Dualarla ilgili çeşitli sorularSual: Ev alırken (Ya Rabbi hayırlı ise bu evi nasip eyle) yahut evlenirken (Evlenmek hayırlı ise evlenmemi nasip eyle) diye dua etmemeli (Hayırlısı ile ver) demeli deniyor. Bunun hangisi uygun ve aradaki fark nedir?
CEVAP
Hayırlısı ise ver demekte bir teslimiyet vardır uygundur. Hayırlısı ile ver demek de uygunsuz değildir. Fakat sanki bunda ısrar var illa o şeyin olması isteniyor. Birinci şekilde söylemek daha iyi olur.
Sual: (Vaki olanda hayır vardır) veya (Hayırlısı olur inşallah) deniyor. Böyle demek uygun mu?
CEVAP
Vaki olanda hayır vardır demek irade ve tercihimizin dışında ve sebeplere yapıştığımız halde başımıza ne gelirse gelsin sabretmeli şikayetçi olmamalı; sabredersek bizim için neticesinin hayır olacağını bilmeli demektir. Yoksa herkesin başına gelen her şey onun için mutlaka hayra sebep olur demek değildir.
(Hayırlısı olur inşallah) demek Allahü teâlâ bunun neticesini senin için hayırlı yapsın hata ve kusurunu affetsin yanılmaktan zarar görmekten korusun sana nimet ihsan etsin demektir.
Sual: Başımıza bir bela gelince bir yakınımız ölünce nasıl dua etmeliyiz?
CEVAP
Ümmü seleme validemiz şöyle anlattı:
Peygamber efendimiz (Sıkıntıya düşen “İnna lillahi ve inna ileyhi raciun [âyetini okuduktan sonra] Ya Rabbi başıma gelen musibetin ecrini ver ve bana bundan daha hayırlısını lutfet” diye dua ederse Allahü teâlâ onu o sıkıntıdan kurtarır ve ona daha hayırlısını verir) buyurdu. Sonra
“Ben Ebu Seleme ölünce böyle dua etmiştim. Allahü teâlâ da bana Ebu Seleme’den daha hayırlısını yani Resulullahı verdi” dedi. (Müslim)
Sual: Hatmi tehlil gibi zikirleri bir murat için okunan duaları abdestsiz de okumak caiz midir?
CEVAP
Evet bütün zikirler ve dualar abdestsiz okunabilir. Ancak abdestli okumak elbette iyidir. Hele bir murat için okunan dua ve zikirleri abdestli okumaya çalışmalıdır.
Sual: Dua yazılı muska ile tuvalete girilir mi?
CEVAP
Naylon içinde ise tuvalette de çıkarmak gerekmez.
Sual: Kuleuzüleri okuduktan sonra avuca üfleyip elleri vücuda sürmenin faydası var mı?
CEVAP
Resulullah efendimiz bazı âyetleri okur mübarek avuçlarına üfler ve avuçları ile mübarek vücutlarını mesh ederlerdi. Birçok hastalık için iyidir.
Sual: Namazdaki dualar Türkçe okunabilir mi?
CEVAP
Hayır Arapça okumak şarttır.
Sual: Arapça bilmeyen kimsenin duaları Türkçe olarak okumasında mahzur var mıdır?
CEVAP
Namaz hutbe ezan gibi yerlerdeki dualar hariç bir çok duayı Türkçe olarak söylemek caizdir. Ancak bazı duaların tam Türkçeleri olmuyor. Tercümeleri aslının yerini tutmuyor. Mesela selam da bir duadır. Ama bunların Türkçeleri olmaz. Resulullah efendimizin bildirdiği şekilde selamün aleyküm veya esselamü aleyküm diye selam vermelidir. Hacda Allahümme lebbeyk diye söylenenler var. Bunun gibi duaları Türkçe söylemek uygun olmaz.
Sual: Camide tesbih çekerken dua ederken veya Kur'an-ı kerim okunurken mazeretsiz bağdaş kurup oturmakta mahzur var mı?
CEVAP
Bir rahatsızlık yoksa öyle oturmamalıdır.
Sual: Namaz kılmış olana (Allah mübarek etsin) mi denir yoksa (Allah kabul etsin) mi?
CEVAP
Allah mübarek etsin denir.
Sual: Haram olan bir şeyi elde etmek için ya da yapabilmek için dua etmek haram mı? Mesela ya Rabbi bana rakı içmeyi nasip eyle demek haram mıdır?
CEVAP
Evet haramdır.
Sual: Bazıları bir din kitabını mesela Mektubatı okuyup bitirdikten sonra Sadakallahülazim diyorlar. Bir mahzuru var mı?
CEVAP
Öyle söylemek uygun değil. Sadakallahülazim demek Allah doğru söyledi demektir. Kur'an-ı kerim için söylenir.
Sual: Amenerresulü okunurken dinleyenlerin dua kısmında yavaşça âmin demeleri caiz mi?
CEVAP
Caizdir.
Sual: Hadis-i şerifte (Sabah-akşam Haşr suresinin son üç âyetini okuyan şehid olarak ölür) buyurulduğu için sabah-akşam Haşr suresinin sonunu okuyorum. Camide kıldığım zaman imam okuyor biz dinliyoruz. Ben okumasam yine aynı sevaba kavuşur şehid olarak ölür müyüm?
CEVAP
Kur’an-ı kerimi okumak sünnet dinlemek farzdır. Dinleyen okuyandan daha fazla sevap aldığı için ayrıca okuması gerekmez. Her gece Amenerresulü’yü okuyan da imamdan dinlemişse onun da okuması gerekmez.
Sual: Bir şey okuduktan sonra veya vaazdan sonra el fatiha deniliyor. Fatiha okumak şart mı?
CEVAP
Fatiha denince fatiha okumak şart değil ama okumak iyi olur
Sual: Bilgisayarda yüklü bulunan sure ve duaları kulaklıkla dinlemekte mahzur var mı?
CEVAP
Mahzuru olmaz.
Sual: Duaya nasıl başlamalı?
CEVAP
Şöyle başlanabilir:
(Elhamdülillahi Rabbilalemin esselatü vesselamü alâ resulina Muhammedin ve alâ alihi ve sahbihi ecmain.)
Sual: Namazdan sonra fatiha okumak sünnet mi bid'at mi?
CEVAP
Caizdir mahzuru yoktur.
Sual: Bazen yazı yazarken yapacağım şeyi unutuyorum ne yazacaktım ki diye düşünüyorum. Unutmamak için veya hatırlamak için bir dua yok mu?
CEVAP
Büyük bir zata bir dua et de şu olsun diyorlar o da dua ediyor ve o iş oluyor. O duayı bize de öğret diyorlar. Öğretiyor fakat onlarınki kabul olmuyor. Sebebini soruyorlar. (Bu 30 senenin mahsulüdür. 30 senedir dua ediyorum siz de devamlı edin bir gün duanız kabul olur) buyuruyor.
Bir kimse yazı yazarken unuttuğu hatırlayamadığı şeyler oluyormuş. Resulullah efendimiz ona buyuruyor ki:
(Kalemini kulağına koy. Söyleneni daha iyi hatırlarsın.) [Tirmizi]
Ne yazacağını unutan kimse kalemini kulağına koymalı ve Resulullaha salevat-ı şerife getirmelidir.
Sual: Son teşehhüdde sübhane rabbike âyeti dua olarak okumak caiz mi?
CEVAP
Evet caizdir. Kur’an-ı kerim ve hadis-i şeriflerde bildirilen bütün duaları okumak caizdir.
Sual: Çocuğumun yaramazlıklarına karşı okuyabileceğim dua var mı?
CEVAP
Hem kendiniz ona hayır dua edin hem de çocuğa namaz kılmayı bazı sureleri duaları öğretin. Mesela La havle’yi öğretin. Çocuğun yaramaz olması iyidir. Meşhur büyük kimseler çocukken çok yaramaz imiş. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Çocuğun küçüklüğünde yaramaz oluşu büyüklüğünde aklının ziyadeliğidir.) [Hakim]
Sual: Dua ederken 3 veya 7 kere tekrar etmek gerekir mi?
CEVAP
3 veya 7 kere tekrar etmek isteğimizi kuvvetlendirmek içindir. Mesela (Ya Rabbi günahlarımı affet) diye 7 kere söylenebilir. Veya (Ya Rabbi çocuğu salih olarak büyüt) diye 3 veya 7 kere söylenebilir.
Sual: Haram işleyen birisi çok günah işliyorum elimi açıp dua etmeye yüzüm yok ben namaz kılamam derse buna ne denir?
CEVAP
Ne kadar çok günah işlerse işlesin yine namaz kılmalıdır. Çünkü namaz bir çok günahların affına sebep olur. Bir çok kötülüklerden korur. İyi birisi olmaya sebep olur.
Sual: Namazda secdede dua edebilir miyiz?
CEVAP
Farz namazların secdesinde dua edilmez. Nafile kılarken secdede dua edilebilir. Namaz haricinde secdeye kapanıp dua edilir.
Sual: Allah gönlüne göre versin diye dua uygun mu?
CEVAP
Biz hakkımızda ne hayırlıdır bilemeyiz. Allahü teâlâ hakkında hayırlı olanı nasip etsin demeli bizim arzu ettiğimiz kendi zararımıza olabilir.
Sual: Haddimi bilmeden Ya Rabbi beni de imtihan et diye dua ettim... ve bir daha da kendime gelemedim. Ne yapmam lazım?
CEVAP
Evet gerçekten çok büyük söz etmişsiniz. İnsan acizdir imtihana dayanabilir mi? İnsan kendine beddua eder mi hiç? Öyle dua ettiğinize tevbe edin. Bir zaman adamın birisi Ya Rabbi beni sıkıntılara karşı sabredenlerden eyle diye dua ediyor. Peygamber efendimiz (Bela mı istiyorsun?) buyuruyor.
Sual: Peygamber efendimizin en çok okuduğu dua ne idi?
CEVAP
“Rabbena atina...” idi. (Beyheki)
Sual: Doğuştan dilimde pepelik var. Ne yapmam uygundur?
CEVAP
Şifa âyet ve dualarını ihlas ile okumak iyi gelir.
Sual: Kendimiz için okuduğumuz hatmi ve hatm-i tehlili mezarımıza mı göndermek gerekir yoksa bekletip biz ölünce ruhumuza gönderilmek üzere vasiyet mi etmek gerekir?
CEVAP
Bekletip vasiyet etmek diye bir şey yoktur. Okunan hatmin ve hatm-i tehlilin hürmetine mağfiretimiz için dua edilir. Sevabı da başta Peygamber efendimiz olmak üzere bütün enbiya ve ölü diri bütün müminlere bağışlanır. Yaptığımız bütün ibadetler kabir için ahiret için bir hazırlıktır. Hayır ve hasenatı da sağlığında vermeyip (Ben öldükten sonra şuralara verin) demek sağlığında vermek gibi olmaz.
Sual: Annem sağlığında Yasin-i şerif okuyup kasete aldı. “Ben ölünce bunu dinleyip sevabını bana gönderin” diye vasiyet etti. Vasiyetini yerine getirmekte mahzur var mı?
CEVAP
Dine uygun olmayan vasiyetler yerine getirilmez. Kasetten Yasin-i şerifi dinlemek ibadet olmaz. Kasetten dinlenilen Kur’an-ı kerim ölüye bağışlanmaz. Bizzat okuyarak bağışlamak gerekir.
Sual: Hadis-i şerifte sabah ve akşam namazlarından sonra Haşr suresinin [hüvallahülleziden itibaren] son üç âyetinin okunması bildiriliyor. Halbuki çok yerde Lev enzelnadan okunuyor. Yine hadiste namazlardan sonra 10 ihlas okunması bildirilirken siz 11 ihlas okunacağını bildirdiniz. Niçin böyle yapılıyor?
CEVAP
Bir hususta birkaç rivayet varsa en faziletli olanını seçmek iyi olur. Haşr suresinin sonunu Lev enzelnadan okumak daha iyi olur. Namazdan sonra 10 veya 11 İhlas okunması bildirilmiştir. 11 defa okumak daha iyidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Sabah namazından sonra 11 defa ihlas okuyan müslümana Cennette bir burç verilir.) [Haraiti] (Bu hadis-i şerif Ramuz’un 382. sayfasında da vardır.)
CEVAP
Hayırlısı ise ver demekte bir teslimiyet vardır uygundur. Hayırlısı ile ver demek de uygunsuz değildir. Fakat sanki bunda ısrar var illa o şeyin olması isteniyor. Birinci şekilde söylemek daha iyi olur.
Sual: (Vaki olanda hayır vardır) veya (Hayırlısı olur inşallah) deniyor. Böyle demek uygun mu?
CEVAP
Vaki olanda hayır vardır demek irade ve tercihimizin dışında ve sebeplere yapıştığımız halde başımıza ne gelirse gelsin sabretmeli şikayetçi olmamalı; sabredersek bizim için neticesinin hayır olacağını bilmeli demektir. Yoksa herkesin başına gelen her şey onun için mutlaka hayra sebep olur demek değildir.
(Hayırlısı olur inşallah) demek Allahü teâlâ bunun neticesini senin için hayırlı yapsın hata ve kusurunu affetsin yanılmaktan zarar görmekten korusun sana nimet ihsan etsin demektir.
Sual: Başımıza bir bela gelince bir yakınımız ölünce nasıl dua etmeliyiz?
CEVAP
Ümmü seleme validemiz şöyle anlattı:
Peygamber efendimiz (Sıkıntıya düşen “İnna lillahi ve inna ileyhi raciun [âyetini okuduktan sonra] Ya Rabbi başıma gelen musibetin ecrini ver ve bana bundan daha hayırlısını lutfet” diye dua ederse Allahü teâlâ onu o sıkıntıdan kurtarır ve ona daha hayırlısını verir) buyurdu. Sonra
“Ben Ebu Seleme ölünce böyle dua etmiştim. Allahü teâlâ da bana Ebu Seleme’den daha hayırlısını yani Resulullahı verdi” dedi. (Müslim)
Sual: Hatmi tehlil gibi zikirleri bir murat için okunan duaları abdestsiz de okumak caiz midir?
CEVAP
Evet bütün zikirler ve dualar abdestsiz okunabilir. Ancak abdestli okumak elbette iyidir. Hele bir murat için okunan dua ve zikirleri abdestli okumaya çalışmalıdır.
Sual: Dua yazılı muska ile tuvalete girilir mi?
CEVAP
Naylon içinde ise tuvalette de çıkarmak gerekmez.
Sual: Kuleuzüleri okuduktan sonra avuca üfleyip elleri vücuda sürmenin faydası var mı?
CEVAP
Resulullah efendimiz bazı âyetleri okur mübarek avuçlarına üfler ve avuçları ile mübarek vücutlarını mesh ederlerdi. Birçok hastalık için iyidir.
Sual: Namazdaki dualar Türkçe okunabilir mi?
CEVAP
Hayır Arapça okumak şarttır.
Sual: Arapça bilmeyen kimsenin duaları Türkçe olarak okumasında mahzur var mıdır?
CEVAP
Namaz hutbe ezan gibi yerlerdeki dualar hariç bir çok duayı Türkçe olarak söylemek caizdir. Ancak bazı duaların tam Türkçeleri olmuyor. Tercümeleri aslının yerini tutmuyor. Mesela selam da bir duadır. Ama bunların Türkçeleri olmaz. Resulullah efendimizin bildirdiği şekilde selamün aleyküm veya esselamü aleyküm diye selam vermelidir. Hacda Allahümme lebbeyk diye söylenenler var. Bunun gibi duaları Türkçe söylemek uygun olmaz.
Sual: Camide tesbih çekerken dua ederken veya Kur'an-ı kerim okunurken mazeretsiz bağdaş kurup oturmakta mahzur var mı?
CEVAP
Bir rahatsızlık yoksa öyle oturmamalıdır.
Sual: Namaz kılmış olana (Allah mübarek etsin) mi denir yoksa (Allah kabul etsin) mi?
CEVAP
Allah mübarek etsin denir.
Sual: Haram olan bir şeyi elde etmek için ya da yapabilmek için dua etmek haram mı? Mesela ya Rabbi bana rakı içmeyi nasip eyle demek haram mıdır?
CEVAP
Evet haramdır.
Sual: Bazıları bir din kitabını mesela Mektubatı okuyup bitirdikten sonra Sadakallahülazim diyorlar. Bir mahzuru var mı?
CEVAP
Öyle söylemek uygun değil. Sadakallahülazim demek Allah doğru söyledi demektir. Kur'an-ı kerim için söylenir.
Sual: Amenerresulü okunurken dinleyenlerin dua kısmında yavaşça âmin demeleri caiz mi?
CEVAP
Caizdir.
Sual: Hadis-i şerifte (Sabah-akşam Haşr suresinin son üç âyetini okuyan şehid olarak ölür) buyurulduğu için sabah-akşam Haşr suresinin sonunu okuyorum. Camide kıldığım zaman imam okuyor biz dinliyoruz. Ben okumasam yine aynı sevaba kavuşur şehid olarak ölür müyüm?
CEVAP
Kur’an-ı kerimi okumak sünnet dinlemek farzdır. Dinleyen okuyandan daha fazla sevap aldığı için ayrıca okuması gerekmez. Her gece Amenerresulü’yü okuyan da imamdan dinlemişse onun da okuması gerekmez.
Sual: Bir şey okuduktan sonra veya vaazdan sonra el fatiha deniliyor. Fatiha okumak şart mı?
CEVAP
Fatiha denince fatiha okumak şart değil ama okumak iyi olur
Sual: Bilgisayarda yüklü bulunan sure ve duaları kulaklıkla dinlemekte mahzur var mı?
CEVAP
Mahzuru olmaz.
Sual: Duaya nasıl başlamalı?
CEVAP
Şöyle başlanabilir:
(Elhamdülillahi Rabbilalemin esselatü vesselamü alâ resulina Muhammedin ve alâ alihi ve sahbihi ecmain.)
Sual: Namazdan sonra fatiha okumak sünnet mi bid'at mi?
CEVAP
Caizdir mahzuru yoktur.
Sual: Bazen yazı yazarken yapacağım şeyi unutuyorum ne yazacaktım ki diye düşünüyorum. Unutmamak için veya hatırlamak için bir dua yok mu?
CEVAP
Büyük bir zata bir dua et de şu olsun diyorlar o da dua ediyor ve o iş oluyor. O duayı bize de öğret diyorlar. Öğretiyor fakat onlarınki kabul olmuyor. Sebebini soruyorlar. (Bu 30 senenin mahsulüdür. 30 senedir dua ediyorum siz de devamlı edin bir gün duanız kabul olur) buyuruyor.
Bir kimse yazı yazarken unuttuğu hatırlayamadığı şeyler oluyormuş. Resulullah efendimiz ona buyuruyor ki:
(Kalemini kulağına koy. Söyleneni daha iyi hatırlarsın.) [Tirmizi]
Ne yazacağını unutan kimse kalemini kulağına koymalı ve Resulullaha salevat-ı şerife getirmelidir.
Sual: Son teşehhüdde sübhane rabbike âyeti dua olarak okumak caiz mi?
CEVAP
Evet caizdir. Kur’an-ı kerim ve hadis-i şeriflerde bildirilen bütün duaları okumak caizdir.
Sual: Çocuğumun yaramazlıklarına karşı okuyabileceğim dua var mı?
CEVAP
Hem kendiniz ona hayır dua edin hem de çocuğa namaz kılmayı bazı sureleri duaları öğretin. Mesela La havle’yi öğretin. Çocuğun yaramaz olması iyidir. Meşhur büyük kimseler çocukken çok yaramaz imiş. Hadis-i şerifte buyuruluyor ki:
(Çocuğun küçüklüğünde yaramaz oluşu büyüklüğünde aklının ziyadeliğidir.) [Hakim]
Sual: Dua ederken 3 veya 7 kere tekrar etmek gerekir mi?
CEVAP
3 veya 7 kere tekrar etmek isteğimizi kuvvetlendirmek içindir. Mesela (Ya Rabbi günahlarımı affet) diye 7 kere söylenebilir. Veya (Ya Rabbi çocuğu salih olarak büyüt) diye 3 veya 7 kere söylenebilir.
Sual: Haram işleyen birisi çok günah işliyorum elimi açıp dua etmeye yüzüm yok ben namaz kılamam derse buna ne denir?
CEVAP
Ne kadar çok günah işlerse işlesin yine namaz kılmalıdır. Çünkü namaz bir çok günahların affına sebep olur. Bir çok kötülüklerden korur. İyi birisi olmaya sebep olur.
Sual: Namazda secdede dua edebilir miyiz?
CEVAP
Farz namazların secdesinde dua edilmez. Nafile kılarken secdede dua edilebilir. Namaz haricinde secdeye kapanıp dua edilir.
Sual: Allah gönlüne göre versin diye dua uygun mu?
CEVAP
Biz hakkımızda ne hayırlıdır bilemeyiz. Allahü teâlâ hakkında hayırlı olanı nasip etsin demeli bizim arzu ettiğimiz kendi zararımıza olabilir.
Sual: Haddimi bilmeden Ya Rabbi beni de imtihan et diye dua ettim... ve bir daha da kendime gelemedim. Ne yapmam lazım?
CEVAP
Evet gerçekten çok büyük söz etmişsiniz. İnsan acizdir imtihana dayanabilir mi? İnsan kendine beddua eder mi hiç? Öyle dua ettiğinize tevbe edin. Bir zaman adamın birisi Ya Rabbi beni sıkıntılara karşı sabredenlerden eyle diye dua ediyor. Peygamber efendimiz (Bela mı istiyorsun?) buyuruyor.
Sual: Peygamber efendimizin en çok okuduğu dua ne idi?
CEVAP
“Rabbena atina...” idi. (Beyheki)
Sual: Doğuştan dilimde pepelik var. Ne yapmam uygundur?
CEVAP
Şifa âyet ve dualarını ihlas ile okumak iyi gelir.
Sual: Kendimiz için okuduğumuz hatmi ve hatm-i tehlili mezarımıza mı göndermek gerekir yoksa bekletip biz ölünce ruhumuza gönderilmek üzere vasiyet mi etmek gerekir?
CEVAP
Bekletip vasiyet etmek diye bir şey yoktur. Okunan hatmin ve hatm-i tehlilin hürmetine mağfiretimiz için dua edilir. Sevabı da başta Peygamber efendimiz olmak üzere bütün enbiya ve ölü diri bütün müminlere bağışlanır. Yaptığımız bütün ibadetler kabir için ahiret için bir hazırlıktır. Hayır ve hasenatı da sağlığında vermeyip (Ben öldükten sonra şuralara verin) demek sağlığında vermek gibi olmaz.
Sual: Annem sağlığında Yasin-i şerif okuyup kasete aldı. “Ben ölünce bunu dinleyip sevabını bana gönderin” diye vasiyet etti. Vasiyetini yerine getirmekte mahzur var mı?
CEVAP
Dine uygun olmayan vasiyetler yerine getirilmez. Kasetten Yasin-i şerifi dinlemek ibadet olmaz. Kasetten dinlenilen Kur’an-ı kerim ölüye bağışlanmaz. Bizzat okuyarak bağışlamak gerekir.
Sual: Hadis-i şerifte sabah ve akşam namazlarından sonra Haşr suresinin [hüvallahülleziden itibaren] son üç âyetinin okunması bildiriliyor. Halbuki çok yerde Lev enzelnadan okunuyor. Yine hadiste namazlardan sonra 10 ihlas okunması bildirilirken siz 11 ihlas okunacağını bildirdiniz. Niçin böyle yapılıyor?
CEVAP
Bir hususta birkaç rivayet varsa en faziletli olanını seçmek iyi olur. Haşr suresinin sonunu Lev enzelnadan okumak daha iyi olur. Namazdan sonra 10 veya 11 İhlas okunması bildirilmiştir. 11 defa okumak daha iyidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Sabah namazından sonra 11 defa ihlas okuyan müslümana Cennette bir burç verilir.) [Haraiti] (Bu hadis-i şerif Ramuz’un 382. sayfasında da vardır.)