Eş seçiminde nelere dikkat edilmeli?
Hayatın önemli dönemeçlerinden biri olan evlilik kararını vermeden önce dikkat edilmesi gerekli bir takım süreçlerden söz etmek gerekir. Kişiler arası ilişkilerde hissedilen sevgi, aşk ve çekicilik gibi duygular evlilik kararı almada bazen yeterli olmamaktadır. Eş seçimine dair kararın üç aşamalı bir süreçten geçmesi gerekir.
1. Koşul: EŞ SEÇİMİNDE ASLOLAN KİŞİNİN KENDİSİNİ TANIMASIDIR.
Kişinin kiminle evlilik kararı alacağının öncelikli koşulu kişinin kendisini tanımasından geçer. Kişi kendini ne denli iyi ve doğru tanımlarsa aynı oranda kararında isabetli davranabilecektir.
- Kişi ne aradığını
- Kendisi için nelerin önemli olduğunu bilmeden alacağı evlilik kararı tamamen şans ve tesadüf içeren karar olacaktır
Bazen karşınıza çıkan insanın ekonomik durumunun iyiliği, kariyer sahibi oluşu ya da sizin evlilik arzunuz ötekini doğru değerlendirmenizde bir takım perdeler oluşturabilmektedir. Onun içindir ki “evleneceğim insan benim için uygun biri midir?” sorusuna doğru cevap verebilmesi için kişinin kendini yeterince tanıması ve nelere tahammül edip edemeyeceğini bilmesi gereklidir.
Kişi kendine dair farkındalığı arttırmak için kendine ilişkin önemli sorular üzerine düşünmüş ve bu sorulara az çok tatminkar cevaplar bulmuş olması gerekir.
Örneğin;
- Kişiliğim nasıl
- Güçlü ve zayıf yanlarım neler
- Nelerden hoşlanıp nelerden hoşlanmıyorum
- Hayattan ne bekliyorum
- İdealim ne
- Hangi tür insanlarla ilişki beni mutlu ediyor gibi sorulara verilecek cevaplar karşısındaki kişide arayacağı özelliklere ilişkin ipucu ve bilgiler verecektir.
2. Koşul: EŞ OLARAK SEÇECEĞİNİZ KİŞİYE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ DOĞRU TANIMLAMALISINIZ.
Evleneceği kişide aradığı ve istemediği özellikleri doğru belirlemek son derece önemlidir. Bu özellikler derecesine ve önemine göre sıralanmalıdır. Kişi kendisi için önemli özellikleri göz ardı etmemeli ve sonrasında durum değişir diye kendini avutucu savunmalar geliştirmemelidir.
Eş seçimine dair yapılan araştırmalarda erkeklerin eşlerini fiziksel çekiciliğe sahip olmasına verdikleri önem, kadınlardan daha fazla olmasına rağmen, kadınların da eşlerinin maddi olanaklarına verdikleri önemin daha fazla olduğu gözlenmiştir.
Eş seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlardan biri de iyi bir evlilik için eşler arasındaki benzerliğin önemidir.
Ayrıca ortak hayat görüşü ve hedeflerin aynılığı da beraberliklerindeki mutluluğu olumlu yönde etkileyecek faktörlerdir.
3. Koşul: EVLENECEĞİNİZ KİŞİNİN İSTEDİĞİNİZ ÖZELLİKLERE NE ÖLÇÜDE SAHİP OLUP OLMADIĞINI DOĞRU DEĞERLENDİRMEK
Kişi karar vereceği müstakbel eşinin diğer insanlarla olan ilişkilerini ve farklı ortamlardaki davranış biçimlerini dikkate almalıdır.
Zira şimdiye kadar öğrendiği ve içselleştirdiği davranış şekli ileriki yıllarda evlilik sırasında göstereceği davranışlara benzer olacaktır.
Müstakbel eşini ilişkinin başındaki duygusal davranışlara göre değerlendirmek çokta doğru değildir, zira hepimiz bu tür ilişkilerde diğer insanlara davrandığımızdan farklı davranabilmekteyiz.
Kadın ya da erkeğin ailedeki karşı cinse nasıl davrandığı son derece önemlidir çünkü eşine de ileride benzer şekilde davranma ihtimali yüksektir. Örneğin; aile içindeki bir genç annesine ve kız kardeşine destekleyici ve yapıcı davranıyorsa ileriki yıllarda karısına da benzer şekilde davranması olasıdır.
EŞ SEÇİMİNDE GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI GEREKLİ FAKTÖRLER
1 – EŞ ADAYININ DİNİ İNANCI
Evleneceğiniz kişinin dini inancı ve bu inancını hayatında pratize etme arzusu ne kadar yoğunsa seçeceği kişinin de bu arzu doğrultusunda yaşamak istemesi son derece öenlidir. Zira dini inanç insanın hayatının tümünü belirleyen prensipleri daima bünyesinde taşır. Örneğin, günlük yaşamındaki alışkanlıkları, yeme, içme, giyim, çocuk ismi, dini eğitim gibi bir çok başlıkta uzlaşmaya varmaları uyumu arttıran hususlardır. Lakin eşler arasında inanç farklılıkları varsa ve çiftlerden biri bu konuda gerekli hoşgörüye sahip değilse evlilikte bitmek tükenmek bilmeyen sorunlar başlar.
2 – EŞ ADAYININ SİYASİ GÖRÜŞÜ
Kişi belli bir siyasi görüşün ateşli savunucu ise farklı görüşe çoğu zaman tahammül edemeyecektir. Fakat eşlerden biri bu durumu kabul edebilir olduğunda sorun azaldığı gibi uyum da artacaktır.
3 – EŞ ADAYININ EĞİTİM DURUMU
Müstakbel eşler arasındaki eğitim düzeyinin yakınlığı ve benzerliği son derece önemlidir. Çiftler arasında yaşanan böylesi bir ahenk olayları ele alış biçimlerini, verecekleri kararlarda daha benzer tutumlar sergilemelerine olanak sağlar. Böyle olmadığı taktirde eşlerden biri diğerini alacağı karara katmayıp ya da katsa bile ötekini sürekli ikna çabasında olacaktır.
4 – EŞ ADAYININ SOSYO - EKONOMİK DÜZEYİ
Çiftlerden ikisi de yeni kurdukları yuvaya yetiştikleri ailelerde edindikleri izleri, deneyimleri ve değerleri taşırlar. Onun indir ki benzer sosyo-ekonomik düzeye sahip çiftler benzer psikolojik dinamikleri yeni kurdukları yuvaya taşırlar ve bu durum sorun oluşturmaz. Ve bu ortak sosyo-ekonomik düzey dünürler arasındaki paylaşımı ve anlaşmayı arttırabilmekte. Böyle olmadığı taktirde çiftler arasında anlaşmazlık yaşanabildiği gibi tüm bu olumsuzluklar dünürler arası ilişkilere de yansıyabilmekte.
5 – EŞ ADAYINA KARŞI HİSLERİMİZ
Evlenmeyi düşündüğünüz kişiye dair duygu ve düşünceleriniz olumlu yönde olmalıdır. Ve bu hisler hem birlikteyken hem de yalnızken aynı doğrultuda olmalıdır.
Örneğin, “onun yanında kendimi iyi hissediyorum”, “yanımda olmadığı zaman onu özlüyorum” gibi.
6 – EŞ ADAYININ KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ
Tüm bu faktörlerin en önemlisi kişilik özelliğidir. Zira bireyin kişilik özellikleri yaşadığı süreçte edindiği deneyimlerle ve ilerleyen yıllarla değişiklik gösterse de temel yapı taşları aynı kalacaktır.
Örneğin, kişi için dürüstlük, hoşgörü, güven, sevecenlik önemliyse bu özellikleri karşı tarafta mutlaka aramalı. Eş adayında bu özellikler yoksa nasıl olsa zamanla düzelir ve değişir diye boş temenni ile karar alınmamalı, kimse ileriki yıllarda ne olup biteceğini garanti edemez.
7 – EŞ ADAYININ YAŞI YA DA ARADAKİ YAŞ FARKI
Bana göre bu konuda teorilerden ziyade iki tarafta yaşadıkları deneyime göre gerek yaş hakkında gerekse aradaki yaş farkı hakkında kararı kendi vermelidir. Bu konuda ideal yaşı belirlemek ancak kişinin tercihi ve yaşadıkları deneyimle biçimlenebilir. Zira biliyoruz ki toplumsal gerçeklikte bir çok değişik örnekler birbirini yanlışlayabilmekte. O halde doğru karar bizim kendi tercihimizdir.
Hayatın önemli dönemeçlerinden biri olan evlilik kararını vermeden önce dikkat edilmesi gerekli bir takım süreçlerden söz etmek gerekir. Kişiler arası ilişkilerde hissedilen sevgi, aşk ve çekicilik gibi duygular evlilik kararı almada bazen yeterli olmamaktadır. Eş seçimine dair kararın üç aşamalı bir süreçten geçmesi gerekir.
1. Koşul: EŞ SEÇİMİNDE ASLOLAN KİŞİNİN KENDİSİNİ TANIMASIDIR.
Kişinin kiminle evlilik kararı alacağının öncelikli koşulu kişinin kendisini tanımasından geçer. Kişi kendini ne denli iyi ve doğru tanımlarsa aynı oranda kararında isabetli davranabilecektir.
- Kişi ne aradığını
- Kendisi için nelerin önemli olduğunu bilmeden alacağı evlilik kararı tamamen şans ve tesadüf içeren karar olacaktır
Bazen karşınıza çıkan insanın ekonomik durumunun iyiliği, kariyer sahibi oluşu ya da sizin evlilik arzunuz ötekini doğru değerlendirmenizde bir takım perdeler oluşturabilmektedir. Onun içindir ki “evleneceğim insan benim için uygun biri midir?” sorusuna doğru cevap verebilmesi için kişinin kendini yeterince tanıması ve nelere tahammül edip edemeyeceğini bilmesi gereklidir.
Kişi kendine dair farkındalığı arttırmak için kendine ilişkin önemli sorular üzerine düşünmüş ve bu sorulara az çok tatminkar cevaplar bulmuş olması gerekir.
Örneğin;
- Kişiliğim nasıl
- Güçlü ve zayıf yanlarım neler
- Nelerden hoşlanıp nelerden hoşlanmıyorum
- Hayattan ne bekliyorum
- İdealim ne
- Hangi tür insanlarla ilişki beni mutlu ediyor gibi sorulara verilecek cevaplar karşısındaki kişide arayacağı özelliklere ilişkin ipucu ve bilgiler verecektir.
2. Koşul: EŞ OLARAK SEÇECEĞİNİZ KİŞİYE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ DOĞRU TANIMLAMALISINIZ.
Evleneceği kişide aradığı ve istemediği özellikleri doğru belirlemek son derece önemlidir. Bu özellikler derecesine ve önemine göre sıralanmalıdır. Kişi kendisi için önemli özellikleri göz ardı etmemeli ve sonrasında durum değişir diye kendini avutucu savunmalar geliştirmemelidir.
Eş seçimine dair yapılan araştırmalarda erkeklerin eşlerini fiziksel çekiciliğe sahip olmasına verdikleri önem, kadınlardan daha fazla olmasına rağmen, kadınların da eşlerinin maddi olanaklarına verdikleri önemin daha fazla olduğu gözlenmiştir.
Eş seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlardan biri de iyi bir evlilik için eşler arasındaki benzerliğin önemidir.
Ayrıca ortak hayat görüşü ve hedeflerin aynılığı da beraberliklerindeki mutluluğu olumlu yönde etkileyecek faktörlerdir.
3. Koşul: EVLENECEĞİNİZ KİŞİNİN İSTEDİĞİNİZ ÖZELLİKLERE NE ÖLÇÜDE SAHİP OLUP OLMADIĞINI DOĞRU DEĞERLENDİRMEK
Kişi karar vereceği müstakbel eşinin diğer insanlarla olan ilişkilerini ve farklı ortamlardaki davranış biçimlerini dikkate almalıdır.
Zira şimdiye kadar öğrendiği ve içselleştirdiği davranış şekli ileriki yıllarda evlilik sırasında göstereceği davranışlara benzer olacaktır.
Müstakbel eşini ilişkinin başındaki duygusal davranışlara göre değerlendirmek çokta doğru değildir, zira hepimiz bu tür ilişkilerde diğer insanlara davrandığımızdan farklı davranabilmekteyiz.
Kadın ya da erkeğin ailedeki karşı cinse nasıl davrandığı son derece önemlidir çünkü eşine de ileride benzer şekilde davranma ihtimali yüksektir. Örneğin; aile içindeki bir genç annesine ve kız kardeşine destekleyici ve yapıcı davranıyorsa ileriki yıllarda karısına da benzer şekilde davranması olasıdır.
EŞ SEÇİMİNDE GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULMASI GEREKLİ FAKTÖRLER
1 – EŞ ADAYININ DİNİ İNANCI
Evleneceğiniz kişinin dini inancı ve bu inancını hayatında pratize etme arzusu ne kadar yoğunsa seçeceği kişinin de bu arzu doğrultusunda yaşamak istemesi son derece öenlidir. Zira dini inanç insanın hayatının tümünü belirleyen prensipleri daima bünyesinde taşır. Örneğin, günlük yaşamındaki alışkanlıkları, yeme, içme, giyim, çocuk ismi, dini eğitim gibi bir çok başlıkta uzlaşmaya varmaları uyumu arttıran hususlardır. Lakin eşler arasında inanç farklılıkları varsa ve çiftlerden biri bu konuda gerekli hoşgörüye sahip değilse evlilikte bitmek tükenmek bilmeyen sorunlar başlar.
2 – EŞ ADAYININ SİYASİ GÖRÜŞÜ
Kişi belli bir siyasi görüşün ateşli savunucu ise farklı görüşe çoğu zaman tahammül edemeyecektir. Fakat eşlerden biri bu durumu kabul edebilir olduğunda sorun azaldığı gibi uyum da artacaktır.
3 – EŞ ADAYININ EĞİTİM DURUMU
Müstakbel eşler arasındaki eğitim düzeyinin yakınlığı ve benzerliği son derece önemlidir. Çiftler arasında yaşanan böylesi bir ahenk olayları ele alış biçimlerini, verecekleri kararlarda daha benzer tutumlar sergilemelerine olanak sağlar. Böyle olmadığı taktirde eşlerden biri diğerini alacağı karara katmayıp ya da katsa bile ötekini sürekli ikna çabasında olacaktır.
4 – EŞ ADAYININ SOSYO - EKONOMİK DÜZEYİ
Çiftlerden ikisi de yeni kurdukları yuvaya yetiştikleri ailelerde edindikleri izleri, deneyimleri ve değerleri taşırlar. Onun indir ki benzer sosyo-ekonomik düzeye sahip çiftler benzer psikolojik dinamikleri yeni kurdukları yuvaya taşırlar ve bu durum sorun oluşturmaz. Ve bu ortak sosyo-ekonomik düzey dünürler arasındaki paylaşımı ve anlaşmayı arttırabilmekte. Böyle olmadığı taktirde çiftler arasında anlaşmazlık yaşanabildiği gibi tüm bu olumsuzluklar dünürler arası ilişkilere de yansıyabilmekte.
5 – EŞ ADAYINA KARŞI HİSLERİMİZ
Evlenmeyi düşündüğünüz kişiye dair duygu ve düşünceleriniz olumlu yönde olmalıdır. Ve bu hisler hem birlikteyken hem de yalnızken aynı doğrultuda olmalıdır.
Örneğin, “onun yanında kendimi iyi hissediyorum”, “yanımda olmadığı zaman onu özlüyorum” gibi.
6 – EŞ ADAYININ KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ
Tüm bu faktörlerin en önemlisi kişilik özelliğidir. Zira bireyin kişilik özellikleri yaşadığı süreçte edindiği deneyimlerle ve ilerleyen yıllarla değişiklik gösterse de temel yapı taşları aynı kalacaktır.
Örneğin, kişi için dürüstlük, hoşgörü, güven, sevecenlik önemliyse bu özellikleri karşı tarafta mutlaka aramalı. Eş adayında bu özellikler yoksa nasıl olsa zamanla düzelir ve değişir diye boş temenni ile karar alınmamalı, kimse ileriki yıllarda ne olup biteceğini garanti edemez.
7 – EŞ ADAYININ YAŞI YA DA ARADAKİ YAŞ FARKI
Bana göre bu konuda teorilerden ziyade iki tarafta yaşadıkları deneyime göre gerek yaş hakkında gerekse aradaki yaş farkı hakkında kararı kendi vermelidir. Bu konuda ideal yaşı belirlemek ancak kişinin tercihi ve yaşadıkları deneyimle biçimlenebilir. Zira biliyoruz ki toplumsal gerçeklikte bir çok değişik örnekler birbirini yanlışlayabilmekte. O halde doğru karar bizim kendi tercihimizdir.