ALLAHU TEALA HAYAL EDİLEBİLİR Mİ?
"Onun dengi hiçbir şey yoktur."(Şura 11) ayeti,
Cenab-ı Hakk'ın zatı, sıfatları ve fiilleri ile hiçbir varlığa benzemediğini ifade ediyor.
Benzeri olmayan bir varlığı nasıl düşüneceğiz, onu neye benzeteceğiz?
Bu konu çok nazik ve tehlikeli olduğu için Rasulullah (s.a.v) Efendimiz,
Allahu Teala'nın zatını düşünmeyi yasak etmiş ve neyi düşüneceğimizi şöyle belirtmiştir:
"Allahu Teala'nın zatını düşünmeyiniz,
O'nun nimetlerini ve yarattığı varlıkları düşününüz.
Çünkü siz Allahu Teala'nın zatını düşünmeye güç yetiremezsiniz, helak olursunuz."
Allahu Teala'nın zatı hayal edilemez. Bu konudaki genel kaide şudur:
"Her ne ki akla gelir, hayal edilir o Allah değildir." (Şa'rani, el-Yevakıt ve'l-Cevahir, l, 58.)
Bu işe dalanların bir kısmı Allahu Teala'nın zatını bir varlığa benzettiler şirke düştüler.
Bunlara "Müşebbihe ve mücessime grubu" denir.
Bazıları da insanlarda bulunan görme, işitme, tutma, gelme, sevme, sabretme gibi sıfatlar Allahu Teala'da bulunmaz diyerek
O'nun bütün sıfatlarını inkar ederek küfre girdiler. Bu gruba "muattıla" denir.
Ehl-i Sünnet olarak bizler her iki anlayıştan da uzağız.
Biz Yüce Rabbimizi hiçbir şeye benzetmeyiz, O'na ait hiçbir sıfatı da inkar etmeyiz.
Cenab-ı Hakk, Kur'an-ı Hakim'de ve Rasülünün dilinde zâtını nasıl tanıtıyor ve vasıflandırıyorsa
öylece iman eder, teslim oluruz.
Bu konuda imam Şafiî'nin (rah.) şu sözü çok güzeldir:
"Bir kimse Yüce Yaratıcısını bilmek isteyerek kendi aklıyla yola çıksa ve fikrinde hayal ettiği bir varlığı Rabbi zannetse,
o kimse müşebbihtir, Yüce Yaratıcıyı varlıklara benzetmiş olur.
Bu kimse, fikriyle hiçbir varlığa ulaşamayıp yokluğa hüküm verse Allah'ı inkar etmiş olur.
Eğer, aklıyla bir yaratıcının mevcudiyetini anlar,
fakat onun hakikatini anlamaktan aciz olduğunu söylerse,
bu kimse muvahhiddir; Allah'ın birliğine iman etmiş olur." ..
----------
Allahaısmarladık kardeşlerim, selam ve dua ile... B)
"Onun dengi hiçbir şey yoktur."(Şura 11) ayeti,
Cenab-ı Hakk'ın zatı, sıfatları ve fiilleri ile hiçbir varlığa benzemediğini ifade ediyor.
Benzeri olmayan bir varlığı nasıl düşüneceğiz, onu neye benzeteceğiz?
Bu konu çok nazik ve tehlikeli olduğu için Rasulullah (s.a.v) Efendimiz,
Allahu Teala'nın zatını düşünmeyi yasak etmiş ve neyi düşüneceğimizi şöyle belirtmiştir:
"Allahu Teala'nın zatını düşünmeyiniz,
O'nun nimetlerini ve yarattığı varlıkları düşününüz.
Çünkü siz Allahu Teala'nın zatını düşünmeye güç yetiremezsiniz, helak olursunuz."
Allahu Teala'nın zatı hayal edilemez. Bu konudaki genel kaide şudur:
"Her ne ki akla gelir, hayal edilir o Allah değildir." (Şa'rani, el-Yevakıt ve'l-Cevahir, l, 58.)
Bu işe dalanların bir kısmı Allahu Teala'nın zatını bir varlığa benzettiler şirke düştüler.
Bunlara "Müşebbihe ve mücessime grubu" denir.
Bazıları da insanlarda bulunan görme, işitme, tutma, gelme, sevme, sabretme gibi sıfatlar Allahu Teala'da bulunmaz diyerek
O'nun bütün sıfatlarını inkar ederek küfre girdiler. Bu gruba "muattıla" denir.
Ehl-i Sünnet olarak bizler her iki anlayıştan da uzağız.
Biz Yüce Rabbimizi hiçbir şeye benzetmeyiz, O'na ait hiçbir sıfatı da inkar etmeyiz.
Cenab-ı Hakk, Kur'an-ı Hakim'de ve Rasülünün dilinde zâtını nasıl tanıtıyor ve vasıflandırıyorsa
öylece iman eder, teslim oluruz.
Bu konuda imam Şafiî'nin (rah.) şu sözü çok güzeldir:
"Bir kimse Yüce Yaratıcısını bilmek isteyerek kendi aklıyla yola çıksa ve fikrinde hayal ettiği bir varlığı Rabbi zannetse,
o kimse müşebbihtir, Yüce Yaratıcıyı varlıklara benzetmiş olur.
Bu kimse, fikriyle hiçbir varlığa ulaşamayıp yokluğa hüküm verse Allah'ı inkar etmiş olur.
Eğer, aklıyla bir yaratıcının mevcudiyetini anlar,
fakat onun hakikatini anlamaktan aciz olduğunu söylerse,
bu kimse muvahhiddir; Allah'ın birliğine iman etmiş olur." ..
----------
Allahaısmarladık kardeşlerim, selam ve dua ile... B)