Namazdaki sır ve hikmetler saymakla bitmez. Her hareketin, her duruşun, her kırâat ve duanın birçok hikmet, mânâ ve nükteleri vardır.
Aynı zamanda temizlik vesilesidir. Namaz kılanın bedeni temiz, elbisesi temiz, namazgâhı (meskeni) temizdir.
Koruyucu hekimliğin, yâni sıhhati ve sağlığı korumanın şartlarından biri de temizliktir, temiz olmaktır.
Beden temizliği, elbise temizliği, çevre temizliği
Demek oluyor ki, koruyucu hekimliğin şartlarından biri ve birincisi de temizliktir. Demek oluyor ki, namaz aynı zamanda koruyucu hekimliktir ve dolayısıyla namazına devam eden aynı zamanda saglığını korumaya da devam etmiştir.
Namaz, aynı zamanda bir idmandır, vücut mekanizmasının bir idmanıdır, beden eğitimidir. Bakınız namazda insan vücudunun her uzvu hareket ediyor, her eklemi (mafsali) bükülüyor, kaslar gerilip gevşiyor
Namazda eller yukarı kaldırılıp indiriliyor, eğilme doğrulma var, yere yatma ve oturma var, boynu sağa – sola bükme var
Hâsili namazın her rek’atında vücut organlarının hepsi hareket etmektedir.
Namaz kılan bir insan, bir günde (14) defa ellerini yukarı kaldırır ve indirir, (40) defa eğilir ve doğrulur, (80) defa başını yere koyar ve kaldırır, başını (12) defa sağa, (12) defa sola çevirir, (40) defa parmaklarını açar (rükû’larda), (80) defa bitiştirir (secdelerde).
Demek oluyor ki namaz kılan bir insan, aynı zamanda bedenen muhtaç olduğu beden eğitimi, beden terbiyesini de yapmıştır.
Aslında müslümanların beden eğitimi namazdır, namazdaki hareketlerdir. Namazlı bir insan, beden eğitimini de aynı zamanda yapmış, vücut zindeliğini sağlamıştır.
Şurası unutulmamalı: Biz namazı şu veya bu faydasi icin değil, Allah emretmiş olduğu için, O’nun güzel emrini yerine getirmek ve rızâsini kazanmak için kılarız ve biliriz ki
Rabbimiz’in emrettiği şeylerde birçok fayda ve hikmetler vardır.
Namaz, aynı zamanda müsavat (eşitlik) ve denge unsurudur. Erkek – kadın, zengin, fakir, âmir – memur…. aslında birdir, birbirine eşittir, kulluk plânında aralarında fark yoktur.
Günün belli saatlerinde, istisnasız her müslüman aynı namazı kılacak, kiyam, kırâat, rükû ve sücûd gibi hep aynı hareketleri tekrar edeceklerdir. Yine zenginlik veya fakirliğine, âmirlik veya memurluğuna bakılmaksızın yanyana gelecek, omuz omuza verecek, saf durup el bağlayacak, Yaratan’ın huzurunda divan duracaklar, aynı işâretle yatıp kalkacaklardır.
Allah’ a kul olmada ve kulluk vazifesini yapmada insanların aralarında asla fark yoktur, herkes müsavidir. Ben – sen yok, biz varız ve hepimiz kuluz. ( Tıpkı Fatiha Sûresindeki gibi: Fatiha Sûresinde ne diyoruz Allah’a : Biz ancak sana kulluk ederiz ve yalnız senden medet umarız. Bize doğru yolu göster…)
Namaz aynı zamanda günlük işlerde de bir denge unsurudur. Günlük işlerin plânlanmasında namazın mühim bir yeri vardır. Namaz, günün muhtelif ve belli saatlerinde sıralanmiş olduğu için, müslüman günlük işlerini, yemek vakitlerini, istirahat zamanlarını, uyku saatlerini bir plâna bağlamak zorunda kalacaktir.
Plân ölcüsünü de, hic şüphesiz ki, namaz vakitlerinden alacak ve ona göre ayarlayacaktır. Namaz kişiyi dengesizlikten kurtarıp dengeli olmasını sağlayacaktır.
Namaz, ayni zamanda bir ilham ve bir irşad kaynağıdır. Namaz dinin direği, hidayet güneşidir. Namaz irfan menbasi, takvâ kapısıdır.
Insandaki kötü duygu ve düşünceleri, aşırı istek ve arzuları firenler, kontrol altına alır, diğer taraftan sahibine iyi ve güzel ameller telkin eder.
“(Resûlüm!) Sana vahyedilen Kitab’i oku ve namazı kıl. Muhakkak ki, namaz, hayâsızlıktan ve kötülükten alıkoyar. Allah’ı anmak elbette (ibadetlerin) en büyüğüdür. Allah yaptıklarınızı bilir.” (El-Ankebut 45)
Elbette böyle olması icâb eder. Çünkü namaz, insanı günde beş defa Yaratan’ın huzûruna çıkarıyor. Bu arada O’na, her gün kırk defa “(Allah) Ceza gününün de mâlikidir.” dedirtiyor ve dehşetli bir günün geleceğini, herkese hesap sorulacağını hatırlatıyor.
Namaz, aynı zamanda günahların silinmesine, günah kirlerinden temizlenmesine vesiledir.
Kurân söyle der : ” Gündüzün iki ucunda, gecenin de ilk saatlerinde namaz kıl. Çünkü iyilikler kötülükleri (günahları) giderir. Bu, ögüt almak isteyenlere bir hatırlatmadır.” (El – Hud 114)
Her Namaz bir hasenedir, bir güzelliktir. Güzelliklere devam edildikçe gecen kötülük silinir gider. Bu muhakkaktır. Buna binaen namaza devamedildikce – beşer hali – insanların çok defa kurtulamıyacakları bâzı günahlar yapılmış ise, onlar silinir gider ve beş vakit namaz arasında vâki olan küçük günahlara kefaret olur. Nitekim bir hadiste şöyle buyurulur:Her Namaz bir hasenedir, bir güzelliktir. Güzelliklere devam edildikçe gecen kötülük silinir gider. Bu muhakkaktır. Buna binaen namaza devamedildikce – beşer hali – insanların çok defa kurtulamıyacakları bâzı günahlar yapılmış ise, onlar silinir gider ve beş vakit namaz arasında vâki olan küçük günahlara kefaret olur. Nitekim bir hadiste şöyle buyurulur:
“Bir namaz, diğer namaza kadar aralarındaki (günahların) kefaretidir, büyük günahlardan sakınmak şartıyla.” (Müslim)
“6369 – Osman Ibnu Affan radiyallahu anh anlatıyor: “Resulullah aleyhissalatu vesselam’in şöyle söylediğini işittim: “Birinizin evinin avlusunda bir nehir aksa da bunun içinde günde beş sefer yıkansa acaba bedeninde hiç kir kalir mi?” Aleyhisalatu vesselam’in muhatabı: “Hiçbir sey kalmaz!” dedi. Resulullah da: İşte namaz da böyledir, suyun kiri, pası giderdiği gibi o da günahları giderir.”
6375 – Hz. Enes radiyallahu anh anlatıyor: “Resulullah aleyhissalatu vesselam bir hurma kütüğüne (dayanarak) hutbe verirdi. Minber yapılınca (hutbelerde kütüğü bırakıp) minbere çıktı.Bunun üzerine kütük (bu ayrılık sebebiyle ağlayıp) inledi. Aleyhissalatu vesselam yanına gelip kucaklayıp teselli etti, kütük sustu. Aleyhissalatu vesselam su açıklamayı yaptı: “Eğer onu kucaklamasaydım Kıyamet gününe kadar inleyecekti.”
