Hz. Mevlana zahirı duyularımız ile gönül arasındaki sıkı ilişkiyi şöyle dile getirir.
"Gözlerimiz, bakışlarımız gönüle uymuştur. Gönül isterse göz zehire bakar, yılana bakar; gönül isterse göz ibret alacağı, ders alacağı şeye bakar.
Gönül isterse göz görülecek şeylere, dünyaya, dünya nimetlerine bakar; gönül dilerse göz manaya, örtülü şeylere, ilahi sırlara bakar.
Beş duyumuzun her biri aynı su deposuna bağlı musluklar gibi gönle bağlıdır. Gönlün dilediği ile, emri ile iş görürler.
Gönül ne tarafa işaret ederse beş duyu da eteklerini toplar ve o tarafa doğru koşar."
"Gözlerimiz, bakışlarımız gönüle uymuştur. Gönül isterse göz zehire bakar, yılana bakar; gönül isterse göz ibret alacağı, ders alacağı şeye bakar.
Gönül isterse göz görülecek şeylere, dünyaya, dünya nimetlerine bakar; gönül dilerse göz manaya, örtülü şeylere, ilahi sırlara bakar.
Beş duyumuzun her biri aynı su deposuna bağlı musluklar gibi gönle bağlıdır. Gönlün dilediği ile, emri ile iş görürler.
Gönül ne tarafa işaret ederse beş duyu da eteklerini toplar ve o tarafa doğru koşar."