Cuma namazının farz oluşu; “Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrıldığınızda her türlü dünyevi alışverişi bırakıp Allah'ı anmaya yani hutbeyi dinleyip namazı kılmaya koşun. Eğer bilirseniz bu sizin için daha hayırlıdır. Ve Cuma namazı kılınıp bittiğinde yeryüzüne serbestçe dağılın ve Allah'ın lütfundan rızkınızı aramaya devam edin ve Allah'ı namaz dışında da daima gündemde tutun ki mutluluğa erişebilesiniz.” (Cuma: 62/9-10)
Ebu Hureyre r.a.’den; Resûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem`den işittim, buyuruyordu ki: Bizler (Ehl-i Kitâb`a nazaran) en sonra gelmişler (ken) Kıyâmet gününde (fazîletce) en başa geçecek olanlarız. Şundan dolayı ki, bizden evvel onlara, (daha sonra bizlere) kitab verildi de Allâh`ın onlara farz buyurduğu gün, bu (cum`a günü) iken onlar ihtilâf çıkar(ıp başka günlere ta`zîm et)diler. Bize ise o güne i`tibâr etmek husûsunda Hak Teâlâ hidâyet verdi. Artık bu babda nâs bizden geri kalmış oludular. Yahûdiler(in ibâdet günü) yarın, Nasârâ (nınki) de öbür gündür.”[1152]
Peygamber Sallallahu aleyhi ve sellem'in hanımı Hafsa'dan rivâyete göre Peygamber Sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Cumaya gitmek ergenlik yaşına gelmiş her müslüman üzerine bir farzdır."[1153]
İbn Ömer ve Ebu Hureyre'den; Rasûlullah Sallallahu aleyhi ve sellem'i minberin üzerinde şöyle buyururken dinledikleri rivâyet edilmiştir: "Birtakım insanlar cumayı terketmekten ya vazgeçerler, yahutta yüce Allah onların kalblerini mühürleyecek, sonra da onlar hiç şüphesiz gafillerden olacaklardır."[1154]
Ebu'l-Câd ed-Damrî'den rivâyete göre Rasûlullah Sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Her kim önemsemeyerek üç cuma terkedecek olursa Allah o kimsenin kalbini mühürler."[1155]
Tarık b. Şihâb'ın şöyle dediği rivâyet edilmiştir: Peygamber Sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Cuma her müslümana cemaatle kılınması gereken bir hak ve bir vacibtir. Bundan dört kişi müstesnadır. Köle, kadın, küçük çocuk yahut hasta bir kimse."[1156]
Cuma namazı ancak sekiz şartı taşıyan kimselere farzdır:
1- Müslüman olmak,
2- Bâliğ olmak,
3- Akıllı olmak, -bu üç şart fer'î hükümlerle mükellef olmanın şartlarındandır-
4- Erkek olmak,
5- Hür olmak,
6- Yolcu olmamak
7- Cemaate katılmamayı mazur gösteren (hastalık, yağmur, soğuk gibi) sebeblerin bulunmamasıdır.
8- Cuma namazı kılınacak yerde ya da ona yakın bir yerde ikamet halinde olmalıdır.
Kâfirin de, delinin de kılacağı cuma namazı sahih değildir. Eğer bunlar bu namazı eda edecek olurlarsa bunlarla cuma namazı akd olmaz. İmam olarak da kıldıramazlar, cemaat arasında da sayılamazlar. Çünkü her ikisi de ibadet ehliyetine sahib kimseler değildir.
Ebu Hureyre r.a.’den; Resûlullâh sallallâhu aleyhi ve sellem`den işittim, buyuruyordu ki: Bizler (Ehl-i Kitâb`a nazaran) en sonra gelmişler (ken) Kıyâmet gününde (fazîletce) en başa geçecek olanlarız. Şundan dolayı ki, bizden evvel onlara, (daha sonra bizlere) kitab verildi de Allâh`ın onlara farz buyurduğu gün, bu (cum`a günü) iken onlar ihtilâf çıkar(ıp başka günlere ta`zîm et)diler. Bize ise o güne i`tibâr etmek husûsunda Hak Teâlâ hidâyet verdi. Artık bu babda nâs bizden geri kalmış oludular. Yahûdiler(in ibâdet günü) yarın, Nasârâ (nınki) de öbür gündür.”[1152]
Peygamber Sallallahu aleyhi ve sellem'in hanımı Hafsa'dan rivâyete göre Peygamber Sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Cumaya gitmek ergenlik yaşına gelmiş her müslüman üzerine bir farzdır."[1153]
İbn Ömer ve Ebu Hureyre'den; Rasûlullah Sallallahu aleyhi ve sellem'i minberin üzerinde şöyle buyururken dinledikleri rivâyet edilmiştir: "Birtakım insanlar cumayı terketmekten ya vazgeçerler, yahutta yüce Allah onların kalblerini mühürleyecek, sonra da onlar hiç şüphesiz gafillerden olacaklardır."[1154]
Ebu'l-Câd ed-Damrî'den rivâyete göre Rasûlullah Sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Her kim önemsemeyerek üç cuma terkedecek olursa Allah o kimsenin kalbini mühürler."[1155]
Tarık b. Şihâb'ın şöyle dediği rivâyet edilmiştir: Peygamber Sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurmuştur: "Cuma her müslümana cemaatle kılınması gereken bir hak ve bir vacibtir. Bundan dört kişi müstesnadır. Köle, kadın, küçük çocuk yahut hasta bir kimse."[1156]
Cuma namazı ancak sekiz şartı taşıyan kimselere farzdır:
1- Müslüman olmak,
2- Bâliğ olmak,
3- Akıllı olmak, -bu üç şart fer'î hükümlerle mükellef olmanın şartlarındandır-
4- Erkek olmak,
5- Hür olmak,
6- Yolcu olmamak
7- Cemaate katılmamayı mazur gösteren (hastalık, yağmur, soğuk gibi) sebeblerin bulunmamasıdır.
8- Cuma namazı kılınacak yerde ya da ona yakın bir yerde ikamet halinde olmalıdır.
Kâfirin de, delinin de kılacağı cuma namazı sahih değildir. Eğer bunlar bu namazı eda edecek olurlarsa bunlarla cuma namazı akd olmaz. İmam olarak da kıldıramazlar, cemaat arasında da sayılamazlar. Çünkü her ikisi de ibadet ehliyetine sahib kimseler değildir.