Ele geçmeyecek şeyi isteme!
Bir sultanın oğluna nasihatleri (1)
* Deli denmesini istemiyorsan, ele geçmeyecek bir şeyi isteme.
* Daima alnın ak, yüzün pak olmayı istersen, utanmayı iş edin.
* Aldanmamak istiyorsan, tecrübe edilmiş işleri bırakıp, tecrübe edilmemiş olanlara yapışma.
* Mahcup olmak istemiyorsan, katkın olmayan yerden bir şey götürme.
* Perdem yırtılmasın diyorsan, kimsenin perdesini yırtma.
* Arkamdan gülünmesin diyorsan, elinin altındakileri iyi besle.
* Pişman olmak istemiyorsan, nefsin arzusuna uyma.
* Zeki kimse, kendini başkasının aynasında görür. Yani, bir kişinin yaşayışına bak, işleri iyi mi, kötü mü? Eğer ondaki kötü bir iş, sende de varsa, bu işlediğin iş kötüdür ve ondaki iyi bir iş sende de varsa, bu işlediğin iş iyidir. Böylece, işinin iyisini kötüsünü göstermek için, o kişi sana ayna olmuş olur.
* Korkusuz olmak istersen, halkla kavga etme, onları inciticilerden olma.
* Kendine hürmet edilmesini istersen, başkalarına hürmeti gözet.
* Sözüm dinlensin dersen, önce kendin, o sözü uygula. Başkasına emrettiğin iyi işleri, sen de yap; başkasına yasakladığın kötü işlerden, sen de sakın.
* Herkesin iltifatını kazanmak istiyorsan, elin açık olsun, nimetini herkese saç. (Tuzunun, ekmeğinin hakkı var) diyenleri çoğalt.
* Eğer bütün gönüllerde yer etmek istersen, sözünü, herkese hoş gelecek şekilde söyle.
* Kâmil insan olmak istersen, kendine lâyık görmediğin bir işi, başkasına da lâyık görme.
* Eğer yüreğine, iyileşmesi mümkün olmayan bir yara açmak istemiyorsan, cahillerle tartışma.
* Halkın iyisi olmayı istersen, varını halktan esirgeme.
* Eğer dosta ve düşmana iyi görünmek istersen, ömrünü düzensiz geçirme, boş yere harcama. Ömrü boşa geçen, avamdan sayılır. Öyleyse kendi işinin düzenini iyi koru.
Çok şakalaşma. (Şaka şerrin kılavuzudur, savaş şakadan kopar) derler. Ama iyi şakalar yapabilirsen yap, iyi şaka yapmak, ayıp ve günah değildir. Şaka iyidir, ama saçma sapan şaka yapma.
Şakayı senden aşağı kişilerle yapma, tâ ki itibarın eksilmesin. Çok şaka yapan hafife alınır, şakanın fazlası, insanın değerlerini giderir ve kötüleri, aleyhine cesaretlendirir. Şakalaşmayı o derece ayarla ki, yemeğe atılan tuz gibi olsun.
Yemeğe atılan tuz, çok olunca yemeğin lezzetini nasıl giderirse, şaka da öyledir. Azı karar, çoğu zarar. Çok az olursa, gönlümüzün neşesi yerine gelmez. Şaka, gönüldeki donukluğu ve o işe karşı doğan bıkkınlığı giderecek kadar olmalı.
Eğer şakayı terk edemiyorsan bari kendi akranınla yap, tâ ki onların sözü sana ağır gelmesin.
Çok şaka insanın bütün hünerini hor eyler, kişi ne kadar ağır başlı ve hünerli olursa olsun, adi mizahla uğraşırsa, hafif ve itibarsız olur.
Çünkü sen ne söylersen, ister istemez cevabını işitirsin. Sen başkasına ne yüklersen, sana da o kadar yük gelir.
Bir sultanın oğluna nasihatleri (1)
* Deli denmesini istemiyorsan, ele geçmeyecek bir şeyi isteme.
* Daima alnın ak, yüzün pak olmayı istersen, utanmayı iş edin.
* Aldanmamak istiyorsan, tecrübe edilmiş işleri bırakıp, tecrübe edilmemiş olanlara yapışma.
* Mahcup olmak istemiyorsan, katkın olmayan yerden bir şey götürme.
* Perdem yırtılmasın diyorsan, kimsenin perdesini yırtma.
* Arkamdan gülünmesin diyorsan, elinin altındakileri iyi besle.
* Pişman olmak istemiyorsan, nefsin arzusuna uyma.
* Zeki kimse, kendini başkasının aynasında görür. Yani, bir kişinin yaşayışına bak, işleri iyi mi, kötü mü? Eğer ondaki kötü bir iş, sende de varsa, bu işlediğin iş kötüdür ve ondaki iyi bir iş sende de varsa, bu işlediğin iş iyidir. Böylece, işinin iyisini kötüsünü göstermek için, o kişi sana ayna olmuş olur.
* Korkusuz olmak istersen, halkla kavga etme, onları inciticilerden olma.
* Kendine hürmet edilmesini istersen, başkalarına hürmeti gözet.
* Sözüm dinlensin dersen, önce kendin, o sözü uygula. Başkasına emrettiğin iyi işleri, sen de yap; başkasına yasakladığın kötü işlerden, sen de sakın.
* Herkesin iltifatını kazanmak istiyorsan, elin açık olsun, nimetini herkese saç. (Tuzunun, ekmeğinin hakkı var) diyenleri çoğalt.
* Eğer bütün gönüllerde yer etmek istersen, sözünü, herkese hoş gelecek şekilde söyle.
* Kâmil insan olmak istersen, kendine lâyık görmediğin bir işi, başkasına da lâyık görme.
* Eğer yüreğine, iyileşmesi mümkün olmayan bir yara açmak istemiyorsan, cahillerle tartışma.
* Halkın iyisi olmayı istersen, varını halktan esirgeme.
* Eğer dosta ve düşmana iyi görünmek istersen, ömrünü düzensiz geçirme, boş yere harcama. Ömrü boşa geçen, avamdan sayılır. Öyleyse kendi işinin düzenini iyi koru.
Çok şakalaşma. (Şaka şerrin kılavuzudur, savaş şakadan kopar) derler. Ama iyi şakalar yapabilirsen yap, iyi şaka yapmak, ayıp ve günah değildir. Şaka iyidir, ama saçma sapan şaka yapma.
Şakayı senden aşağı kişilerle yapma, tâ ki itibarın eksilmesin. Çok şaka yapan hafife alınır, şakanın fazlası, insanın değerlerini giderir ve kötüleri, aleyhine cesaretlendirir. Şakalaşmayı o derece ayarla ki, yemeğe atılan tuz gibi olsun.
Yemeğe atılan tuz, çok olunca yemeğin lezzetini nasıl giderirse, şaka da öyledir. Azı karar, çoğu zarar. Çok az olursa, gönlümüzün neşesi yerine gelmez. Şaka, gönüldeki donukluğu ve o işe karşı doğan bıkkınlığı giderecek kadar olmalı.
Eğer şakayı terk edemiyorsan bari kendi akranınla yap, tâ ki onların sözü sana ağır gelmesin.
Çok şaka insanın bütün hünerini hor eyler, kişi ne kadar ağır başlı ve hünerli olursa olsun, adi mizahla uğraşırsa, hafif ve itibarsız olur.
Çünkü sen ne söylersen, ister istemez cevabını işitirsin. Sen başkasına ne yüklersen, sana da o kadar yük gelir.
