletle, İslamın emrettiği şekilde, sünnete uygun olarak bunların meselelerini hallederdi. Böylece mahkemeler tıklım tıklım dolup taşmazdı. Dosyalar yığın yığın, üst üste kalıp mahkemeler senelerce sürmezdi. Hatta değil müslümanlar gayri müslimler bile ümmetin eminleri olan bu kişilere giderler, kendi meselelerini o kişiler tarafından hallettirirlerdi. Şimdi ümmetin emini olan insanlar aramızda olsa bile, maalesef müslümanlar dünyevî kaygılar, aralarındaki mekan mevki kavgaları, çıkar çatışmaları sebebiyle meselelerini onlara arzetmiyorlar. Çözümü onlarda aramıyorlar. En ufak meseleyi mahkeme kapılarına götürüyorlar. Hem kendileri yıpranıyor hem muhataplarını yıpratıyorlar ve böylece İslam ümmeti gün geçtikçe aslından uzaklaşmaya ve batının kokuşmuş kültürünün, kokuşmuş fikirlerinin tesiriyle kendi benliğinden uzaklaşmaya başlıyor. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem bir hadisi şerifte şöyle buyuruyor:
Müminlerin, birbirlerini sevmede, birbirlerine acımada, birbirlerini korumada misali, bir cesede, bir vücuda benzer ki, cesedin herhangi bir uzvu rahatsız olsa, hastalansa, cesedin diğer uzuvları da bundan muzdarib olurlar ve uykusuz kalır, ateşler içinde yanarlar.
Vücudun bir uzvuna ufacık bir diken batsa, beyin ondan hemen haberdar olur ve beyin vasıtasıyla diğer azalarımıza sirayet eder. İşte müminler de birbirini sevmekte, birbirine acımakta ve birbirini korumakta aynı vücudun uzuvları gibi olmalıdır, diye buyuruyor Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem.
Bir müminin bir sevinci olduğu zaman, diğer müminler de o müminin sevinciyle sevinmelidir. Onun sevinmesi demek hemen onun sevincinin bize sirayet edip bizim de sevinmemiz demektir. Bir müminin başına herhangi bir sıkıntı, herhangi bir hastalık, herhangi bir musibet gelse, diğer müminler de, o kardeşimiz gibi acı duymalıdır. Vücudumuzun herhangi bir yerine bir darp olsa vücudumuzun diğer azaları hemen harekete geçer. Elimiz harekete geçer, ayağımız harekete geçer, kulağımız harekete geçer, gözümüz harekete geçer. Ne yaparız? Uzvumuza gelen sıkıntıyı gidermek için ona yardımcı oluruz. Göz kapaklarımızı kapatırız gözümüze herhangi bir şey gelse. Elle koruruz, ayakla koruruz. Demek ki müslümanlar da birbirini korumada böyle olacak. Bana ne demeyecek. Çünkü o bizim can kardeşimizdir, din kardeşimizdir. Onun o halinden biz de muzdarip olmalıyız ve onu koruma altına almalıyız.
Meşhur Şeyhülislam Zembilli Ali Efendiye, Ne zaman kıyamet kopacak, onun alameti nedir? diye soruyorlar. Zembilli Ali Efendi, Kıyametin ne zaman kopacağını Allah bilir, ama kıyametin alameti neme lazımcılıktır. diyor.
Müslüman neme lazımcı olamaz. Duyarlı olacak, hadiseler karşısında tepkisini gösterecek. Bu tepki sözle olur, yazıyla olur, çeşitli fiil ve davranışlarla olur. Bugün dünyanın çeşitli bölgelerinde birçok zulümler yapılıyor. Mazlum, mustazaf kardeşlerimiz inim inim inliyor. Zalimlerin zulmü ve tasallutu altında Filistin.
Her gün içimiz sıkılarak haberleri takip ediyoruz. Bilemiyoruz, bugün Filistinde hangi müslümanın, hangi çocuğun kanına girildi.
Irakta Amerikan askerleri bu gece hangi evleri bastılar. Çoluk çocuk kadın kız demeden onların nasıl ellerini, gözlerini bağlayarak, bilinmez yerlere doğru götürdüler. Ne yapıyorlar geceleri bu kafirler, müminlerin hanelerinde. Keza Çeçenistanda Rusların asırlardır yaptığı zulümler. Keşmir’de Hintlilerin yaptığı zulümler. Afganistanda yine Amerikalıların ve müttefiklerinin yaptığı zulümler. Doğu Türkistanda asırlardır devam eden Çin zulmü şimdi daha da şiddetlenerek devam ediyor. Moroda, Filipinlerde yıllardan beri mücadele eden Morolu müslümanlar ve Filipinlilerin onlara yaptığı zulümler. Daha çeşitli bölgelerde çeşit çeşit zulümler işleniyor. Keşmir, Çeçenistan, Felluce, Bosna Hersekte yapılan soykırımlar. Tarihin derinliklerine doğru bir seyahat ettiğimiz zaman tahammül edilemez başka soykırımlara şahit oluyoruz. İslam ümmeti çok çileler çekti, hâlâ çekmekte.
Peki bunun sebepleri nedir, nereden kaynaklanıyor? Bunun esas kaynağı biz müslümanlarız. Kendi aramızdaki İslam kardeşliğini pekiştiremedik. İslam kardeşliğinin vecibelerini yerine getiremedik. Düşmanla uğraşacağımıza birbirimizle uğraştık. Düşmana karşı birlik beraberlik olacağımıza, düşmanla birlik beraberlik olduk, başka kardeşlerimize karşı savaşlar açtık, tavırlar aldık. İşte bugün onun kötü neticelerini topluyoruz. Onun için Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellemin bu hadisi şerifinde verdiği mesajlara dikkat edelim. Birbirimizi sevelim, birbirimizi koruyalım, birbirimize acıyalım, Allahu Tealanın bizden istediği şekilde kardeşler olalım.
ZEKİ SOYAK/İLKADIM DERGİSİ
Müminler ancak ve ancak kardeştirler. (Hucurat 10) buyuruyor.
Dikkat buyurunuz Allahu Teala kardeşliği sadece ve sadece müminlere hasrediyor. Elbetteki kan kardeşliği de mühimdir ama kan kardeşliğinin fazileti de mümin olmakla mümkündür. Biri mümin biri kafir olan iki insanın kardeşliği pek mühim bir kardeşlik değildir. Bunun için aslolan İslam kardeşliğidir.
Allahu Teala ayetin devamında, müminler kardeştirler ve kardeşlerinizin arasını ıslah ediniz. buyuruyor.
Evet bozulan, pörsüyen bu kardeşliğimizi yani İslam kardeşliğimizi, uhuvveti İslamı yeniden ihya etmek, yeniden olması gereken seviyeye yükseltmek için müslümanlar arasında olan sıkıntıları, dedikoduları, kavgaları çeşit çeşit suni ihtilafları gidermek de yine müslümanlara düşüyor.
Allah Teala ayetin son tarafında, Bu hususta Allahtan korkunuz. Umulur ki merhamet olursunuz. buyurarak, İslam kardeşliğinin istenilen seviyede tutulmasını, İslam kardeşliğini bozacak davranışlardan, sözlerden sakınılmasını, şayet beşeriyet icabı müslümanlar arasında herhangi bir ihtilaf sıkıntı, kavga olursa yine bunu kendi aramızda düzeltmemizi istemektedir. Yani aramızda bir kısım insanlar, bu kavga halinde olan insanların arasını düzeltmeliler. Vettekullah buyuruyor Allahu Teala. Allahtan korkun ve bu ıslah işini yapın. Yapmazsanız demek ki Allahtan korkmuş sayılmazsınız.
Onun için ayeti kerimede Allahu Teala,
İçinizde insanları hayra çağıran, iyilikleri emreden, kötülükten sakındıran bir topluluk bulunsun. İşte onlar gerçek kurtuluşa erenlerdir. (Âli İmran 104) buyuruyor.
Bir toplumun, bir milletin içerisinde, kendilerini hakka davet eden, iyilikleri emreden, kötülüklerden men eden bir topluluk olmazsa o topluluk damarları kurumuş bir bedene, ruhu çıkmış bir vücuda benzer. O beden şeklen insan suretindedir ama aslında hayatta değildir. İşte mânen de aralarında kendilerini uyaran birisi olmayan toplumlar, kanı kurumuş, ruhu çıkmış bir ceset gibidir. Evveliyetle müslümanların arasında ilmiyle amil, takva ehli, hiçbir dünyevî maslahat gözetmeden sadece müslümanların ıslahını kasteden insanların bulunması ve bunların yetiştirilmesi gerekir. Müslümanlar arası ihtilafları da bu topluluk vasıtasıyla çözmemiz gerekir.
Eskiden her beldede, her şehirde, her kasabada, böyle insanlar vardı. İnsanlar arasında, müslümanlar arasında herhangi bir mesele olduğu zaman ona gidilir, mesele ona arzedilir, o zat da adaletle, İslamın emrettiği şekilde, sünnete uygun olarak bunların meselelerini hallederdi. Böylece mahkemeler tıklım tıklım dolup taşmazdı. Dosyalar yığın yığın, üst üste kalıp mahkemeler senelerce sürmezdi. Hatta değil müslümanlar gayri müslimler bile ümmetin eminleri olan bu kişilere giderler, kendi meselelerini o kişiler tarafından hallettirirlerdi. Şimdi ümmetin emini olan insanlar aramızda olsa bile, maalesef müslümanlar dünyevî kaygılar, aralarındaki mekan mevki kavgaları, çıkar çatışmaları sebebiyle meselelerini onlara arzetmiyorlar. Çözümü onlarda aramıyorlar. En ufak meseleyi mahkeme kapılarına götürüyorlar. Hem kendileri yıpranıyor hem muhataplarını yıpratıyorlar ve böylece İslam ümmeti gün geçtikçe aslından uzaklaşmaya ve batının kokuşmuş kültürünün, kokuşmuş fikirlerinin tesiriyle kendi benliğinden uzaklaşmaya başlıyor. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem bir hadisi şerifte şöyle buyuruyor:
Müminlerin, birbirlerini sevmede, birbirlerine acımada, birbirlerini korumada misali, bir cesede, bir vücuda benzer ki, cesedin herhangi bir uzvu rahatsız olsa, hastalansa, cesedin diğer uzuvları da bundan muzdarib olurlar ve uykusuz kalır, ateşler içinde yanarlar.
Vücudun bir uzvuna ufacık bir diken batsa, beyin ondan hemen haberdar olur ve beyin vasıtasıyla diğer azalarımıza sirayet eder. İşte müminler de birbirini sevmekte, birbirine acımakta ve birbirini korumakta aynı vücudun uzuvları gibi olmalıdır, diye buyuruyor Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem.
Bir müminin bir sevinci olduğu zaman, diğer müminler de o müminin sevinciyle sevinmelidir. Onun sevinmesi demek hemen onun sevincinin bize sirayet edip bizim de sevinmemiz demektir. Bir müminin başına herhangi bir sıkıntı, herhangi bir hastalık, herhangi bir musibet gelse, diğer müminler de, o kardeşimiz gibi acı duymalıdır. Vücudumuzun herhangi bir yerine bir darp olsa vücudumuzun diğer azaları hemen harekete geçer. Elimiz harekete geçer, ayağımız harekete geçer, kulağımız harekete geçer, gözümüz harekete geçer. Ne yaparız? Uzvumuza gelen sıkıntıyı gidermek için ona yardımcı oluruz. Göz kapaklarımızı kapatırız gözümüze herhangi bir şey gelse. Elle koruruz, ayakla koruruz. Demek ki müslümanlar da birbirini korumada böyle olacak. Bana ne demeyecek. Çünkü o bizim can kardeşimizdir, din kardeşimizdir. Onun o halinden biz de muzdarip olmalıyız ve onu koruma altına almalıyız.
Meşhur Şeyhülislam Zembilli Ali Efendiye, Ne zaman kıyamet kopacak, onun alameti nedir? diye soruyorlar. Zembilli Ali Efendi, Kıyametin ne zaman kopacağını Allah bilir, ama kıyametin alameti neme lazımcılıktır. diyor.
Müslüman neme lazımcı olamaz. Duyarlı olacak, hadiseler karşısında tepkisini gösterecek. Bu tepki sözle olur, yazıyla olur, çeşitli fiil ve davranışlarla olur. Bugün dünyanın çeşitli bölgelerinde birçok zulümler yapılıyor. Mazlum, mustazaf kardeşlerimiz inim inim inliyor. Zalimlerin zulmü ve tasallutu altında Filistin.
Her gün içimiz sıkılarak haberleri takip ediyoruz. Bilemiyoruz, bugün Filistinde hangi müslümanın, hangi çocuğun kanına girildi.
Irakta Amerikan askerleri bu gece hangi evleri bastılar. Çoluk çocuk kadın kız demeden onların nasıl ellerini, gözlerini bağlayarak, bilinmez yerlere doğru götürdüler. Ne yapıyorlar geceleri bu kafirler, müminlerin hanelerinde. Keza Çeçenistanda Rusların asırlardır yaptığı zulümler. Keşmir’de Hintlilerin yaptığı zulümler. Afganistanda yine Amerikalıların ve müttefiklerinin yaptığı zulümler. Doğu Türkistanda asırlardır devam eden Çin zulmü şimdi daha da şiddetlenerek devam ediyor. Moroda, Filipinlerde yıllardan beri mücadele eden Morolu müslümanlar ve Filipinlilerin onlara yaptığı zulümler. Daha çeşitli bölgelerde çeşit çeşit zulümler işleniyor. Keşmir, Çeçenistan, Felluce, Bosna Hersekte yapılan soykırımlar. Tarihin derinliklerine doğru bir seyahat ettiğimiz zaman tahammül edilemez başka soykırımlara şahit oluyoruz. İslam ümmeti çok çileler çekti, hâlâ çekmekte.
Peki bunun sebepleri nedir, nereden kaynaklanıyor? Bunun esas kaynağı biz müslümanlarız. Kendi aramızdaki İslam kardeşliğini pekiştiremedik. İslam kardeşliğinin vecibelerini yerine getiremedik. Düşmanla uğraşacağımıza birbirimizle uğraştık. Düşmana karşı birlik beraberlik olacağımıza, düşmanla birlik beraberlik olduk, başka kardeşlerimize karşı savaşlar açtık, tavırlar aldık. İşte bugün onun kötü neticelerini topluyoruz. Onun için Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellemin bu hadisi şerifinde verdiği mesajlara dikkat edelim. Birbirimizi sevelim, birbirimizi koruyalım, birbirimize acıyalım, Allahu Tealanın bizden istediği şekilde kardeşler olalım.
ZEKİ SOYAK/İLKADIM DERGİSİ