Yeni doğan bir çocuğa güzel bir isim koymak öncelikle babaya sonra da anneye düşen önemli bir vazifedir. Çocuğa isim vermenin ehemmiyetine binaen Peygamber Efendimiz (s.a.v.) şöyle buyurmuştur:
اذاسميتم فعبدوا
“Çocuklarınıza isim verdiğiniz zaman, kulluk manasını ifade eden isimleri veriniz.”
Bir başka hadis-i şerifte ise:
انكم تدعون يوم القيامة باسماءكم واسماء اباءكم فاحسنوااسماءكم
“Sizler kıyamet gününde özel isimleriniz ve ecdadınızın isimleriyle çağrılacaksınız. O halde isimlerinizi güzelleştirin. Yani çocuklarınıza güzel isimler verin.”
Herhangi bir müslümanın manası uygun olmayan ismi varsa o ismi değiştirmesi o kimse için müstehaptır. Nitekim ’ın Rasülü (s.a.v.), El-As’ın ismini “Abdullah” diye değiştirdi. (Ümmü Seleme validemizin kızı) Zeynep’in ismi (temizleyici manasına gelen) “Berre” idi. Bunun üzerine ’ın Rasûlü (s.a.v.) “O kendi nefsini temizler” dedi ve ismini “Zeynep” olarak değiştirdi. Böylece Eflah, Yesar, Nâfi ve Bereket isimleriyle isimlenmek hususunda da yasaklama gelmiştir. Çünkü “Bereket orda mı?” diye sorulunca “Hayır” cevabı verilebilir.
Kötü ve çirkin mana taşıyan, hele İslam’da yasak edilen isimlerin çocuklara verilmesi doğru değildir. Bunun gibi, İslam’da çirkin görülen isimlerin değiştirilmesi hakkında hadis-i şerifler varid olmuştur. Zamanımızın modası haline gelen anlamsız ve uydurma isimleri çocuklara vermekten müslümanların kaçınması gerekir.
Rasülullah (s.a.v.) Efendimiz, isyan manası taşıdığı için “Asi” ismini, izzet ve ululuk sadece ’a mahsus olduğu için, bu manaya gelen “Aziz” ismini, kulun hayırdan uzak olması manasına dalalet ettiği için “Şeytan” ismini, verdiği hükmü geri almak manasını taşıdığı için “Hakim” adını, yılanlardan bir cinsin adı olduğu için “Hubab” adını, ateş adı olduğu için “Şihab” ismini, çorak ve verimsiz araziye denildiği için “Afira” adını değiştirmişlerdir. (Et-terğib, vet-Terhib)
Peygamber Efendimiz, zevcelerinden ikisinin ve üvey kızının ilk isimlerini değiştirmiştir. Bunlardan biri Zeynep binti Cahş, diğeri Cüveyriye validemizdir. Bunların ilk isimleri Berre idi. Üvey kızının adı da Berre idi. Hz. Ömer’in kızının Âsıye olan ismini de Cemile olarak değiştirmiştir.
Said bin Müseyyeb’in büyük babası bir defa Rasûlullah’ın (s.a.v.) huzuruna varmış. Rasül-i Ekrem Efendimiz kendisine adını sormuş. O da “Hazen” olduğunu söyleyince Efendimiz kendisine “Sehil” adını almasını tavsiye etmiş. O zat da “Ey ’ın Rasûlü, babamın verdiği adı nasıl değiştireyim?” diye özür dilemiş, değiştirmemiş; fakat ondan sonra evlerinde hüzün ve keder eksik olmamış. Zira bu adın manasında hüzün ve keder mevcuttur.
(İzdivaç ve Mahremiyetleri, Ali Eren)
اذاسميتم فعبدوا
“Çocuklarınıza isim verdiğiniz zaman, kulluk manasını ifade eden isimleri veriniz.”
Bir başka hadis-i şerifte ise:
انكم تدعون يوم القيامة باسماءكم واسماء اباءكم فاحسنوااسماءكم
“Sizler kıyamet gününde özel isimleriniz ve ecdadınızın isimleriyle çağrılacaksınız. O halde isimlerinizi güzelleştirin. Yani çocuklarınıza güzel isimler verin.”
Herhangi bir müslümanın manası uygun olmayan ismi varsa o ismi değiştirmesi o kimse için müstehaptır. Nitekim ’ın Rasülü (s.a.v.), El-As’ın ismini “Abdullah” diye değiştirdi. (Ümmü Seleme validemizin kızı) Zeynep’in ismi (temizleyici manasına gelen) “Berre” idi. Bunun üzerine ’ın Rasûlü (s.a.v.) “O kendi nefsini temizler” dedi ve ismini “Zeynep” olarak değiştirdi. Böylece Eflah, Yesar, Nâfi ve Bereket isimleriyle isimlenmek hususunda da yasaklama gelmiştir. Çünkü “Bereket orda mı?” diye sorulunca “Hayır” cevabı verilebilir.
Kötü ve çirkin mana taşıyan, hele İslam’da yasak edilen isimlerin çocuklara verilmesi doğru değildir. Bunun gibi, İslam’da çirkin görülen isimlerin değiştirilmesi hakkında hadis-i şerifler varid olmuştur. Zamanımızın modası haline gelen anlamsız ve uydurma isimleri çocuklara vermekten müslümanların kaçınması gerekir.
Rasülullah (s.a.v.) Efendimiz, isyan manası taşıdığı için “Asi” ismini, izzet ve ululuk sadece ’a mahsus olduğu için, bu manaya gelen “Aziz” ismini, kulun hayırdan uzak olması manasına dalalet ettiği için “Şeytan” ismini, verdiği hükmü geri almak manasını taşıdığı için “Hakim” adını, yılanlardan bir cinsin adı olduğu için “Hubab” adını, ateş adı olduğu için “Şihab” ismini, çorak ve verimsiz araziye denildiği için “Afira” adını değiştirmişlerdir. (Et-terğib, vet-Terhib)
Peygamber Efendimiz, zevcelerinden ikisinin ve üvey kızının ilk isimlerini değiştirmiştir. Bunlardan biri Zeynep binti Cahş, diğeri Cüveyriye validemizdir. Bunların ilk isimleri Berre idi. Üvey kızının adı da Berre idi. Hz. Ömer’in kızının Âsıye olan ismini de Cemile olarak değiştirmiştir.
Said bin Müseyyeb’in büyük babası bir defa Rasûlullah’ın (s.a.v.) huzuruna varmış. Rasül-i Ekrem Efendimiz kendisine adını sormuş. O da “Hazen” olduğunu söyleyince Efendimiz kendisine “Sehil” adını almasını tavsiye etmiş. O zat da “Ey ’ın Rasûlü, babamın verdiği adı nasıl değiştireyim?” diye özür dilemiş, değiştirmemiş; fakat ondan sonra evlerinde hüzün ve keder eksik olmamış. Zira bu adın manasında hüzün ve keder mevcuttur.
(İzdivaç ve Mahremiyetleri, Ali Eren)